Φαράγγια, καταπράσινα χωριά και καταρράκτες - Πόζαρ δεν είναι μόνο τα Λουτρά

Διαδρομές στη μοναδική φύση γύρω από το χωριό Λουτράκι και τα φημισμένα Λουτρά Πόζαρ
Πόζαρ δεν είναι μόνο χαλαρωτικά μπάνια με ζεστό νερό, κατευθείαν από την «καρδιά» της γης που «ευφραίνει» το κορμί και τις αισθήσεις. Είναι και τόπος με όμορφα μυστικά που αξίζει να ανακαλύψετε. Πεζοπορία σε βαθύσκιωτα μονοπάτια, διάσχιση εντυπωσιακών φαραγγιών, καταρρίχηση από εντυπωσιακούς γρανιτένιους όγκους, εξερεύνηση σπηλαίων, βουτιές σε παγωμένα νερά πανύψηλων καταρρακτών, ποδηλασία μέσα σε δάση από οξιές και καστανιές, ταξίδι στο χρόνο σε κορυφές που έγραψαν ιστορία.

Στις γραμμές που ακολουθούν, δεν θα διαβάσετε για τα φημισμένα Λουτρά Πόζαρ, με ζεστά ιαματικά νερά που αναβλύζουν από το βουνό και αγγίζουν τους 37°C, ούτε για το ομώνυμο φημισμένο φαράγγι που ρέουν τα νερά του Αλμωπαίου δημιουργώντας ένα μοναδικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς. Θα γνωρίσετε τα «άλλα» Πόζαρ, που είναι εξίσου εντυπωσιακά.

Το Λουτράκι είναι χτισμένο στους πρόποδες του όρους Βόρας ή Καϊμακτσαλάν, που ξεχωρίζει για το φυσικό του κάλλος και έχει αναγνωριστεί ως προστατευόμενη περιοχή NATURA 2000. Το χωριό αριθμεί σήμερα 1.200 κατοίκους και εντυπωσιάζει με τις σύγχρονες υποδομές φιλοξενίας που διαθέτει καθώς και για την εξυπηρέτηση των χιλιάδων επισκεπτών των φημισμένων Λουτρών Πόζαρ, που αποτελούν -και δικαίως- το καμάρι των ντόπιων. Τα όμορφα ξενοδοχεία και οι ζεστοί ξενώνες «απογειώνουν» το νόημα της φιλοξενίας και μαζί με την ανεξάντλητη γαστρονομική απόλαυση που προσφέρουν ταβέρνες και ψησταριές, με πιάτα από ντόπια κρέατα, πιπεριές Καρατζόβας και πάπρικα να έχουν την τιμητική τους, αποτελούν μια ξεχωριστή εμπειρία για τον επισκέπτη. Ωστόσο, εκτός από χαλάρωση, ευεξία και αναψυχή, το Λουτράκι και η περιοχή του, προσφέρουν ευκαιρίες που θα κάνουν την αδρεναλίνη σας να «χτυπήσει» κόκκινο.

Με σημείο εκκίνησης την γραφική κεντρική πλατεία του χωριού, στην οποία δεσπόζει η προτομή του ντόπιου Μακεδονομάχου Κωνσταντίνου Γαρέφη, μπορείτε να ακολουθήσετε πολλές διαδρομές στην όμορφη -ενίοτε και άγρια- φύση της περιοχής με την πλούσια ιστορία και παράδοση αλλά και την ανόθευτη ομορφιά.

Στα «Γαλάζια Νερά»

Δεν είναι μόνο τα ζεστά και ιαματικά νερά που χαρακτηρίζουν το Λουτράκι και την περιοχή του. Είναι και τα γάργαρα και παγωμένα, που κατηφορίζουν και εξέρχονται ορμητικά από τα στενά του επιβλητικού φαραγγιού της Τσανάρκας, όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι, που περιβάλλεται από δάση μαύρης πεύκης αρκετά μεγάλης ηλικίας. Τα κρύα νερά εξέρχονται στον Μαυροπόταμο από τη βάση δύο πανύψηλων γρανιτένιων βράχων, που φαντάζουν φύλακες του μυστηριακού φαραγγιού το οποίο πολλοί τολμηροί επιχειρούν να διασχίσουν. Το τεχνητό φράγμα, ανάμεσα στους βράχους, σχηματίζει μια μικρή λίμνη -τα «Γαλάζια Νερά»– που στα νερά της καθρεφτίζονται οι επιβλητικοί ορεινοί όγκοι και τα ψηλά δέντρα με τον μεγάλο ίσκιο.

Η εικόνα θυμίζει Rivendell (Σχιστό Λαγκάδι) από τον «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών» του Tόλκιν, αποτελώντας ιδανικό σημείο για χαλάρωση και αναψυχή. Στην έξοδο του φαραγγιού δεσπόζει και το εξωκλήσι του Αγίου Νικολάου, με αγίασμα που αναβλύζει μέσα από την τον βράχο. Ακολουθώντας το δύσβατο -ομολογουμένως- μονοπάτι, μπορείτε να απολαύσετε από ψηλά την άγρια ομορφιά του φαραγγιού και την ενδοχώρα της Πέλλας. Αν θέλετε να επιχειρήσετε κάποια πιο extreme δραστηριότητα, όπως διάσχιση του φαραγγιού ή αναρρίχηση στους γρανιτένιους βράχους, ενημερωθείτε προηγουμένως από τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύλλογο Αριδαίας (Τηλ: 6945425524).

Στο παλιό Πόζαρ και σε κορυφές με ιστορία

Ανηφορίζοντας για τις λουτρικές εγκαταστάσεις, ο δρόμος δεξιά οδηγεί, μετά από 3 χιλιόμετρα περίπου, στο παλιό Λουτράκι. Το χωριό, Πόζαρ όπως ονομαζόταν επί Τουρκοκρατίας, ήταν κτισμένο σε υψόμετρο 600 μέτρων, στην κορυφή του βουνού Ίσιο Πεύκο, σε μια τοποθεσία με πυκνά καταπράσινα δάση που κυριαρχούν οξιές, βελανιδιές και καστανιές, ενώ η πανοραμική θέα προς το οροπέδιο και τις ψηλότερες κορυφές του Βόρα ή Καϊμακτσαλάν «κόβει» την ανάσα και δεν περνάει απαρατήρητη.

Η ονομασία του χωριού Πόζαρ, προέρχεται από τις σλαβικές λέξεις «Πο» ή «Που» (=μετά) και «Ζάρ» (=κάρβουνο) -άρα «μετά το κάρβουνο» ή «μετά την φωτιά» και έχει σχέση ή με τις θερμές πηγές που πηγάζουν στη γύρω περιοχή ή σε παλαιότερο χωριό που καταστράφηκε από φωτιά. Την περίοδο της ακμής του, το Πόζαρ αριθμούσε 450 σπίτια. Το χωριό βρέθηκε στη δίνη των σφοδρών συγκρούσεων που έλαβαν μέρος στην περιοχή από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο έως τον καταστροφικό Εμφύλιο Πόλεμο, που είχε ως αποτέλεσμα την εγκατάλειψή του από τους κατοίκους του, που εγκαταστάθηκαν -κυρίως- νοτιοανατολικά στο σημερινό Λουτράκι.

Από το παλιό χωριό, διασώζεται μονάχα η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, γύρω από την κεντρική πλατεία που απλώνονταν τα σπίτια του χωριού με την χαρακτηριστική μακεδονίτικη αρχιτεκτονική. Ο ναός, τρίκλιτη βασιλική με υπερώο και χαγιάτι, χτίστηκε στα μέσα του 19ου αιώνα και εντυπωσιάζει για το τέμπλο, τις τοιχογραφίες, αλλά και την αφθονία των ηχητικών αγγείων στους πλάγιους τοίχους που εξασφαλίζουν τέλεια ηχητική. Αν και από το 1999 έχει ανακηρυχθεί, από το Υπουργείο Πολιτισμού, «μνημείο που χρήζει ειδικής κρατικής προστασίας», δυστυχώς έως σήμερα, δεν έχει γίνει κάποια σοβαρή ενέργεια για την συντήρηση και την προστασία του.

Ο δρόμος συνεχίζει ανηφορίζοντας για το παλιό στρατιωτικό φυλάκιο, που στέκει μισο-ερειπωμένο. Στον προαύλιο χώρο, έχει διαμορφωθεί ένας όμορφος χώρος αναψυχής, ιδανικός για οικογενειακά πικ νικ και όχι μόνο. Στην παλιά σκοπιά, ημερομηνίες και συνθήματα, θυμίζουν τα δραματικά γεγονότα του Εμφυλίου Πολέμου που δε συνάδουν σε τίποτα με την ομορφιά και την ηρεμία του τοπίου. Οι απέναντι απότομες κορυφές του Βόρα, φυσικό σύνορο με τη γειτονική Βόρεια Μακεδονία, άγριες μα συνάμα σαγηνευτικές, είναι χιονοσκέπαστες πολλούς μήνες του χρόνου.

Οι κορυφές αυτές υπήρξαν πεδίο σφοδρών συγκρούσεων στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ανάμεσα στα αντιμαχόμενα στρατόπεδα. Ο δασικός δρόμος μετά το παλιό φυλάκιο, οδηγεί με δυσκολία -απαιτείται όχημα 4Χ4- στην κορυφή Καλή Πεδιάδα (Ντόμπρο Πόλε) και σε υψόμετρο 1.700 μέτρων. Εδώ, έλαβε μέρος το Σεπτέμβριο του 1918 η ομώνυμη μάχη μεταξύ Γάλλων, Σέρβων και Ελλήνων από τη μία, και Βουλγάρων και Γερμανών συμμάχων τους από την άλλη, με τη νίκη των πρώτων. Η έκβαση της μάχης οδήγησε στην συνθηκολόγηση της Βουλγαρίας. Τα σημάδια εκείνων των γεγονότων διασώζονται ακόμη στις πλαγιές και στις κορυφές του βουνού, με χαρακώματα, υπόγεια έργα, πετρόκτιστα πολυβολεία κ.ά. Οι λάτρεις της ιστορίας θα αφιερώσουν πολύ χρόνο, ταξιδεύοντας νοερά πίσω στο χρόνο.

Στον καταρράκτη της Κουνουπίτσας

Λίγο παρακάτω από το παλιό φυλάκιο, ξεκινάει το μονοπάτι που οδηγεί στον ξακουστό καταρράκτη της Κουνουπίτσας. Η διαδρομή, μέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο, καταλήγει στη μεγάλη χαράδρα του Ίσιου Πεύκου, ή Ράμνο Μπορ, όπως το αποκαλούν οι ντόπιοι, που αποτελείται από τρία ρέματα. Το Ίσιο Πεύκο, το Λούτα και το ρέμα της Κουνουπίτσας.

Περπατώντας παράλληλα με το ρέμα της Κουνουπίτσας, το μονοπάτι καταλήγει στον μεγαλοπρεπή και ορμητικό καταρράκτη, που αγγίζει τα 12 μέτρα ύψος. Η συνολική διαδρομή αγγίζει τα 50-60 λεπτά και απαιτείται σχετικά καλή φυσική κατάσταση, αφού υπάρχουν υψομετρικές διαφορές. Ωστόσο, το αποτέλεσμα θα ανταμείψει τους τολμηρούς, που -πολλοί- τολμούν και βουτούν στα παγωμένα νερά του. Στον καταρράκτη της Κουνουπίτσας, οδηγεί και μονοπάτι που ξεκινάει και από τα Λουτρά του Πόζαρ (περίπου 9 χιλιόμετρα με την επιστροφή).

Πηγή