Πηγάδια: Ένα ήσυχο, μικρό χωριό στις κατάφυτες πλαγιές των Τζουμέρκων

Μακριά από την τουριστική ανάπτυξη των πιο διάσημων Ζαγοροχωρίων, ανήκει στα λεγόμενα «Κατσανοχώρια»» και είναι συχνά τυλιγμένο στην ομίχλη.

Συχνά, η εστίαση των ταξιδιωτικών ρεπορτάζ στην περιφερειακή ενότητα των Ιωαννίνων εξαντλείται στα Γιάννενα, στα Ζαγοροχώρια και στο Μέτσοβο. Και είναι δικαιολογημένο, φυσικά, αφού σε κάθε περίπτωση μιλάμε για φημισμένους προορισμούς με ξεχωριστή ορεινή σαγήνη, οι οποίοι έχουν οργανωθεί τουριστικά εδώ και πολλά χρόνια, προσφέροντας έτσι πλήθος καλών επιλογών στους επισκέπτες τους.

Όμως η περιφερειακή ενότητα των Ιωαννίνων δεν εξαντλείται σε αυτά τα μέρη. Υπάρχουν κι άλλα, με διαφορετικό προφίλ, λιγότερο διάσημα ή πολύβουα. Τα οποία παραμένουν άγνωστα στους πολλούς και επιμένουν να ζουν ήσυχα, μακριά από την τουριστική ανάπτυξη.

Μια τέτοια περίπτωση είναι και τα Πηγάδια, τα οποία εντοπίζονται στις κατάφυτες πλαγιές των βόρειων Τζουμέρκων, κοντά στα σύνορα των Ιωαννίνων και της Άρτας, ανήκοντας στα λεγόμενα «Κατσανοχώρια». Πρόκειται για έναν μικρό, ήσυχο τόπο, συχνά τυλιγμένο στην ομίχλη, που έχει όμως να προσφέρει τη δική του βουνίσια γοητεία σε όποιον περάσει μια βόλτα από εκεί, αναζητώντας εμπειρίες μακριά από την πολυκοσμία. Ειδικά τώρα, στην «καρδιά» της άνοιξης, όταν η γύρω φύση πρασινίζει και οργιάζει, αποκαλύπτοντας το ωραιότερό της πρόσωπο.

Ανακαλύπτοντας τα Πηγάδια

Τα Πηγάδια είναι χτισμένα σε υψόμετρο 610 μέτρων, στους βόρειους πρόποδες του όρους Ξηροβούνι, το οποίο εντάσσεται με τη σειρά του στον όγκο των Τζουμέρκων –αλλά και στον Δήμο Βορείων Τζουμέρκων, από διοικητικής άποψης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, το χωριό μετρά 115 μόνιμους κατοίκους.

Παλιότερα τα Πηγάδια λέγονταν Βαλτσώρα, μετονομάστηκαν όμως το 1927, στο πλαίσιο του γενικότερου εξελληνισμού των παλιών, σλαβικής προέλευσης, τοπωνυμίων. Επισήμως, βέβαια, το χωριό λέγεται «Τα Πηγάδια», αν και πιο διαδεδομένο είναι το «Πηγάδια Ιωαννίνων» (έτσι π.χ. το αναγράφει και η Βικιπαίδεια, στο σχετικό λήμμα).

Όπως συμβαίνει και με τα περισσότερα Κατσανοχώρια, τα Πηγάδια δεν έχουν πολλά πράγματα να δει κανείς, όμως αποτελούν κι από μόνα τους αξιοθέατο, χάρη στα πετρόχτιστα σπίτια και τα όμορφα, λιθοστρωμένα καλντερίμια. Μια βόλτα στον οικισμό, λοιπόν, είναι αναζωογονητική, ενώ θα έχετε την ευκαιρία να απολαύσετε και το πράσινο των τριγύρω δασωμένων πλαγιών –ειδικά αν έρθετε άνοιξη, όπως είπαμε, όταν μοσχομυρίζει το θρούμπι, το θυμάρι και η ρίγανη που φύονται εδώ.

Όσον αφορά τα αξιοθέατα, τώρα, αν πεζοπορήσετε λίγο έξω από τα Πηγάδια κι ανεβείτε στα 800 μέτρα υψόμετρο στο Ξηροβούνι, στη θέση που οι ντόπιοι αποκαλούν «Σκάλα», θα βρείτε τον ναό της Αγίας Μαρίνας, ο οποίος στέκει εκεί από το 1610. Η περιοχή, μάλιστα, διαθέτει και υπέροχη θέα προς τα Τζουμέρκα, καθώς και προς τα υπόλοιπα Κατσανοχώρια, η οποία συνδυάζει μοναδικά τον ουρανό, τις ορεινές πλαγιές και τον κάμπο. Εντός του χωριού, πάλι, θα δείτε τη γραφική εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, που είναι χτισμένη το 1900 και θεωρείται προστάτιδα των κατοίκων.

Διαμονή, καφές και φαγητό

Όπως σημειώθηκε και πιο πάνω, τα Πηγάδια είναι ένας τόπος δίχως τουριστική ανάπτυξη. Αυτό σημαίνει ότι, ερχόμενοι εδώ, δεν θα βρείτε υποδομές για διαμονή: οι περισσότεροι από όσους τα επισκέπτονται, περνούν απλώς για εκδρομή. Ωστόσο, παρά το μικρό του μέγεθος, το χωριό διαθέτει έναν δραστήριο πολιτιστικό σύλλογο (Πολιτιστικός Σύλλογος Πηγαδίων Βαλτσιώρας), που λειτουργεί από το 2001. Παρακολουθώντας λοιπόν τις κατά καιρούς δράσεις του μέσω της ενημερωμένης του σελίδας στο Facebook, μπορείτε να φροντίσετε ώστε η έλευσή σας εδώ να συμπέσει με κάποιο από τα πανηγύρια ή τις γιορτές που διοργανώνει.

Στην πλατεία των Πηγαδιών, τώρα, θα βρείτε την «Αγία Παρασκευή», η οποία λειτουργεί ως καφενείο και ψησταριά. Μπορείτε λοιπόν να ξαποστάσετε για έναν καφέ ή να προγραμματίσετε να μείνετε για φαγητό, πριν αναχωρήσετε –αξίζει άλλωστε να δοκιμάσετε το χειροποίητο μπιφτέκι, από κιμά ντόπιων μοσχαριών, τα οποία βόσκουν στο Ξηροβούνι. Αν έρθετε με παιδιά, μάλιστα, θα μπορούν να παίξουν άφοβα στη μεγάλη πλατεία (όταν ανοίγει ο καιρός και βγαίνουν τραπεζάκια έξω), δίχως να χαθούν από το βλέμμα σας. Όσο κρατάνε τα κρύα, βέβαια, το μαγαζί λειτουργεί σε μια πιο μαζεμένη εκδοχή, στον εσωτερικό του χώρο.

Πώς θα έρθετε στα Πηγάδια

Όπως ειπώθηκε και πιο πάνω, τα Πηγάδια βρίσκονται κοντά στα σύνορα της περιφερειακής ενότητας Ιωαννίνων με εκείνη της Άρτας, νοτιοανατολικά από τα Γιάννενα, σε απόσταση 35 χιλιομέτρων.

Αν ταξιδέψετε λοιπόν από την Αθήνα, η ευκολότερη πρόσβαση είναι μέσω Άρτας: αμέσως μετά το ονομαστό Γεφύρι της Άρτας, δηλαδή, θα ακολουθήσετε τη διαδρομή προς Ροδαυγή και Πλατανούσα, που θα σας φέρει στην περιοχή των Κατσανοχωρίων. Αν έρθετε από τα Γιάννενα ή τη βόρεια Ελλάδα, από την άλλη, θα πάρετε τη 2η επαρχιακή οδό προς τον κόμβο του Ελληνικού. Από εκεί θα κατευθυνθείτε προς το χωριό Καλέντζι και αμέσως μετά θα δείτε τα Πηγάδια.