Ξαφνική ζαλάδα για δευτερόλεπτα: Τι συμβαίνει και πότε να πάτε σε γιατρό;

Η ξαφνική ζάλη είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους, αλλά μπορεί να είναι ανησυχητική εμπειρία. Συχνά περιλαμβάνει ένα αίσθημα αστάθειας, ζαλάδας ή μια αίσθηση ότι το περιβάλλον περιστρέφεται.

Αυτό το άρθρο διερευνά τις πιθανές αιτίες και τα συμπτώματα της ξαφνικής ζαλάδας.

Ξαφνική ζάλη: Αιτίες

Η ξαφνική ζαλάδα μπορεί να προκύψει από διάφορες αιτίες, μερικές από τις οποίες είναι καλοήθεις, ενώ άλλες μπορεί να απαιτούν ιατρική φροντίδα. Ακολουθεί μια πιο προσεκτική ματιά σε μερικές από τις πιθανές αιτίες:

1. Προβλήματα εσωτερικού αυτιού

Το εσωτερικό αυτί είναι ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση της ισορροπίας. Οι παρακάτω καταστάσεις μπορεί να προκαλέσουν ξαφνικές ζαλάδες:

• Καλοήθης παροξυσμικός ίλιγγος θέσης (BPPV): Αυτή η κατάσταση προκαλείται από μικροσκοπικά σωματίδια ασβεστίου, που συσσωρεύονται στο εσωτερικό αυτί. Ο BPPV προκαλεί σύντομα επεισόδια ζάλης, ιδιαίτερα κατά τις αλλαγές θέσης του κεφαλιού.
• Νόσος Meniere: Αυτή η διαταραχή του εσωτερικού αυτιού μπορεί να προκαλέσει ξαφνικό ίλιγγο, απώλεια ακοής και εμβοές. Πιστεύεται ότι προκύπτει από μη φυσιολογική συσσώρευση υγρού στο εσωτερικό αυτί.
• Αιθουσαία νευρίτιδα: Πρόκειται για μια φλεγμονή του αιθουσαίου νεύρου στο εσωτερικό αυτί, η οποία μπορεί να προκαλέσει ξαφνική και σοβαρή ζαλάδα μαζί με ναυτία και προβλήματα ισορροπίας.

2. Καρδιαγγειακά προβλήματα

Τα παρακάτω προβλήματα με τη ροή του αίματος και την λειτουργία της καρδιάς μπορεί επίσης να προκαλέσουν ξαφνική ζαλάδα:

• Ορθοστατική υπόταση: Μια ξαφνική πτώση της αρτηριακής πίεσης κατά την ορθοστασία μπορεί να οδηγήσει σε ζάλη. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω αφυδάτωσης, απώλειας αίματος ή λόγω ορισμένων φαρμάκων.
• Αρρυθμίες: Οι ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί μπορεί να επηρεάσουν τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο, προκαλώντας ζαλάδα. Καταστάσεις όπως η κολπική μαρμαρυγή ή η βραδυκαρδία είναι συχνοί “ένοχοι” γι' αυτό.
• Καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό: Η ξαφνική ζαλάδα, ειδικά εάν συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως πόνο στο στήθος ή αδυναμία στην μία πλευρά του σώματος, μπορεί να υποδεικνύει καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, που φυσικά απαιτούν άμεση ιατρική φροντίδα.

3. Νευρολογικές καταστάσεις

Κάποιες νευρολογικές διαταραχές μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε ξαφνική ζαλάδα, όπως:

• Ημικρανία: Ορισμένες ημικρανίες μπορεί να προκαλέσουν ζάλη ή ίλιγγο, ακόμη και αν δεν υπάρχει πονοκέφαλος. Αυτές είναι γνωστές ως αιθουσαίες ημικρανίες.
• Πολλαπλή σκλήρυνση: Αυτή η χρόνια ασθένεια μπορεί να επηρεάσει το κεντρικό νευρικό σύστημα, οδηγώντας σε συμπτώματα όπως ζάλη, μούδιασμα και προβλήματα όρασης.
• Παροδικό ισχαιμικό επεισόδιο: Είναι γνωστό και σαν “μίνι” εγκεφαλικό επεισόδιο. Μπορεί να προκαλέσει ξαφνική ζαλάδα και άλλα νευρολογικά συμπτώματα, που συνήθως υποχωρούν μέσα σε λίγα λεπτά έως ώρες.

4. Φάρμακα και ουσίες

Ορισμένα φάρμακα και ουσίες μπορεί να οδηγήσουν σε ζάλη:

• Φάρμακα για την αρτηριακή πίεση: Τα φάρμακα που μειώνουν την αρτηριακή πίεση μπορεί μερικές φορές να προκαλέσουν ζαλάδα, ειδικά όταν σηκώνεστε πολύ γρήγορα από καθιστή η ξαπλωτή θέση.
• Ηρεμιστικά: Αυτά τα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ζάλη ως παρενέργεια.
• Αλκοόλ: Η υπερβολική χρήση αλκοόλ μπορεί να διαταράξει την ισορροπία και να οδηγήσει σε ξαφνική ζαλάδα.

5. Άλλα αίτια

Διάφοροι άλλοι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην ξαφνική ζάλη, όπως:

• Αφυδάτωση: Η έλλειψη επαρκών υγρών μπορεί να μειώσει τον όγκο του αίματος, οδηγώντας σε ζαλάδα.
• Αναιμία: Ο χαμηλός αριθμός ερυθρών αιμοσφαιρίων μπορεί να οδηγήσει σε ανεπαρκή παροχή οξυγόνου στον εγκέφαλο, προκαλώντας ζάλη.
• Υπογλυκαιμία: Τα χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να προκαλέσουν ξαφνική ζαλάδα, ιδιαίτερα σε άτομα με διαβήτη.
• Άγχος και στρες: Ψυχολογικοί παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν ζάλη, που συχνά σχετίζεται με κρίσεις πανικού ή γενικευμένη αγχώδη διαταραχή.

Ξαφνική ζαλάδα: Συμπτώματα

Η ξαφνική ζάλη μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους και τα παρακάτω συμπτώματα μπορούν να παρέχουν ενδείξεις για την υποκείμενη αιτία. Τα πιο κοινά συμπτώματα που σχετίζονται με την ξαφνική ζαλάδα είναι:

1. Ίλιγγος: Ο ίλιγγος είναι μια αίσθηση περιστροφής, όπου -αν και στέκεστε ακίνητοι- νιώθετε ότι κινείστε εσείς ή το περιβάλλον σας. Μπορεί να συνοδεύεται από ναυτία, έμετο και ανισορροπία, συχνά υποδηλώνοντας πρόβλημα στο εσωτερικό αυτί.
2. Τάση λιποθυμίας: Μπορεί να εμφανιστεί αίσθημα λιποθυμίας ή ζαλάδας, ειδικά όταν σηκώνεστε γρήγορα. Αυτό συνήθως σχετίζεται με χαμηλή αρτηριακή πίεση ή αφυδάτωση.
3. Αστάθεια: Δυσκολία στη διατήρηση της ισορροπίας ή αίσθηση έλλειψης ισορροπίας μπορεί να εμφανιστεί μαζί με τη ζάλη. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε διαταραχές του εσωτερικού αυτιού ή σε νευρολογικές παθήσεις.
4. Θολή όραση: Προβλήματα όρασης, όπως θαμπάδα ή διπλή όραση (διπλωπία), μπορεί να συνοδεύουν την ξαφνική ζαλάδα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις ημικρανιών ή πολλαπλής σκλήρυνσης.
5. Ναυτία και έμετος: Η ζάλη μπορεί να οδηγήσει σε αισθήματα ναυτίας και -σε σοβαρές περιπτώσεις- έμετο. Αυτό είναι σύνηθες με τον ίλιγγο και άλλες διαταραχές του εσωτερικού αυτιού.
6. Εφίδρωση και αίσθημα παλμών: Η ξαφνική ζαλάδα μπορεί να συνοδεύεται από εφίδρωση, αίσθημα παλμών ή ταχυπαλμία, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις άγχους, χαμηλού σακχάρου στο αίμα ή καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Ξαφνική ζάλη: Πότε να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια

Αν και η ξαφνική ζαλάδα μπορεί να είναι καλοήθης, είναι σημαντικό να αναζητήσετε ιατρική βοήθεια, εάν εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα:

• Επίμονη ή επιδεινούμενη ζάλη
• Ζαλάδα που συνοδεύεται από έντονο πονοκέφαλο, πόνο στο στήθος ή αδυναμία
• Συμπτώματα καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού, όπως πόνος στο στήθος, δυσκολία στην ομιλία ή μούδιασμα
• Επεισόδια λιποθυμίας ή απώλειας συνείδησης

Πηγή