Το έθιμο της «Χελιδόνας» από τον λαογράφο Γιώργο Ντελιόπουλο

Στο βιβλίο του «Ελληνότοπος» που κυκλοφόρησε το 1996, ο συλλέκτης, λαογράφος και συγγραφέας από το Ρουμλούκι (Αλεξάνδρεια Ημαθίας) Γιώργος Ντελιόπουλος, αναφέρεται στη Χελιδόνα, το πανάρχαιο έθιμο της περιοχής μας που ακόμη και σήμερα το συναντούμε είτε από παιδιά, κυρίως του δημοτικού, που μαζί με τις δασκάλες και δασκάλους τους, λένε κάθε 1 ή 21 Μαρτίου τα κάλαντα της άνοιξης μέσα στην πόλη, είτε από συλλόγους που αναβιώνουν το έθιμο της χελιδόνας.

Όπως γράφει στο βιβλίο του ο Γιώργος Ντελιόπουλος, σε πολλά χωριά της περιοχής μας, τα παιδιά, κυρίως τα αγόρια των δύο τελευταίων τάξεων του Δημοτικού, τοποθετούσαν ένα ξύλινο ομοίωμα χελιδονιού, πελεκημένο από τα ίδια ή κάποιον μεγαλύτερο, πάνω σε μία βέργα. Αφού τύλιγαν γύρω από τη βέργα ένα σπάγκο περίπου 50 – 60 εκατοστών, τοποθετούσαν τη βέργα μέσα σε ένα καλάμι. Από μία τρύπα του καλαμιού έβγαζαν έξω την άκρη του σπάγκου. Καθώς τραβούσαν με δύναμη το σχοινί, η βέργα που στηριζόταν σε κάποιο κόμπο του καλαμιού αναγκαζόταν να περιστραφεί και μαζί της περιστρεφόταν και το ξύλινο ομοίωμα. Καθώς μάλιστα είχε ανοιχτές τις φτερούγες, δημιουργούσε στον παρατηρητή την ψευδαίσθηση ότι πετάει. Οι κινήσεις των χεριών ήταν ρυθμικές και συνοδευόταν από τους στίχους του τραγουδιού…

Σε μία συνάντηση που είχαν πρόσφατα μαζί του, μέλη της ΕΜΙΠΗ, ο άοκνος κ. Γιώργος Ντελιόπουλος, τους είπε τα χελιδονίσματα όπως τα έλεγαν στα παιδικά του χρόνια στο Ρουμλούκι, με την ξύλινη χελιδόνα που διατηρεί στην πλούσια λαογραφική του συλλογή. Δείτε το σχετικό βίντεο: