Σύναξη Πνευματικών της Μητρόπολης με την ευκαιρία της έναρξης της Σαρακοστής

Την Πέμπτη 17 Νοεμβρίου το πρωί στην αίθουσα «Μητροπολίτου Σταυροπηγίου Αλεξάνδρου» στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά Βεροίας πραγματοποιήθηκε η Σύναξη των Πνευματικών της Ιεράς Μητροπόλεως Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας, με την ευκαιρία της ενάρξεως της Σαρακοστής των Χριστουγέννων. Στην αρχή ο Πρωτοσύγκελλος της Ιεράς Μητροπόλεως μας Αρχιμ. Αθηναγόρας Μπίρδας καλωσόρισε τους Ιερείς και κάλεσε τον Ποιμενάρχη μας, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμονα, να απευθύνει τον πατρικό του χαιρετισμό.

Πρώτος ομιλητής ήταν ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας του Αγίου Όρους Αρχιμ. Ελισσαίος, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η οικονομία στην Ιερά Εξομολόγηση: Δείγμα αγάπης ή μέτρο σωφρονισμού του εξομολογουμένου».

Δεύτερος ομιλητής ήταν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνος, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η εξομολόγηση στον νέο: το μεγάλο στοίχημα».

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ. Παντελέημων στον χαιρετισμό του εξέφρασε τις θερμές του ευχαριστίες προς τον Σεβ. Μητροπολίτη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς κ. Ιουστίνο και προς τον Καθηγούμενο της Ι. Μ. Σίμωνος Πέτρας Αρχιμ. Ελισσαίο, αναφέροντας μεταξύ άλλων: Μέ πολλή χαρά συναντώμεθα σήμερα μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ σέ μία ἀκόμη Σύναξη τῶν πνευμα­τι­κῶν τῆς Ἱερᾶς μας Μητροπόλεως, σέ μία συνάντηση ἡ ὁποία ἀποβλέ­πει στήν κατά τό δυνατόν καλύ­τερη κατάρτιση καί στήριξη τῶν πνευ­ματικῶν τῆς τοπικῆς μας Ἐκ­κλησίας, ἡ ὁποία τό τελευταῖο διά­στημα ἀπέκτησε καί νέους πνευ­ματικούς, προκειμένου νά ἐξυπη­ρετοῦνται καλύτερα οἱ ἀνάγκες τῶν ἀδελφῶν μας.

Ὅλοι γνωρίζουμε πόσο δύσκολο καί ὑπεύθυνο ἔργο τοῦ πνευμα­τι­κοῦ, ὁ ὁποῖος ἀναλαμβάνει τήν εὐθύνη τῶν ψυχῶν, «ὑπέρ ὧν Χρι­στός ἀπέθανεν», ἀλλά καί οἱ ὁποῖες στίς ἡμέρες ἀντιμετωπί­ζουν πολλά προβλήματα καί δυ­σκο­λίες καί καταστάσεις πρωτό­γνω­ρες σέ σχέση μέ παλαιότερες ἐποχές. Σέ ὅλες αὐτές ὁ πνευματι­κός καλεῖται νά βοηθήσει καί νά συνδράμει, ὥστε ὁ ἄνθρωπος νά βρεῖ τήν ἀνάπαυση τῆς ψυχῆς του μέσα στό ἱερό μυστήριο τῆς ἐξομο­λογήσεως καί συγχρόνως τήν κα­θο­δήγηση πού χρειάζεται ἡ ψυχή του γιά νά ἀνταπεξέλθει σέ ὅλα αὐτά καί νά μήν κινδυνεύσει.

Γι᾽ αὐτό καί εἶναι ἀπαραίτητο ὁ πνευματικός καί νά γνωρίζει καί νά μελετᾶ καί νά προσεύχεται ἀλλά παράλληλα καί νά ἀξιοποιεῖ τίς ἐμπειρίες καί τίς γνώσεις καί ἄλλων, ἐμπείρων πνευματικῶν, ὥστε νά ἀνταποκρίνεται στό ἔργο πού τοῦ ἔχει ἀναθέσει καί ἐμπι­στευ­θεῖ ἡ Ἐκκλησία.

Σήμερα ἔχουμε τή χαρά ὁμιλητές μας νά εἶναι δύο πνευματικοί μέ μεγάλη ἐμπειρία σέ διαφορετι­κούς, θά ἔλεγα, τομεῖς: ὁ Σεβασμι­ώτατος Μητροπολίτης Νέας Κρή­νης καί Καλαμαριᾶς κ. Ἰουστίνος καί ὁ πανοσιολογιώτατος Καθη­γού­μενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Σίμω­νος Πέτρας Ἀρχιμανδρίτης π. Ἐλισαῖος, τούς ὁποίους εὐχαριστῶ θερμότατα καί ἀπό καρδίας, διότι ἀνταπεκρίθησαν μέ πολλή ἀγάπη στήν πρόσκλησή μου καί θά ἔχου­με τή χαρά νά τούς ἀκούσουμε στή συνέχεια.

Σᾶς καλωσορίζω στήν Ἱερά Μη­τρόπολή μας, στήν Ἱερά Μονή τῆς Παναγίας Δοβρᾶ καί στή σημερινή σύναξή μας καί σᾶς εὐχαριστῶ πολύ γιά τήν παρουσία σας.

Μόλις πρίν ἀπό δύο ἡμέρες εἰσήλ­θαμε στήν περίοδο τῆς νη­στεί­ας τῶν Χριστουγέννων, τήν περίοδο τῆς προετοιμασίας μας γιά τή μεγάλη αὐτή ἑορτή τῆς πίστεώς μας καί γιά τό μέγα θαῦμα τῆς θεί­ας ἀγάπης πρός τόν πεπτωκότα ἄν­θρωπο.

Στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἀλλά καί στήν ὀρθόδοξη παράδοσή μας ὡς προετοιμασία νοεῖται ἡ προ­σπά­θεια καθάρσεως τοῦ ἔσω ἀν­θρώ­που μέ σκοπό νά μπορέσουμε νά βιώσουμε κατά τό δυνατόν τά σωτηριώδη γεγονότα τά ὁποῖα ἑορ­τάζει ἡ Ἐκκλησία μας καί νά βοηθηθοῦμε πνευματικά ἀπό αὐ­τά, ὥστε νά συνεχίσουμε τήν πο­ρεία μας στή ζωή ἀλλά καί τόν ἀγώνα μας γιά τήν ἐν Χριστῷ ζωή.

Ἡ προσπάθεια τῆς καθάρσεως συν­δέεται καί μέ τό μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως, μέσα στό ὁποῖο ὁ πιστός ἔχει τή δυνατότητα νά καθάρει τήν ψυχή του μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ πού δίδεται διά τοῦ πνευματικοῦ, ὑπό τήν προϋπό­θε­ση, βεβαίως, ὅτι προηγεῖται ἡ με­τά­νοια.

Ὅλοι γνωρίζουμε, ἀσφαλῶς, ὅτι ἡ ἐξομολόγηση δέν εἶναι ἕνα μυ­στήριο, στό ὁποῖο ὁ πιστός πρέπει νά προσέρχεται μόνο αὐτή τήν πε­ρίοδο ἤ τήν περίοδο τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς ἤ ἄλλες περιόδους νηστείας, ὡς ἕνα εἶδος ἔθους ἤ συνηθείας. Ὅμως ὑπάρ­χουν καί κάποιοι ἀδελφοί μας, οἱ ὁποῖοι πλησιάζουν στό μυστήριο τῆς μετανοίας αὐτές τίς ἡμέρες γιά πρώτη φορά στή ζωή τους.

Εἴτε ὅμως πρόκειται γιά αὐτούς εἴτε γιά τούς ἀδελφούς μας οἱ ὁποῖοι ἔχουν μιά τακτική μυστη­ρια­κή ζωή ὁ ρόλος καί ἡ εὐθύνη μας ὡς πνευματικῶν εἶναι μεγά­λος καί σημαντικός, εἶναι ἱερός, γιατί ἀφορᾶ τίς ψυχές τῶν ἀνθρώ­πων, τήν πνευματική τους ζωή καί ἐν τέλει τή σωτηρία τους.

Κάθε ψυχή εἶναι μοναδική, ἀλλά καί κάθε στιγμή εἶναι μοναδική γιά τήν κάθε ψυχή. Καί ὡς πνευ­μα­τικοί πρέπει νά εὑρισκόμεθα σέ ἐγρήγορση, πρέπει νά ζητοῦμε τή χάρη καί τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ γιά τό πῶς θά ἀντιμετωπίσουμε τήν κάθε ψυχή, ποιά θά εἶναι ἡ ἀναλογία, ἐπιτρέψτε μου νά πῶ, ἀφορμώμενος ἀπό τήν παραβολή τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου, τήν ὁποία ἀκούσαμε τήν περασμένη Κυρια­κή, «οἴνου καί ἐλαίου», τήν ὁποία θά ἐπιχύσουμε στά τραύματα τῶν ψυχῶν τῶν ἀδελφῶν μας προκει­μένου νά τά θεραπεύσουμε.

Θά δανεισθῶ μία λέξη ἀπό τόν τί­τλο τῆς εἰσηγήσεως τοῦ Ἁγίου Νέας Κρήνης πού θά ἀκούσουμε σέ λίγο. Ἐκεῖνος θά μᾶς μιλήσει γιά τό μεγάλο στοίχημα πού εἶναι ἡ ἐξομολόγηση στούς νέους ἀνθρώ­πους. Θά ἔλεγα ὅμως ὅτι τό ἴδιο ἰσχύει γιά κάθε ἄνθρωπο πού μπαί­νει στό ἐξομολογητήριο.

Γιά κάποιον μπορεῖ νά εἶναι ἡ εὐκαιρία πού τοῦ προσφέρει ὁ Θεός, ὁδηγώντας τά βήματά του μέσα ἀπό μία δυσκολία, μέσα ἀπό μία πτώση, μέσα ἀπό μία ἀπογοή­τευση ἤ ἕνα πρόβλημα, στό μυστή­ριο τῆς ἐξομολογήσεως, γιά νά τόν βοηθήσει νά πλησιάσει τόν Θεό. Βέβαια, ὁ Θεός δέν δίδει στούς ἀνθρώπους μία καί μόνη εὐκαιρία, ἀλλά θά εἶναι κρίμα νά χαθεῖ μία εὐκαιρία ἐξαιτίας μιᾶς δικῆς μας λανθασμένης συμπερι­φο­ρᾶς, ἐπειδή δέν δώσαμε τήν προ­σοχή πού ἔπρεπε στόν ἄνθρω­πο πού ἔχουμε ἀπέναντί μας, ἐπειδή δέν τοῦ δώσαμε τήν κατάλ­ληλη συμβουλή, τό κατάλληλο φάρμακο γιά τήν ψυχή του.

Ἀντίθετα, ἐάν εἴμεθα προσεκτι­κοί, ἐάν προσευχόμεθα καί ζητοῦ­με τή χάρη καί τόν φωτισμό τοῦ Θεοῦ, ἐάν διακονοῦμε τό μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξομολογήσεως μέ φόβο Θεοῦ καί ἀγάπη γιά τόν ἄνθρωπο, τότε μπορεῖ νά κερδίσουμε αὐτή τήν ψυχή, ἡ ὁποία μπορεῖ νά ἦρθε γιά πρώτη φορά νά ἐξομολογηθεῖ, γιά κάποιον λόγο πού καί ἡ ἴδια ἴσως δέν μπορεῖ νά προσδιορίσει.

Ἀλλά ἀκόμη καί ἐάν πρόκειται γιά ἕναν ἀδελφό μας πού ἐξομο­λο­γεῖται τακτικά καί τόν γνωρί­ζου­με, δέν πρέπει νά ξεχνοῦμε ὅτι ἡ ψυχή δέν βρίσκεται πάντο­τε στήν ἴδια κατάσταση. Ἄλλοτε μπο­­ρεῖ νά εἶναι γιά διάφορους λό­γους πιό δεκτική καί ἄλλοτε πιό κλειστή, καί ἐμεῖς θά πρέπει νά τήν ἀντιμετωπίσουμε κάθε φορά μέ τόν ἀνάλογο τρόπο.

Αὐτό ἔχει ὡς προϋπόθεση τήν κα­τάλληλη προετοιμασία ἀπό τήν πλευ­ρά μας ἀλλά καί βαθειά συναί­σθηση τῆς σημασίας τοῦ μυστηρίου πού διακονοῦμε καί τῆς εὐθύνης μας ἔναντι τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μπορέσουμε νά βοηθή­σου­με τήν κάθε ψυχή πού προσέρ­χεται στό μυστήριο τῆς ἱερᾶς ἐξο­μο­λογήσεως, ζητώντας τήν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν της ἀλλά καί πνευματική καθοδήγηση γιά νά προσεγγίσει τόν Θεό.

Ὁ ἅγιος Νικόδημος ὁ Ἁγιορείτης ἔχει ἕναν ὡραιότατο λόγο στό Ἐξο­­μολογητάριο. Ὁμιλεῖ στόν πνευ­­ματικό καί τοῦ λέει καί τόν διδάσκει ὅτι ὀφείλει νά ἀκούει τούς ἀνθρώπους πού θά πᾶνε κο­ντά του. Καί τοῦ λέει «κοίταξε, θά εἶσαι τόσο προσεκτικός», ὥστε τοῦ περιγράφει ἀκόμη καί τόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο θά κάθεται καί μέ τόν ὁποῖο θά βλέπει τόν ἄλλον ἄνθρωπο καί τόν τρόπο ἀκόμη μέ τόν ὁποῖο θά ἀναπνέει. Διότι εἶναι πολύ σημαντικό νά ἀκοῦς τόν ἄλλον ἄνθρωπο, ὅπως λέγει ὁ ἅγιος Νικόδημος. Μοιάζει σάν τή γέν­να τοῦ ἐλαφιοῦ, γιά τό ὁποῖο ἐπίστευσαν οἱ παλαιότεροι, ὅτι, ὅταν γεννᾶ τό ἐλάφι τό παιδί του, θέλει τό­ση ἡσυχία πού, ἐάν γίνει ὁ πα­ρα­μικρός θόρυβος, σταματᾶ ἡ δια­δι­κασία τοῦ τοκετοῦ καί ἀπο­θνήσκει καί ἡ ἐλαφίνα καί τό παι­δί της.

Κατά τόν ἴδιο τρόπο, λέει ὁ ἅγιος Νικόδημος στόν πνευματικό, νά προσέχεις, ὅταν θά σοῦ μιλᾶ ὁ ἄλλος ἄνθρωπος, νά εἶσαι ἀκριβέ­στατος εἰς τήν ἀκοή, καί οὔτε νά βήξεις οὔτε νά ταρα­χθεῖς οὔτε νά δείξεις τό παρα­μι­κρό αἴσθημα ἀνυ­πο­μονησίας, γιατί μπορεῖ πράγ­ματι αὐτή ἡ παραμι­κρή κίνη­ση νά σταματήσει τόν το­κετό, δη­λαδή τήν ἐξαγόρευση τῶν λογι­σμῶν τοῦ ἄλλου ἀνθρώπου.

Αὐτές τίς ἡμέρες πολλοί ἀδελφοί μας θά προσέλθουν στό μέγα μυ­στήριο τῆς ἀγάπης καί τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ, στήν ἐξομολόγηση, κά­ποιοι ἴσως γιά πρώτη φορά.

Ἄς εἴμεθα προσεκτικοί, ὥστε νά ἀνταποκριθοῦμε στήν ὑψηλή αὐτή διακονία καί νά ἀναπαύσουμε τίς ψυχές. Ἄς προσπαθήσουμε νά δεί­ξουμε στούς ἀνθρώπους μέ τή στά­ση μας, μέ τόν λόγο μας, μέ ὅ,τι θά ποῦμε, ὅτι ὁ λόγος τοῦ Κυ­ρίου μας «Δεῦτε πάντες οἱ κοπι­ῶν­τες καί πεφορτισμένοι, κἀγώ ἀναπαύσω ὑμᾶς», δέν εἶναι κενός λόγος, ἀλλά εἶναι ἀλήθεια καί ἐμπει­ρία, τήν ὁποία μπορεῖ νά βιώ­σει ὁ κάθε ἄνθρωπος μέσα στήν Ἐκκλησία.

Μέ αὐτές τίς ταπεινές εἰσαγωγι­κές σκέψεις θά ἤθελα νά παραχω­ρήσω τό βῆμα στούς σημερινούς εἰσηγητές μας, οἱ ὁποῖοι θά μᾶς ἀναπτύξουν δύο πολύ σημαντικά καί χρήσιμα θέματα.

Ἤδη σχεδόν ἔχω προαναγγείλει τό θέμα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μη­τρο­πολίτου Νέας Κρήνης καί Κα­λα­μαριᾶς κ. Ἰουστίνου, τό ὁποῖο εἶναι: «Ἡ ἐξομολόγηση στόν νέο: τό μεγάλο στοίχημα».

Ὁ Σεβασμιώτατος ἔχει μακρά ἐμπειρία σχέσεων μέ τούς νέους ἀνθρώπους καί ἀπό τή διακονία του ὡς πρωτοσύγκελλος στήν Ἱε­ρά Μητρόπολη Φλωρίνης, Πρε­σπῶν καί Ἑορδαίας, ἀλλά καί τώρα ὡς Μητροπολίτης τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Νέας Κρήνης καί Καλαμαριᾶς, καί θά μᾶς πεῖ, πιστεύω, πολλά καί ἐνδιαφέροντα ἀπό τήν ἐμπει­ρία του.

Ὁ δεύτερος εἰσηγητής μας εἶναι ὁ Ἁγιος Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μο­νῆς Σίμωνος Πέτρας, ὁ ὁποῖος ἔχει καί αὐτός μεγάλη ἐμπειρία ὡς πνευματικός καί ὡς ἡγούμενος μιᾶς μεγάλης μοναστικῆς Ἀδελφό­τη­τος ἀλλά καί ὡς πνευματικός πολλῶν ἀνθρώπων πού συνδέο­νται μέ τή Μονή ἤ καί προσκυ­νη­τῶν.

Τό θέμα πού θά μᾶς παρουσιάσει εἶναι ἕνα πραγματικά σπουδαῖο καί λεπτό θέμα, πού θά πρέπει ὅλοι νά γνωρίζουμε καί νά ἀξιο­ποιοῦ­με μέ διάκριση, εἶναι τό θέμα τῆς οἰκονομίας. «Ἡ οἰκονομία στήν Ἱερά Ἐξομολόγηση: δεῖγμα ἀγάπης ἤ μέσο σωφρονισμοῦ τοῦ ἐξομολογουμένου».

Σᾶς εὐχαριστῶ καί τούς δύο ἀπό καρδίας γιά τόν κόπο σας καί τήν παρουσία σας σήμερα στήν Ἱερά Μητρόπολή μας καί ἀναμένουμε νά σᾶς ἀκούσουμε μέ πολύ ἐνδια­φέρον καί προσοχή.