Ροδακινοπαραγωγοί Ημαθίας, αναπόφευκτη η κρίση;

Της Φανής Γιωτάκη*
«Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο για την εθνική οικονομία διαδραματίζει η καλλιέργεια ροδάκινων στη χώρα μας, καθώς αποτελεί έναν από τους δυναμικότερους τομείς της σύγχρονης ελληνικής γεωργίας. Η Ελλάδα κατέχει την 5η θέση στην παγκόσμια παραγωγή ροδάκινων, ενώ ταυτόχρονα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή συμπύρηνων (βιομηχανικών) ροδάκινων.

Τα ροδάκινα καλλιεργούνται κυρίως στη βόρεια Ελλάδα (Ημαθία, Πέλλα,Πιερία, Κοζάνη και Λάρισα). Παράλληλα, γύρω από την πρωτογενή παραγωγή δραστηριοποιείται πλήθος μεταποιητικών και μεταφορικών επιχειρήσεων με στόχο κυρίως τις μεγάλες αγορές της Ευρώπης, της Αμερικής και πρόσφατα και της Ασίας.

Η Ρωσία μέχρι το 2014, πριν δηλαδή επιβληθεί το εμπάργκο στη χώρα αυτή στα ευρωπαϊκά προϊόντα, ήταν μία πολύ εκτεταμένη αγορά που παραδοσιακά απορροφούσε τον μεγαλύτερο όγκο της ελληνικής παραγωγής νωπών προϊόντων, όπως τα φρούτα. Με την επιβολή του εμπάργκο και αφού η Ελλάδα έχασε την αγορά αυτή προσπάθησε να την αντικαταστήσει με την Ουκρανία. 

Λόγω όμως του πρόσφατου πολέμου, οι καρποί μη μπορώντας να διοχετευτούν στην Ουκρανία, γίνεται προσπάθεια να διοχετευτούν σε χώρες, όπου η αγορά είναι ήδη κορεσμένη, ενώ ο ανταγωνισμός και οι πιέσεις είναι τεράστιες κυρίως από χώρες εκτός Ε.Ε, με άλλες συμφωνίες, όπως ενδεικτικά η Τουρκία που σταδιακά θα αναδειχτεί σε βασικό ανταγωνιστή.

Οι ιδιαιτέρως αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζουν την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο οι παραγωγοί βιομηχανικού ροδάκινου αλλά και οι ομάδες παραγωγών, ειδικά μετά την αλματώδη αύξηση του κόστους παραγωγής (φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων, κ.α.), την έλλειψη εργατών γης, η οποία έχει αυξήσει το κόστος των ημερομισθίων, την κλιματική αλλαγή, την αύξηση της τιμής των καυσίμων αποτελούν τα κύρια εμπόδια για την παραγωγική διαδικασία. 

Και σαν να μην έφθαναν αυτά οι βιομηχανίες κονσερβοποίησης επιβάλουν αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, καταστρατηγώντας με διαφορά τεχνάσματα, τις ήδη χαμηλές τιμές πώλησης (0,33 έως 0,35 €) ανά κιλό προϊόντος για την πρώτη κλάση (κονσέρβα), τιμές τις οποίες έχει ανακοινώσει μετά από συμφωνία η Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδος.

Τη στιγμή που η φετινή παραγωγή συμπύρηνου ροδάκινου ανέρχεται σε 190.000 στρέμματα με κυρίαρχους τους νομούς Ημαθίας και Πέλλας και η παραγωγή ανά στρέμμα αγγίζει περίπου τους τρεις τόνους ανά στρέμμα η παραγωγή θα ανέλθει σε 570.000 τόνους για την πρώτη κλάση ενώ η δυνατότητα για απορρόφηση της παραγωγής από τις κονσερβοποιίες δε θα ξεπεράσει τους 300.000 τόνους, με δυνατότητα απορρόφησης έως 100.000 τόνους προϊόντος για χυμό είναι επιβεβλημένο η Κυβέρνηση και ειδικότερα το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να αντιμετωπίσει, όσο είναι καιρός, το πρόβλημα και να προβεί άμεσα σε κρατικές ενισχύσεις de minimis στους ροδακινοπαραγωγούς.

Παράλληλα η αλυσιτελής αντιμετώπιση του προβλήματος της έλλειψης εργατών γης μέχρι στιγμής επιτάσσει άμεση πολιτική απόφαση από τη πλευρά της Κυβέρνησης, καθώς αγγίζει όλο το φάσμα του αγροτικού κόσμου και μπορεί να επιφέρει την αγρανάπαυση μεγάλου ποσοστού των καλλιεργούμενων εκτάσεων, καθώς οι αγρότες αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στην καλλιεργητικές εργασίες, χωρίς την συνδρομή εργατών γης.

Για να μην μείνουν γράμμα κενό δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων περί στήριξης του πρωτογενούς τομέα αλλά να λάβουν “σάρκα και οστά”, έτσι ώστε ένας πολύ δυναμικός κλάδος της αγροτικής παραγωγής με σαφή εξαγωγικό προσανατολισμό να αντιμετωπίσει την Κρίση και να συνεισφέρει στο μέτρο των δυνάμεών του στην αναπτυξιακή προοπτική της Χώρας.

* Η Φανή Γιωτάκη είναι δικηγόρος και μέλος του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «Το Μανιφέστο» (to manifesto).