Η εορτή του Αγίου Ευγενίου του Τραπεζουντίου στη Νάουσα

Την Κυριακή 21 Ιανουαρίου (εορτή του Αγίου Ευγενίου του Τραπεζουντίου), υπό σφοδρή χιονόπτωση, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο Λόγο στον πανηγυρίζοντα, λόγω των ιερών λειψάνων που κατέχει, Ιερό Ναό Αγίου Δημητρίου Ναούσης.

Δείτε φωτογραφίες και την ομιλία του Σεβασμιωτάτου:

«Οὐκ ἔνι Ἕλλην καί Ἰουδαῖος, περιτομή καί ἀκροβυστία, βάρβαρος, Σκύθης, δοῦλος, ἐλεύθερος, ἀλλά τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός».

Μία ἀσύλληπτη διακήρυξη γιά τήν ἐποχή του κάνει στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα, ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος Παῦλος. Τήν πιό, θά ἔλεγα, προοδευτική διακήρυξη γιά τήν ἰσότητα τῶν ἀνθρώπων σέ μία ἐποχή, στήν ὁποία οἱ κοινωνικές τάξεις καί οἱ φυλετικές διαφορές εἶχαν καθοριστικό ρόλο στίς σχέσεις τῶν ἀνθρώπων καί στήν ἐκτίμησή τους γιά τούς ἄλλους. Ἡ ἰδέα τῆς ἰσότητος ἦταν σχεδόν ἄγνωστη καί φυσικά ἀκατανόητη γιά ὅσους θεωροῦσαν τόν ἑαυτό τους ἀνώτερο ἀπό τούς ἄλλους χάρη στήν καταγωγή τους ἤ τήν κοινωνική θέση τους.

Δέν περιοριζόταν ὅμως μόνο σέ αὐτό, ἀλλά φρόντιζαν μέ κάθε τρόπο νά δείχνουν πόσο ὑποτιμοῦσαν αὐτούς πού θεωροῦσαν κατωτέρους τους. Καί μόνο ὁ χαρακτηρισμός βάρβαρος ἤ Σκύθης ἤ δοῦλος ὑποδηλώνει τήν περιφρόνηση πού αἰσθανόταν ὅσοι εἶχαν γεννηθεῖ Ἕλληνες καί ἐλεύθεροι. Ἀνάλογη περιφρόνηση ἔδειχναν καί οἱ Ἰουδαῖοι πού θεωροῦσαν τούς ἑαυτούς τους περιούσιο λαό τοῦ Θεοῦ καί ἀπέρριπταν τούς Ἕλληνες ὡς εἰδωλολάτρες καί ἀπερίτμητους.

Πῶς ὅμως ὁ ἀπόστολος Παῦλος τολμᾶ νά καταρρίψει μέ μιά φράση τά παγιωμένα κοινωνικά στερεότυπα καί νά ἀναφερθεῖ στήν ἰσότητα τῶν ἀνθρώπων;

Ὁ ἀπόστολος δέν ἀναφέρεται σέ μία ἰσότητα χωρίς προϋποθέσεις, σέ μία ἰσότητα στήν ὁποία μερικοί παραχωροῦν κάποια δικαιώματα σέ ὅσους τά στεροῦνται, ἐνῶ ἄλλοι παραιτοῦνται ἀπό ὁρισμένα προνόμιά τους, ὥστε νά ἐπέλθει μία προσέγγιση μεταξύ τους.

Ὁ ἀπόστολος δέν ἐννοεῖ οὔτε εἰσάγει μία τέτοια ἰσότητα. Ἀντίθετα, διακηρύσσει τήν ἰσότητα ἡ ὁποία στηρίζεται καί προσδιορίζεται ἀπό τή σχέση τῶν ἀνθρώπων μέ τόν Χριστό, μία ἰσότητα ἡ ὁποία ἔχει ὡς κεντρική ἰδέα τήν τελευταία του φράση: «τά πάντα καί ἐν πᾶσι Χριστός».

Ἡ ἰσότητα, δηλαδή, μᾶς λέει, θά γίνει πραγματικότητα στή ζωή καί τήν κοινωνία τῶν ἀνθρώπων, ὅταν ὁ Χριστός θά εἶναι τό κέντρο τῆς ζωῆς τους καί θά εἶναι παρών ἀνάμεσά τους.

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος δέν ἀναφέρεται μόνο στήν κατάσταση πού θά πρέπει νά ὑφίσταται προκειμένου νά γίνει πραγματικότητα ἡ ἰσότητα τῶν ἀνθρώπων· περιγράφει καί τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο μποροῦμε νά φθάσουμε σέ αὐτήν. Τί μᾶς λέγει; «ἀπεκδυσάμενοι τόν παλαιόν ἄνθρωπον … ἐνδύσασθε τόν νέον τόν ἀνακαινούμενον εἰς ἐπίγνωσιν κατ᾽εἰκόνα τοῦ κτίσαντος αὐτόν».

Ἕνας τρόπος ὑπάρχει γιά νά ἐπικρατήσει ὁ Χριστός στή ζωή μας καί νά φθάσουμε ἔτσι στήν ἰσότητα. Καί αὐτός ἔχει τρία στάδια. Τό πρῶτο εἶναι νά ἀπεκδυθοῦμε τόν παλαιό ἄνθρωπο. Νά ἀφήσουμε πίσω μας καί νά ἀπαρνηθοῦμε τόν κακό ἑαυτό μας, τόν ἐγωιστή, τόν ὑπερήφανο, τόν ράθυμο, τόν φιλόδοξο, τόν περίεργο, τόν ψεύτη, τόν γεμάτο ἀπό ἁμαρτία καί κακία. Νά ἀγωνισθοῦμε γιά νά ἀπαλλαγοῦμε ἀπό ὅλα αὐτά πού δέν μᾶς ἀφήνουν νά δοῦμε τόν ἄλλο ἄνθρωπο σάν ἀδελφό μας, πού δέν μᾶς ἐπιτρέπουν νά τόν ἀγκαλιάσουμε μέ ἀγάπη, νά αἰσθανθοῦμε τό πρόβλημά του καί τόν πόνο του σάν δικό μας πρόβλημα.

Τό δεύτερο στάδιο εἶναι νά ἀντικαταστήσουμε ὅλες τίς ἀδυναμίες καί τίς κακίες μας, ἀλλά καί τίς ἁμαρτωλές σκέψεις καί ἐπιθυμίες μας, μέ ἀγαθούς λογισμούς, μέ καλές πράξεις, μέ ἀρετές, καί νά προσπαθήσουμε νά ζοῦμε ἔχοντας τόν Χριστό ἐνοικοῦντα καί μένοντα στήν ψυχή μας.

Καί τό τρίτο στάδιο εἶναι νά μήν κάνουμε αὐτή τήν προσπάθεια μία φορά, ὅταν δηλαδή ἔχουμε ζῆλο, καί στή συνέχεια τήν ἐγκαταλείψουμε καί ἐπιστρέψουμε στόν παλαιό καί κακό ἑαυτό μας, ἀλλά νά ἀγωνιζόμεθα καί νά προσπαθοῦμε διαρκῶς, ὥστε νά προοδεύουμε πνευματικά, νά ἐναρμονίζουμε περισσότερο τή ζωή μας μέ τή ζωή τοῦ Χριστοῦ, καί νά ταυτιζόμεθα μαζί του, ὅπως ὁ ἀπόστολος Παῦλος, πού ἔλεγε ὅτι δέν ζεῖ ἐκεῖνος, ἀλλά ζεῖ μέσα του ὁ Χριστός. Καί ὅταν ὁ Χριστός εἶναι μέσα στήν ψυχή κάθε ἀνθρώπου, τότε ὁ ἄνθρωπος εἶναι γνήσιο τέκνο τοῦ Θεοῦ καί ὡς τέτοιο εἶναι ἴσος μέ ὅλους τούς ἄλλους ἀνθρώπους, πού τούς θεωρεῖ καί αὐτούς τέκνα Θεοῦ, γιατί τότε εἶναι πράγματι ὁ Χριστός «τά πάντα καί ἐν πᾶσι».

Ἀπό τήν ἐποχή τοῦ ἀποστόλου Παύλου μέχρι τίς ἡμέρες μας οἱ ἄνθρωποι δέν παύσαμε νά ἐπιδιώκουμε τήν ἰσότητα. Ἀκόμη καί σήμερα τό ἀκοῦμε νά λέγεται τόσο ἔντονα καί δυστυχῶς μέ τρόπους, θά ἔλεγα, παράλογους καί ἀνήθικους, γιά νά φέρουμε δῆθεν τήν ἰσότητα μεταξύ ἀνδρῶν καί γυναικῶν. Καί πολλές εἶναι οἱ πρωτοβουλίες πού ἔχουν ἀναληφθεῖ καί οἱ προσπάθειες πού ἔχουν γίνει. Ὅμως οἱ ἀνισότητες συνεχίζουν νά ὑφίστανται, ὄχι γιατί δέν εἶναι ἐπαρκεῖς οἱ πρωτοβουλίες καί οἱ νόμοι, ἀλλά γιατί δέν ἔχουμε συνειδητοποιήσει ὅλοι ὅτι προϋπόθεση τῆς ἰσότητας εἶναι νά βάλουμε τόν Χριστό στή ζωή μας, καί ὄχι νά βγάλουμε τόν Χριστό, ἐπειδή μᾶς βολεύει νά ζοῦμε παράνομα καί ἀνήθικα καί ἀντίθετα μέ τό θέλημα τοῦ Κυρίου. Εἶναι νά ταυτισθοῦμε μέ τόν Χριστό, ἀκολουθώντας τόν λόγο καί τό θέλημά του, ὅπως ἔκανε καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅπως ἔκανε καί ὁ ἅγιος Εὐγένιος Τραπεζοῦντος, τοῦ ὁποίου τή μνήμη ἑορτάζουμε σήμερα καί τιμοῦμε ἰδιαιτέρως στόν ναό σας. Διότι ὁ Θεός μᾶς ἔπλασε ἴσους, ἡ δική του παρουσία καθιστᾶ τήν ἰσότητα πραγματικότητα στή ζωή μας, καί χωρίς αὐτόν καμία ἰσότητα δέν μπορεῖ νά ὑπάρξει.

Ἄς τό συνειδητοποιήσουμε αὐτό καί ἄς προσπαθήσουμε νά ἐπιτύχουμε τήν ἰσότητα ἀκολουθώντας τήν προτροπή καί τό παράδειγμα τοῦ ἁγίου ἐνδόξου ἀποστόλου Παύλου, πού ταυτίσθηκε μέ τή ζωή τοῦ Χριστοῦ, ὅπως ταυτίσθηκε καί ἡ ζωή τῶν ἁγίων. Ὅλα τά ἄλλα εἶναι προϊόντα τῆς ἁμαρτίας. Εἷναι λόγω τῶν ἁμαρτιῶν μας. Θέλουμε νά καλυφθοῦμε καί βάζουμε μπροστά τήν ἰσότητα. Γι᾽ αὐτό «στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετά φόβου».