Απαραίτητη η ισόρροπη ανάπτυξη των τεχνολογιών Α.Π.Ε.

Η ισόρροπη ανάπτυξη του μείγματος αιολικών και φωτοβολταϊκών -και γενικά των Α.Π.Ε- είναι απαραίτητη για να απολαύσουν οι καταναλωτές το μέγιστο οικονομικό όφελος από την ενεργειακή μετάβαση.

Σήμερα, σχεδόν το 46% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού στη χώρα προέρχεται από Α.Π.Ε. Αυτό το μερίδιο θα ξεπεράσει το 80% το 2030 και για αυτό χρειάζονται νέες επενδύσεις σε μονάδες Α.Π.Ε., δίκτυα, αποθήκευση και εξοικονόμηση ενέργειας. 

Το σημαντικό αυτό βήμα προς την ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί να γίνει με κυριαρχία μιας μόνο τεχνολογίας (είτε αιολικών είτε φωτοβολταϊκών). Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε ανώφελο κόστος για τους καταναλωτές, αλλά και τους επενδυτές Α.Π.Ε.

Η ανάγκη για ισόρροπη ανάπτυξη των τεχνολογιών είναι το συμπέρασμα της Εσπερίδας που οργάνωσε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ, στο πλαίσιο της 5ους Διεθνούς Έκθεσης Verde.Tec την Κυριακή 19 Μαρτίου, με τίτλο: 

«Το μείγμα των τεχνολογιών Α.Π.Ε. στον ενεργειακό σχεδιασμό». Από τις μελέτες και αναλύσεις που παρουσιάσθηκαν στην Εσπερίδα προκύπτει ότι για μέγιστο όφελος, το μερίδιο της αιολικής ισχύος πρέπει να είναι τουλάχιστον 50%-60% το 2030.

Στην Εσπερίδα συμμετείχαν και συζήτησαν με τον Πρόεδρο της ΕΛΕΤΑΕΝ κ. Παναγιώτη Λαδακάκο:

- ο κ. Αλέξανδρος Φλάμος, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πειραιά, Δ/ντης Εργαστηρίου Τεχνοοικονομικής Ενεργειακών Συστημάτων,

- ο κ. Γιώργος Κάραλης, Δρ. Μηχανολόγος Μηχ/κός ΕΜΠ, Ερευνητής στον Τομέα Ρευστών ΕΜΠ,

- ο κ. Γιώργος Ψαρρός, Δρ. Ηλ/γος Μηχ/κός ΕΜΠ, Ερευνητής στον Τομέα Ηλεκτρικής Ισχύος ΕΜΠ.

Συμμετείχε επίσης με ομιλία, σχόλια και χαιρετισμό ο κ. Γιώργος Μάρκου, Ειδικός Σύμβουλος του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Ο Καθηγητής Αλέξανδρος Φλάμος παρουσίασε πρόσφατη μελέτη του Εργαστηρίου Τεχνικοοικονομικής Ενεργειακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά για τη διερεύνηση του μείγματος Α.Π.Ε. και αποθήκευσης στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, ο συνδυασμός των δύο ωριμότερων τεχνολογιών Α.Π.Ε. με το μεγαλύτερο δυναμικό στην Ελλάδα (δηλαδή αιολικά και φωτοβολταϊκά) είναι απαραίτητος για την επίτευξη των ενεργειακών στόχων με αποδοτικό τρόπο. 

Εάν θεωρηθεί ότι τα αιολικά είναι εγκατεστημένα μόνο στην στεριά, ο κατάλληλος αυτός συνδυασμός αντιστοιχεί σε περίπου 40% φωτοβολταϊκά και 60% αιολικά. Λαμβάνοντας υπόψη την πρόταση αναθεώρησης του ΕΣΕΚ, η οποία αυξάνει τους στόχους διείσδυσης των Α.Π.Ε. και περιλαμβάνει θαλάσσια αιολικά, το βέλτιστο σημείο βρίσκεται σε ισορροπημένα μείγματα με 50%-55% μερίδιο σε κάθε τεχνολογία. 

Σε όλα τα σενάρια που εξετάστηκαν βρέθηκε ότι η μεγάλη πλειοψηφία μιας μόνο τεχνολογίας στο μίγμα Α.Π.Ε. επιφέρει -μεταξύ άλλων- μεγάλες ανάγκες για αποθήκευση με συνέπεια μη βέλτιστο κόστος διείσδυσης των Α.Π.Ε.

Ο κ. Γιώργος Κάραλης παρουσίασε τη σημασία της μεγαλύτερης χωρικής διασποράς και της καλύτερης χρονικής κατανομής στη διάρκεια ενός 24ώρου που εμφανίζει η αιολική παραγωγή σε σύγκριση με τις άλλες Α.Π.Ε. Αναφέρθηκε σε στοχευμένες μελέτες που αναδεικνύουν τα πολλαπλά οφέλη της γεωγραφικής διασποράς των αιολικών στη μεγιστοποίηση της απορρόφησης ενέργειας με ελαχιστοποίηση των περικοπών, στην αξιοπιστία του ηλεκτρικού συστήματος, στην παροχή εγγυημένης ισχύος κλπ. 

Σε αυτό το πλαίσιο αναδεικνύεται η ανάγκη ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας σε όλη την Ελληνική επικράτεια: στο ηπειρωτικό σύστημα, σε νησιά, σε βραχονησίδες, σε θαλάσσια αιολικά πάρκα κλπ. Επίσης, αναδεικνύεται η χρησιμότητα ανάπτυξης έργων ακόμα και σε περιοχές χαμηλότερου αιολικού δυναμικού, αλλά με ασυσχέτιστα χαρακτηριστικά σε σύγκριση με το βασικό τόξο του Αιγαίου - κεντρικής Ελλάδας.

Τέλος, ο κ. Κάραλης σημείωσε ότι η Ελλάδα διαθέτει πιο πλούσιο αιολικό δυναμικό σε σχέση με τις γειτονικές χώρες και την υπόλοιπη Μεσόγειο, καθώς και έντονο ανάγλυφο και υδροδυναμικό, κατάλληλα για την ανάπτυξη αναστρέψιμων υδροηλεκτρικών για αποθήκευση ενέργειας. Από την άποψη αυτή, η Ελλάδα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα και επομένως ο ρόλος της ανάπτυξης και του κατάλληλου μείγματος των Α.Π.Ε. στη χώρα μας, θα πρέπει να εξεταστούν ως μέρος του ευρύτερου Ευρωπαϊκού σχεδιασμού.

Ο κ. Γιώργος Ψαρρός παρουσίασε σενάρια μείγματος Α.Π.Ε. τόσο με μονόπλευρη ανάπτυξη φωτοβολταϊκών (ΦΒ) σταθμών ή αιολικών πάρκων (Α/Π) όσο και με ισόρροπη ανάπτυξη της ισχύος των δύο αυτών τεχνολογιών. 

Η ανάλυση δείχνει ότι οι περικοπές των Α.Π.Ε. στο σύνολό τους, αλλά και ανά τεχνολογία, περιορίζονται σημαντικά με την αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος των αιολικών και την ταυτόχρονη μείωση της ισχύος των φωτοβολταϊκών, χάρη στην αποσυμφόρηση που επιτυγχάνεται κατά τις μεσημβρινές ώρες έντονης ηλιοφάνειας. 

Μιας και με αποκλειστικό κριτήριο την ελαχιστοποίηση των απορρίψεων Α.Π.Ε. προκύπτει ότι η μονόπλευρη ανάπτυξη των αιολικών οδηγεί σε καλύτερα αποτελέσματα, διερευνήθηκε περαιτέρω το βέλτιστο μείγμα Α.Π.Ε. και αποθήκευσης για την ελαχιστοποίηση του συνολικού κόστους συστήματος. 

Τα αποτελέσματα της ανάλυσης δείχνουν ότι η συνολικά βέλτιστη ανάπτυξη συστήματος προκύπτει για ισόρροπη ανάπτυξη του μείγματος Α.Π.Ε. όταν αυτό συνδυαστεί με την κατάλληλη χωρητικότητα αποθηκευτικών σταθμών. Αντίθετα, η κυριαρχία της μιας μόνο τεχνολογίας Α.Π.Ε. (Α/Π ή ΦΒ) έναντι της άλλης, ακόμη κι αν συνδυαστεί με τη (για το σενάριο αυτό) βέλτιστη αποθήκευση, οδηγεί σε αύξηση του κόστους συστήματος.

Ο κ. Γιώργος Μάρκου αναφέρθηκε στη διαδικασία αναθεώρησης του ΕΣΕΚ που έχει βασικό στόχο την απεξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών. 

Επιδίωξη είναι το νέο ΕΣΕΚ να δίνει υπεραξία στην ελληνική οικονομία, να αυξάνει την εγχώρια προστιθέμενη αξία, να δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης και να διασφαλίζει ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας για όλους τους καταναλωτές. Έτσι, θα γίνει όχημα για το πράσινο μέλλον της χώρας μας. Στην επίτευξη αυτών των στόχων η αιολική ενέργεια, όπως και όλες οι Α.Π.Ε., έχει βασικό ρόλο.