Ελεύθεροι επαγγελματίες: Τι φόρο θα πληρώσουν νέοι, παλαιοί, συνταξιούχοι και αγρότες

Ποιοι θα έχουν ελαφρύνσεις και ποιοι επιβαρύνσεις - Δείτε παραδείγματα

Στην Ολομέλεια της Βουλής προς ψήφιση μέσα στην εβδομάδα, οδεύει από σήμερα το νέο φορολογικό νομοσχέδιο, το οποίο φέρνει εκκαθαριστικά πολλαπλών ταχυτήτων σε πάνω από 730.000 επαγγελματίες.

Το 2024 αλλάζουν τα πάντα με βάση τα νέα κριτήρια για την ελάχιστη επαγγελματική αμοιβή, αλλά και τη μείωση 50% στο Τέλος Επιτηδεύματος για όσα φυσικά πρόσωπα εμπίπτουν στο νέο τεκμαρτό σύστημα φορολόγησης (εξαιρούνται μόνον εργαζόμενοι με μπλοκάκι και με έως 3 εργοδότες, επαγγελματίες με 80% αναπηρία και αγρότες).

Στις περισσότερες περιπτώσεις, κάποιοι θα έχουν οφέλη ή επιβαρύνσεις 300 -500 ευρώ, ή παραμένουν σχεδόν σταθεροί.

Πολύ πιο «βαριά» όμως  θα έρθουν τα εκκαθαριστικά (μέχρι και 2.000 ευρώ το χρόνο) για όσους έχουν πολλά δουλειά χρόνια στην αγορά και έσοδα δεκάδων ή εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ ετησίως, αλλά δηλώνουν σαν δαπάνες το 80% ή 90% του τζίρου τους.

Με τα νέα δεδομένα, ανά περίπτωση:

1. ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΜΕ ΜΠΛΟΚΑΚΙ ΣΑΝ ΜΙΣΘΩΤΟΙ:

Δεν αλλάζει απολύτως τίποτε για όσους αμείβονται με Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών ή και σε έως 3 εργοδότες. Φορολογούνται όπως τώρα και το Τέλος Επιτηδεύματος παραμένει 400-500 ευρώ.

2.ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΩΣ ΜΙΣΘΩΤΟΙ:

Τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία (αλλά και από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα) συνυπολογίζονται για την κάλυψη του τεκμηρίου. Πάνω από 200.000 επαγγελματίες, δηλώνουν και μισθωτά εισοδήματα.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:

Αν το τεκμήριο για έναν επαγγελματία προσδιορίζεται στα 10.920ευρώ και παράλληλα ο ίδιος αμείβεται και σαν υπάλληλος με άλλα 11.000 ευρώ το χρόνο, το τεκμήριο υπερκαλύπτεται και μηδενίζεται πλήρως, χωρίς καμία επιβάρυνση για τον φορολογούμενο.

Αν όμως έχει από μισθούς 7.000 ευρώ, τότε το τεκμαρτό εισόδημα για το οποίο θα φορολογηθεί ως επαγγελματίας μειώνεται από τα 10.920 σε 3.920 ευρώ (10.920€-7.000€). Αν τα λογιστικά κέρδη του ήταν χαμηλότερα, προκύπτει επιπλέον φόρος εισοδήματος από 1 έως  450 ευρώ.

Ωστόσο μετά τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος κατά 50%, θα δει ελάφρυνση έως 325 ευρώ ή, αν είχε μηδενικό εισόδημα ως επαγγελματίας, μέγιστη επιβάρυνση μέχρι 75 ευρώ το πολύ.

3.ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ;

Εισοδήματα από συντάξεις, καλύπτουν επίσης το τεκμήριο. Επιπλέον, ο συνταξιούχος που εργάζεται θα δει από το νέο έτος και την κατάργηση της παρακράτησης (30%) επί της σύνταξης του.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1

Συνταξιούχος, διατηρεί κατάστημα με 2 υπαλλήλους. Παίρνει μικρή σύνταξη αλλά κρατάει και το μαγαζί γιατί «συμπληρώνει» από εκεί τη σύνταξη.

Σήμερα φορολογείται ως εξής (το 2023 για εισοδήματα του 2022):

• δήλωσε από συντάξεις 4.500€ (δηλαδή μια χαμηλή σύνταξη 535 ευρώ το μήνα που είχε υποστεί παρακράτηση 30% βάσει του καθεστώτος για συνταξιούχους που εργάζονται),
• δήλωσε και  κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα, επιπλέον 9.000€.
• πλήρωσε για φόρους  1.915€ (1.265€ φόρος εισοδήματος και τέλος επιτηδεύματος 650€).

Για το 2023, με το νέο σύστημα φορολόγησης:

• η ελάχιστη αμοιβή του υπολογίζεται σε 17.000€ (14.196 + 10% προσαύξηση μισθοδοσίας επειδή έχει 2 υπαλλήλους που τους δίνει από 1.000  ευρώ το μήνα)
• η σύνταξή του επανέρχεται από 4.500 σε 6.430 ευρώ το χρόνο (χωρίς μείωση 30%) και τα 6.430 ευρώ μειώνουν το τεκμαρτό εισόδημά του στα 10.570 ευρώ, αντί 9.000 που δήλωνε.
• ο φόρος με βάση το νέο σύστημα φορολόγησης και το μειωμένο τέλος επιτηδεύματος, ανέρχεται σε 1.861 ευρώ. Θα έχει φορολογική ελάφρυνση 54 ευρώ σε σχέση με τον φόρο που πληρώνει σήμερα -ενώ για το 2024 καταργείται και το τέλος επιτηδεύματος των 325.

Ωστόσο θα χρεωθεί προσαύξηση 50% στην ασφαλιστική εισφορά που ο ίδιος επιλέγει, ως επαγγελματίας (επιβάρυνση 100-200 ευρώ το χρόνο για τους περισσότερους που δηλώνουν τις κατώτατες κλάσεις).

ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ 2:

Συνταξιούχος που δραστηριοποιείται παράλληλα και ως ελεύθερος επαγγελματίας, με εισόδημα από συντάξεις 10.800€ (900€ τον μήνα), δήλωνε το 2022 κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα 4.000€, πλήρωνε φόρο συνολικά 1.179€ και τέλος επιτηδεύματος 650€ (1829€ σύνολο).

Με το νέο σύστημα φορολόγησης η ελάχιστη αμοιβή του υπολογίζεται σε 15.800€ (14.196 + 10% προσαύξηση μισθοδοσίας), η οποία μετά την αφαίρεση των εισοδημάτων από συντάξεις, ανέρχεται σε 5.000€. Το συνολικό φορολογητέο του εισόδημα προσδιορίζεται σε 15.800€ και ο φόρος του συνολικά σε 1.399€ (-430€ σε σχέση με όσα πλήρωνε αφού εφαρμοστεί η οριστική κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος).

Για το φορολογικό έτος 2023, πέραν του φόρου θα έχει την υποχρέωση καταβολής του μειωμένου τέλους επιτηδεύματος ύψους 325€ (από το 2025 καταργείται).

Από το 2024 καταργείται όμως και η παρακράτηση του 30% στη σύνταξη του και θα την λαμβάνει στο ακέραιο (15.430€).  Έτσι, το συνολικό φορολογητέο εισόδημα θα αυξηθεί σε 19.430€ και ο φόρος του σε 2.257€.

Η επιπλέον φορολογική του επιβάρυνση ανέρχεται στα 428 ευρώ τον χρόνο και οφείλεται αποκλειστικά στην αύξηση των συντάξιμων αποδοχών του κατά 4.630 ευρώ ετησίως

4. ΝΕΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ: ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΤΑ ΙΔΙΑ

ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ 1

Νέος δικηγόρος με 5.000 ευρώ δηλωθέν εισόδημα. Είχε 450 ευρώ φόρο και θα συνεχίσει να έχει τον ίδιο φόρο χωρίς αλλαγή καθώς απαλλάσσεται από το τεκμαρτό εισόδημα για τα 3 πρώτα λειτουργίας καθώς και από το τέλος επιτηδεύματος.

ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ 2

Νέος λογιστής με έναρξη το 2021 και τζίρο 14.615€, δήλωσε το 2022 κέρδη από την επιχειρηματική του δραστηριότητα 4.364€, πλήρωσε φόρο 393€ και δεν ήταν υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, η ελάχιστη αμοιβή του υπολογίζεται σε 3.604€ λόγω ετών λειτουργίας (τα 3 πρώτα έτη επιχειρηματικής δραστηριότητας το τεκμήριο είναι μηδέν (0), το τέταρτο έτος ανέρχεται στο 1/3, το πέμπτο στα 2/3 και από το έκτο έτος το τεκμήριο υπολογίζεται πλήρως).

Ως εκ τούτου, ο εν λόγω φορολογούμενος θα φορολογηθεί επί του δηλωθέντος ποσού των 4.364€ και ο φόρος του θα παραμείνει 393€. Συνεπώς, δεν θα υπάρξει διαφορά στον φόρο που θα κληθεί να πληρώσει.

5.ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΜΕ ΥΨΗΛΟ ΤΖΙΡΟ

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 1

Ελεύθερος επαγγελματίας με ετήσιο τζίρο 35.000 ευρώ υπερβαίνει τον μέσο ετήσιο κύκλο εργασιών του κλάδου του στον οποίο ανήκει (βάσει Κωδικού Δραστριότητος – ΚΑΔ) κατά 10.000 ευρώ.

Θα του επιβληθεί προσαύξηση 5% στη διαφορά αυτή  (ετήσιος τζίρος 35.000 ευρώ – μέσος ετήσιος κύκλος εργασιών ΚΑΔ 25.000 ευρώ = 10.000 ευρώ).

Το τεκμήριο στην περίπτωση αυτή προσαυξάνεται 500 ευρώ και ο φόρος 110 ευρώ.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2

Επιχειρηματίας λιανικού εμπορίου με έναρξη το 1993 και τζίρο 130.000€ δήλωνε κέρδη 18.000.

Πλήρωσε φέτος φόρο 2.660 ευρώ και τέλος επιτηδεύματος 650€, δηλαδή σύνολο 3.310 ευρώ.

Με το νέο σύστημα φορολόγησης, η ελάχιστη αμοιβή του υπολογίζεται σε 23.696€ (14.196 + 10% προσαύξηση μισθοδοσίας + 5% προσαύξηση τζίρου), θα δίνει 4.785 ευρώ.

Η ετήσια φορολογική επιβάρυνση φτάνει έτσι στα 1.475 ευρώ, αθροιστικά μαζί με το μειωμένο τέλους επιτηδεύματος.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 3:

Επιχειρηματίας με ενοικιαζόμενα δωμάτια πάνω από 30 χρόνια (με έναρξη το 1992) δήλωνε εισπράξεις 101.430€, αλλά καθαρά κέρδη το 2022 μόλις 4.685 ευρώ!

Πλήρωσε έτσι φόρο 422€ και επειδή ήταν και υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος 650€, έδωσε φέτος συνολικά 1.072 ευρώ.

Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα υπολογίζεται σε 20.076€ (14.196 + 2.585 λόγω 10% προσαύξησης μισθοδοσίας + 5% λόγω προσαύξησης ΚΑΔ) και ο φόρος του σε 3.121€. Μαζί με το μειωμένο τέλος επιτηδεύματος των 325 ευρώ, θα πληρώσει  3.476 ευρώ. Και επιβαρύνεται έτσι 2.374 ευρώ.

6.ΠΡΟΣΩΠΑ ΜΕ ΑΝΑΠΗΡΙΑ

Προβλέπονται ειδικές μειώσεις και απαλλαγές. Με αναπηρία ίση ή μεγαλύτερη του 80% απαλλάσσονται πλήρως από το τεκμήριο. Για αναπηρία από 67% έως 79% προβλέπεται μείωση του τεκμηρίου κατά 50%. Μειωμένο κατά 50% θα είναι το τεκμήριο και για γονείς με εξαρτώμενα τέκνα που έχουν ποσοστό νοητικής ή σωματικής αναπηρίας πάνω από 67%.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:

Ασφαλιστής με ποσοστό αναπηρίας άνω του 80% με έναρξη το 1982 και τζίρο 38.109€, δήλωνε το 2022 κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα 14.203€, πλήρωνε φόρο 1.823€ και δεν ήταν υπόχρεος καταβολής τέλους επιτηδεύματος. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα θα παραμείνει 14.203€ και ο φόρος 1.823€ καθώς απαλλάσσεται κατά 100% από το τεκμήριο.

7.ΠΟΛΥΤΕΚΝΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΟΓΟΝΕΙΣ

Για τους μονογονείς με ανήλικα τέκνα όσο και για τους πολύτεκνους, το τεκμήριο μειώνεται κατά 50%.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:

Κομμώτρια με έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας το 2013 και τζίρο 22.850€, δήλωνε κέρδη 6.854€ και πλήρωνε φόρο 617€ και τέλος επιτηδεύματος 650€, δηλαδή συνολικά 1.267 ευρώ.

Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο της εισόδημα θα ανέλθει σε 7.098€ (14.196€ με μείωση 50% λόγω μονογονεϊκής οικογένειας) και ο φόρος της σε 639€.

Ο φόρος εισοδήματος αυξάνεται έτσι κατά 22 ευρώ, αλλά το τέλος επιτηδεύματος μειώνεται κατά 325ευρώ.

Έτσι έχει ελάφρυνση 303 ευρώ, ενώ το 2025 θα δει ακόμα μεγαλύτερη, όταν καταργηθούν και τα υπόλοιπα 325 ευρώ, από τα 650 ευρώ του τέλους επιτηδεύματος που πληρώνει σήμερα.

8.ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΧΩΡΙΑ

ΠΑΡΆΔΕΙΓΜΑ 1:

Ιδιοκτήτης καφενείου σε χωριό με λιγότερους από 500 κατοίκους με έναρξη το 2001, χωρίς υπαλλήλους και τζίρο 2.595€, δήλωνε κέρδη από την επιχειρηματική του δραστηριότητα 172€ και αγροτικά εισοδήματα 6.736€.

Για τα εν λόγω εισοδήματα δεν πλήρωσε φόρο, ενώ δεν ήταν υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος.

Με το νέο σύστημα φορολόγησης, η ελάχιστη αμοιβή του από την επιχειρηματική του δραστηριότητα θα ανέλθει σε 7.098€ καθώς προβλέπεται μειωμένο τεκμήριο κατά 50% για χωριά έως 500 κατοίκους. Το ποσό αυτό θα μειωθεί κατά 6.736€ (λόγω συμψηφισμού με τα αγροτικά εισοδήματα) και το τελικό φορολογητέο του ποσό από την επιχειρηματική του δραστηριότητα θα ανέλθει σε 362€ και επομένως ο φόρος επιχειρηματικής δραστηριότητας σε 33€.

Άρα, ο εν λόγω φορολογούμενος θα έχει αύξηση 33€.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ 2:

Ιδιοκτήτης καταστήματος με λιπάσματα σε νησί με λιγότερους από 3.100 κατοίκους με έναρξη το 1986, χωρίς υπαλλήλους και τζίρο 18.934€, δήλωνε κέρδη από την επιχειρηματική του δραστηριότητα 1.073€ και αγροτικά εισοδήματα 2.485€.

Ο φόρος που κλήθηκε να πληρώσει ανήλθε σε 97€, ενώ δεν ήταν υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος.

Με το νέο σύστημα φορολόγησης, η ελάχιστη αμοιβή του από την επιχειρηματική του δραστηριότητα θα ανέλθει σε 7.098€ (14.196€ λόγω τριετιών και τελική μείωση 50% λόγω τόπου κατοικίας). Το ποσό αυτό θα μειωθεί κατά 2.485€ (αγροτικά εισοδήματα) και το τελικό φορολογητέο του από την επιχειρηματική του δραστηριότητα θα ανέλθει σε 4.613€, ενώ ο φόρος επιχειρηματικής δραστηριότητας σε 415€.

Ο εν λόγω φορολογούμενος θα έχει επομένως αύξηση 319€ σε σχέση με αυτό που πλήρωνε πριν.

9.ΣΧΟΛΙΚΑ ΚΥΛΙΚΕΙΑ

Στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται ειδική πρόνοια για Επιχειρήσεις που δεν επιτρέπεται να λειτουργούν κάποιους μήνες τον χρόνο. Έτσι το τεκμήριο καθίσταται μαχητό. Και τελικά ένας ιδιοκτήτης κυλικείου, θα καταβάλει ποσό τεκμηρίου ανάλογο με τους μήνες που η επιχείρηση του λειτουργεί (8/12).

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:

Σχολικό κυλικείο με έναρξη το 2000 και τζίρο 12.295€, δήλωνε το 2022 κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα 2.384€, πλήρωνε φόρο 214€ και τέλος επιτηδεύματος 650€ (σύνολο 864 ευρώ). Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει σε 14.196 €. Ωστόσο, ο συγκεκριμένος φορολογούμενος θα δει μείωση του τεκμαρτού του εισοδήματος κατά 33% (4/12) λόγω παύσης λειτουργίαςτου κυλικείου κατά το διάστημα διακοπών(λειτουργία 8 από τους 12 μήνες). Επομένως, το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει στα 9.464€ (67% του αρχικού υπολογισθέντος) και ο φόρος του σε 852€ (από 864€ που πλήρωνε). Μόνο για το φορολογικό έτος 2023, θα έχει και την υποχρέωση καταβολής του μειωμένου τέλους επιτηδεύματος ύψους 325€ το οποίο και καταργείται πλήρως από το 2025 και μετά.

Πηγή