Άγιο Όρος: Εδώ ζούνε οι μοναχοί-ασκητικοί μέχρι το τέλος της ζωής τους

Οι σκήτες στο Άγιο Όρος είναι κάτι πραγματικά ιδιαίτερο. Συνηθίζουμε, βέβαια, να λέμε ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα μοναδική, ότι έχει μια ξεχωριστή ομορφιά, ότι έχει περιοχές που δεν μπορείς να δεις πουθενά αλλού. Σε όλα αυτά, προφανώς, κάπου υπάρχει και το στοιχείο της υπερβολής, όπως είναι λογικό να συμβαίνει γιατί αν δεν παινέψεις το σπίτι σου, λένε, θα πέσει να σε πλακώσει. Προφανές, όμως, είναι και το γεγονός ότι όλο αυτό δεν είναι μια… φαντασίωση των Ελλήνων αλλά και πραγματικότητα. Η Ελλάδα είναι όντως μια πανέμορφη χώρα και έχει όντως κάποια μέρη μοναδικά, κάποια μέρη που δεν μπορείς να συναντήσεις πουθενά αλλού. Και ένα από αυτά, όπως επιβεβαιώνει και ο Guardian σε σχετικό θέμα του, είναι το Άγιο Όρος…

Άγιο Όρος: Το Ιερό βουνό, τα μοναστήρια και οι σκήτες

Αυτό που ξέρουμε, αυτό που μαθαίνουμε όλοι για το Ιερό Βουνό από μικρά παιδιά, είναι ότι βρίσκεται στη χερσόνησο της Χαλκιδικής και ότι έχει πολλούς καλόγερους. Κατά πάσα πιθανότητα, οι περισσότεροι, επίσης, έχουμε στο μυαλό μας το Άγιο Όρος σαν έναν… παράδεισο ξεκούρασης. Πιστεύουμε ότι εκεί δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να προσεύχονται και από τη στιγμή που επιτρέπονται όχι οι επισκέψεις αλλά και η παραμονή εκεί για όσο διάστημα επιθυμεί ο καθένας, πιστεύουμε ότι είναι πραγματικά ένας επίγειος παράδεισος, στη λογική ότι θα πας εκεί για να ξεκουραστείς και να μην κάνεις τίποτα.

Δεν είναι έτσι όμως… Δεν είναι καθόλου έτσι, γιατί οι επισκέπτες από τη στιγμή που αποφασίζουν να παραμείνουν εκεί, αποδέχονται ότι θα ακολουθούν το πρόγραμμα των μοναχών. Και το πρόγραμμά τους δεν είναι και τόσο εύκολο. Στο ταξίδι σας στο Άγιο Όρος θα συναντήσετε έναν ξεχωριστό τόπο σε ολόκληρο τον κόσμο…

Άγιο Όρος - Μοναστήρι Ξενοφώντος

Αυτό το ξέρουν πολύ καλά, όπως προαναφέραμε, και στον Guardian, το περίφημο βρετανικό Μέσο που ασχολήθηκε εκτενώς με το Άγιο Όρος και με το πώς εκεί ο χρόνος δείχνει να έχει σταματήσει στον 9ο αιώνα, όταν εμφανίστηκαν οι πρώτοι μοναχοί στην περιοχή. Σήμερα, τόσους αιώνες μετά, στο Άγιο Όρος υπάρχουν 20 μοναστήρια και περίπου 2000 μοναχοί, με τους περισσότερους να ζουν εντός των μοναστηριών ενώ υπάρχουν και αυτοί, σαφώς λιγότεροι, που επιλέγουν να ζήσουν σαν ασκητές.

Αυτό που δεν υπάρχει στο Άγιο Όρος είναι η γυναικεία παρουσία αφού κάτι τέτοιο απαγορεύεται σε απόσταση 500 μέτρων από την ακτή. Ο λόγος, όπως τονίζει και ο Guardian, είναι το γεγονός ότι πιστεύεται πως η Παναγία επισκέφθηκε την περιοχή και προσευχήθηκε για να την έχει δική της. Επίσης, η παρουσία γυναικών πιστεύεται ότι θα μπορούσε να βάλει σε πειρασμό τους μοναχούς και να τους οδηγήσει στην αμαρτία.

Άγιο Όρος: Η μοναχική ζωή

Αυτό που κυριαρχεί στη ζωή των μοναχών στο Άγιο Όρος, φυσικά, είναι η προσευχή. Καμία έκπληξη. Ως τέτοια μπορεί να θεωρηθεί μόνο το γεγονός ότι η προσευχή μπορεί να λάβει χώρα σε οποιοδήποτε σημείο της ημέρας ή ακόμη και της νύχτας. Για την ακρίβεια, οι περισσότερες γίνονται κατά τη διάρκεια της νύχτας ή πάρα πολύ νωρίς, πραγματικά πάρα πολύ νωρίς όμως, το πρωί, αφού οι μοναχοί πιστεύουν ότι εκείνες τις ώρες της απόλυτης ησυχίας οι προσευχές τους μπορούν να εισακουστούν πιο εύκολα.

Πιστεύουν ότι εκείνες τις ώρες είναι πιο κοντά στον Θεό, οπότε πράττουν αναλόγως. Και αυτό, επαναλαμβάνουμε, ισχύει και για τους επισκέπτες όταν θέλουν να προσευχηθούν. Είπαμε, η ζωή στο Άγιο Όρος μπορεί να είναι μοναδική από άποψη ηρεμίας και γαλήνης, δεν είναι όμως εύκολη.

Οι περισσότεροι μπορεί να πιστεύουν ότι οι μοναχοί το μόνο που κάνουν είναι να προσεύχονται όλη μέρα, όπως σημειώνει ο Guardian, αλλά η αλήθεια είναι διαφορετική. Πολύ διαφορετική. Οι μοναχοί ναι μεν προσεύχονται συνεχώς, ακόμη κι όταν τρώνε το κάνουν πολλοί, αλλά ταυτόχρονα κάνουν και πολλά άλλα πράγματα.

Όπως το να καθαρίζουν τους ξενώνες των επισκεπτών, ή το να παράγουν κρασί, ή το να ασχολούνται με την προετοιμασία του δείπνου, ή να δουλεύουν για την κατασκευή ή ανακαίνιση κάποιου μοναστηριού. Όσοι, δε, κατοικούν στης σκήτες, ζουν ακόμη πιο ασκητικοί ζωή – αλλά αυτό θα το δούμε λίγο παρακάτω. Οι μοναχοί στο Άγιο Όρος, με λίγα λόγια, φροντίζουν αποκλειστικά μόνοι τους για ό,τι χρειάζεται προκειμένου να ζήσουν. Το φαγητό, το κρασί, τα φρούτα, τα οπωροκηπευτικά, όλα αυτά τα παράγουν μόνοι τους και φυσικά μόνοι τους τα περιποιούνται, μόνοι τους φροντίζουν για όλα αυτά.

Και καθώς τα κάνουν όλα αυτά, είναι πολύ σύνηθες το να ακούς, χαμηλοφώνως, τις προσευχές τους, αφού θεωρούν πως όποια δουλειά τούς έχει ανατεθεί, τους έχει ανατεθεί από τον Θεό. Δεν σταματούν, επομένως, να τον ευχαριστούν για αυτό και για όσα τούς δίνει ώστε να ζουν ακριβώς όπως χρειάζονται. Χωρίς να τους λείπει τίποτα, παρά το γεγονός ότι ο χρόνος, επαναλαμβάνουμε, μοιάζει να έχει σταματήσει στους προηγούμενους αιώνες.

Άγιο Όρος: Η ζωή στις σκήτες των βράχων

Υπάρχει, βέβαια, και το ενδεχόμενο κάποιος μοναχός να μη θέλει να ζήσει σε κάποιο από τα μοναστήρια που υπάρχουν στο Άγιο Όρος. Υπάρχει το ενδεχόμενο να θέλει να ζήσει… κυριολεκτικά στον βράχο, στις σκήτες, μια μικρή κοινότητα που δίνει τη δυνατότητα της απομόνωσης. Και όταν μιλάμε για απομόνωση, το πιο απομονωμένο μέρος στο Άγιο Όρος είναι γνωστό ως Καρούλια και είναι εκεί όπου τα κελιά των μοναχών κρέμονται επισφαλώς στην άκρη του γκρεμού, με το κύμα να σκάει κάτι εκατοντάδες πόδια πιο κάτω.

Γιατί να θέλει να ζήσει εκεί ένας μοναχός στο Άγιο Όρος; Επειδή στις σκήτες θεωρεί ότι έρχεται ακόμη πιο κοντά στον Θεό, είναι η απάντηση. Επίσης, κάποιοι θεωρούν ότι εκεί η ζωή, αν και σε μεγαλύτερη απομόνωση, έχει περισσότερες ελευθερίες από ό,τι στο μοναστήρι, όπου υπάρχει ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα που πρέπει να ακολουθούν όλοι.

Και είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι το πιστεύει κάποιος αυτό, αν σκεφτεί ότι μέχρι και πριν λίγο καιρό οι ερημίτες μπορούσαν να ανέβουν στο κελί τους ή να κατέβουν από αυτό μόνο με σχοινιά ή αλυσίδες που περνούσαν πάνω από αυτοσχέδιες τροχαλίες. Έχει και το στοιχείο της περιπέτειας, δηλαδή, το όλο σκηνικό, μέσα σε όλα τα άλλα.

Ένα σκηνικό πραγματικά μοναδικό, αφού το Άγιο Όρος είναι πραγματικά ένα μοναδικό μέρος. Ένας τόπος στον οποίο μπορείς να έρθεις πιο κοντά στον Θεό αλλά και πιο κοντά στον εαυτό σου, επιλέγοντας να μείνεις εκεί για ένα διάστημα. Αρκεί να ξέρεις εκ των προτέρων, όπως λέει και ο Guardian, ότι αυτό δεν θα είναι μια εκδρομή αλλά μια δύσκολη -και στο τέλος- ευχάριστη δοκιμασία…

Πηγή