Χαμίτης υψόμετρο 2.065 μ. με τους Ορειβάτες Βέροιας

Γράφει ο Νίκος Τσιαμούρας
Ένα τοπίο χειμωνιάτικο, πανέμορφο ξετυλίγεται μπρος τα μάτια μας, με αρχέγονα δάση, δρυς, οξιές, πεύκα και έλατα. Η ψυχή σου αφήνεται στα δίχτυα αυτής της πανέμορφης φύσης, πως να εκφραστείς πώς να μπορέσεις να χωρέσεις στις λέξεις αυτό το θαύμα της φύσης; Φύγαμε από τη Βέροια στις 7 +30 το πρωί προορισμός η πόλη της Νάουσας και το χιονοδρομικό κέντρο 3-5 Πηγάδια.

Εκτεταμένα ερείπια στην περιοχή των γειτονικών χωριών ενισχύουν την εκδοχή ότι εδώ στον χώρο αναπτύχθηκε μια σημαντική πόλη της αρχαιότητας, σύμφωνα με τις απόψεις των αρχαιολόγων, ήταν η Μίεζα. Τα τρία παιδιά του μυθικού βασιλιά Βέρη έδωσαν τα ονόματα τους στις δυο σημαντικές πόλεις της Ημαθίας, Βέροια και Μίεζα, ενώ ο γιος του Όλγανος μεταμορφώθηκε σε ποτάμιο Θεό.

Η προτομή του ανακαλύφθηκε τυχαία στην περιοχή του Κοπανού και χρονολογείται στο 2ο π.Χ. αιώνα. Προσπερνάμε την Νάουσα , κατοικήθηκε από τα αρχαιότατα χρόνια από τους Βρίγες , που μετανάστευσαν από την Ασία στην Ευρώπη πριν ακόμη από τον Τρωϊκό πόλεμο. Η πόλη που απλώνεται μπροστά μας προσθέτει μια άχρωμη πινελιά, κάνοντας όλα τα χρώματα γκρί.

Το όρος Βέρμιο είναι κατάφυτο, στους πρόποδες με καστανιές, ανεβαίνοντας ψηλότερα δρυς και οξιές, ενώ στην κορυφή πεύκα και έλατα. Χιλιάδες λέξεις έχουν γραφτεί για να περιγράψουν την αίσθηση του Χειμώνα, ήρθε και φέτος.

Ανεβαίνουμε τις στροφές του δρόμου μόλις περάσαμε ένα περιφραγμένο κτήμα γεμάτο αμυγδαλιές. Η αμυγδαλιά είναι φυτό της τάξης των ροδανθών, ευδοκιμεί σε μέρη στεγνά και προσήλια, προφυλαγμένα από ανοιξιάτικους παγετούς.

Η πρώιμη άνθηση είναι προάγγελος της άνοιξης σύμφωνα με τον Θεόφραστο. Στα παράλια της Μ. Ασίας λεγόταν αθασία. Οι αρχαίοι Εύπολις και Φρύνιχος (5ος αιώνας π.Χ.) θεωρούσαν κάλλιστα τα αμύγδαλα της Νάξου και της Χίου.

Σαν από σκηνικό θεάτρου το χιονοδρομικό μας υποδέχεται χωρίς καθόλου κίνηση μόνοι εμείς , προετοιμασία για πορεία και ορειβασία. Όπου και να γυρίσεις το βλέμμα σου όλα έχουν μια διαφάνεια και μια λεπτότητα. Η ψυχή σου αφήνεται στα δίχτυα της πανέμορφης φύσης, παντού κυριαρχεί μια τάξη, βουνά , λιβάδια, χαράδρες, πευκόφυτα δάση.

Οι εικόνες γίνονται αέρινες και χειμωνιάτικες… Με το σάκο στον ώμο και τα απαραίτητα η πορεία αρχίζει. Οδοιπορούμε τώρα δίπλα από την καρέκλα των σκιέρ, χιόνι καθόλου, το κρύο έντονο. Μπήκαμε στο μονοπάτι. Καλά σημαδεμένο, περιβάλλεται από βλάστηση, βελανιδιές, οξιές, πεύκα ψηλότερα. Η ανάβαση αρχίζει.

Μπήκαμε στο δάσος με τις οξιές , κυρίαρχη η σιωπή . Τίποτα δεν ακούγεται μεταφορικά και κυριολεκτικά όλα μοιάζουν έρημα, η μυρωδιά του φρέσκου αέρα και της οξιάς μας ταξιδεύουν. Γραμμές και χρώματα, το φύλλωμα των δένδρων, τα ξεχασμένα πουλιά, η μυρωδιά της γης μεθυστική.

Το χειμωνιάτικο τοπίο και ο ήχος των πουλιών σε αγκαλιάζουν, οι αισθήσεις αποκτούν άλλες διαστάσεις και το βλέμμα χάνεται μέσα στο απέραντο δάσος. Ορειβατούμε μέσα στο δάσος, - οριστικά διάχυτη σιωπή – πώς να εκφραστείς, πώς να μπορέσεις να χωρέσεις στις λέξεις αυτό το θαύμα της φύσης;

Κάθε δένδρο είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα με το δικό του μητρώο και τις μαρτυρίες των γενιών που έζησαν και πέρασαν δίπλα στον κορμό του. Τώρα οι αισθήσεις συλλαμβάνουν αυτό τον ανεπανάληπτο θησαυρό, συνεχίζουμε η ίδια αίσθηση η ίδια ελευθερία. Τα χρώματα ξεπροβάλλουν μέσα από το αδιαπέραστο δάσος, μαζί μας και μια παρέα από συμπαθητικούς σπουργίτες.

Το όνομα σπουργίτης είναι παράγωγο της μεσαιωνικής ονομασίας πυργίτης, από τη συνήθεια που έχουν να φτιάχνουν τις φωλιές τους σε πύργους και κάστρα και κατ΄ επέκταση στις πόλεις , οι οποίες παλιά ήταν βέβαια περιτοιχισμένες . Με τον καιρό ο πυργίτης έγινε σπυργίτης και αργότερα σπουργίτης .Έχουν όμως και άλλα τοπικά ονόματα ,στο Μεσολόγγι τους λένε σφέντζους ,στα Ανώγεια της Κρήτης κοπρίτες και σε άλλα μέρη της Κρήτης τσέλεγκους. Αξιοζήλευτη η εξυπνάδα τους και έντονη η κινητικότητα τους ιδιαίτερα την άνοιξη.

Ενώ έχουμε τόσες πληροφορίες για τους αετούς ,τους φοινικόπτερους ,τους γερανούς και τις αγριόχηνες αγνοούμε τη ζωή και τις συνήθειες πουλιών που συμβιώνουν μαζί μας και τα βλέπουμε σχεδόν καθημερινά. Οι ορνιθολόγοι ασχολήθηκαν ελάχιστα έως καθόλου με τη ζωή και την εθολογία των σπουργιτών.

Εθολογία (και όχι ηθολογία όπως κακώς μεταφράζεται) είναι η επιστήμη που ασχολείται με τα ήθη δηλαδή τις συνήθειες των πουλιών και γενικότερα των ζώων. Διαβήκαμε το δάσος και το ξέφωτο, όλες σχεδόν οι πλαγιές του βουνού ζωντανεύουν με το φως και δείχνουν αυτή τη σωματική τους διέγερση, λες και είναι όντα ζωντανά, γύρω μας οι άλλες βουνοκορφές, Βόρας, Πίνοβο, Τζένα, Πάϊκο.

Τώρα ανάβαση, το ένα ύψωμα διαδέχεται το άλλο , κυματιστά χωρίς τέλος τριγύρω τοπίο γυμνό από δένδρα μόνο πέτρες , βράχια και έδαφος σαθρό δυσκολεύει τις κινήσεις μας. Η παρουσία της κορυφής επιβλητική και απόκοσμη καθώς ένα πέπλο ομίχλης την καλύπτει θαρρείς και είμαστε μέσα σε ταινία .

Η εικόνα της γίνεται ακόμη πιο απειλητική και απόκοσμη όσο την πλησιάζουμε. Βρισκόμαστε στην κορυφή μετά από πορεία για δυνατές αναπνοές και γερά πόδια. Μια ματιά γύρω μια ματιά πέρα η φύση στον καλύτερο της εαυτό φρόντισε να τα χωρέσει όλα αρμονικά. Στο βάθος το Σινιάτσικο όρος (Άσκιο) χωρίς καθόλου χιόνι η κορυφή του και λίγο πιο πίσω η οροσειρά της Πίνδου.

Κάτω χαμηλά η Έδεσσα ,αριστερά μας η λίμνη Βεγορίτιδα και η πόλη της Άρνισσας. Ο Όλυμπος χιονισμένος ξεπροβάλλει και κάνει αισθητή την παρουσία του στον χώρο των ψηλών κορφών, υπάρχει μια επιθυμία στο μυαλό σου , να σταματήσει ο χρόνος .

Επιστροφή… τώρα βρισκόμαστε στην κορυφή Τσανακτσή την δεύτερη ψηλότερη κορφή του Βερμίου. Η επιστροφή συνεχίζεται… Τα πεσμένα φύλλα κάνουν το μονοπάτι γλιστερό. Επιστρέφοντας οι αισθήσεις θα συλλάβουν οπωσδήποτε αυτό τον θησαυρό γύρω σου, εισπνέοντας τον αέρα , αγγίζοντας το περιβάλλον ακούγοντας στους ήχους της φύσης να χαϊδεύουν τις βαθύτερες σκέψεις σου. Φεύγοντας νοιώθεις ότι πήρες κάτι μαζί σου εικόνες και στιγμές μέσα σε μια απόλυτη ησυχία.