Η εξαφάνιση της Μεσαίας Τάξης

Της Ολυμπίας Αποστόλου*

Νέα Δημοκρατία και ΣΥ.ΡΙΖ.Α., από διαφορετικές αφετηρίες και με διαφορετικές σκοπιμότητες κυβέρνησαν τα τελευταία χρόνια σε βάρος της μεσαίας τάξης και ειδικά των χαμηλότερων στρωμάτων της, της επιτέθηκαν και της φόρτωσαν το λογαριασμό για τις επιλογές τους. Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. το 2015 εκλέχθηκε υποσχόμενος απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ, επαναφορά της 13ης σύνταξης και κατώτατο μισθό 751 ευρώ. Η άλογη όμως σύγκρουση του 2015, που κατέληξε στο αντιδημοκρατικό δημοψήφισμα και τα capital controls, τον υποχρέωσαν σε άτακτη υποχώρηση έναντι των δανειστών και πλήρη συμμόρφωση σε όλες τις απαιτήσεις. 

Για χάρη του υπερπλεονάσματος λοιπόν και εν μέσω ύφεσης, η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου κατήργησε το ΕΚΑΣ, υπερφορολόγησε τους μισθωτούς αντί να χτυπά τη φοροδιαφυγή, γονάτισε τους αυτοαπασχολούμενους με ασφαλιστικές εισφορές και αύξησε τους έμμεσους φόρους, πλήττοντας τα χαμηλότερα εισοδήματα. Ταυτόχρονα, κατά διαστήματα μοίραζε επιδόματα με εκλογική στόχευση και εφηύρε ένα σύστημα «κοινωνικού εισοδήματος» που κινητροδοτούσε την αποχή από την εργασία ή την αδήλωτη εργασία και εγκλώβιζε τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας σε ένα φαύλο κύκλο.

Η Νέα Δημοκρατία εκλέχθηκε ως υπερασπίστρια της μεσαίας τάξης, υποσχόμενη την πολυπόθητη κανονικότητα που θα επέτρεπε στην κοινωνία να ξαναδημιουργήσει. 3 χρόνια μετά, η Ελλάδα βιώνει τις διεθνείς κρίσεις πιο έντονα από τους υπόλοιπους ευρωπαίους και τίποτα δε μοιάζει κανονικό. Παρότι η Ν.Δ. διαχειρίστηκε την τρίτη μεγαλύτερη δημοσιονομική επέκταση για την προστασία της οικονομίας και της κοινωνίας από την πανδημία, η Ελλάδα είχε το 2020 τη μεγαλύτερη ύφεση στην Ευρωζώνη. Αυτά συμβαίνουν όταν τα χρήματα μοιράζονται με πελατειακούς όρους.

Η κυβέρνηση επιλέγει να ελαφρύνει από φόρους τα εισοδήματα από κεφάλαιο, μειώνοντας τους φόρους στα μερίσματα και στα κέρδη και πολλαπλασιάζοντας το αφορολόγητο για τις γονικές παροχές. Όταν όμως η συζήτηση πηγαίνει στους έμμεσους φόρους, όπως ο Φ.Π.Α. στα βασικά αγαθά και ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης στην ενέργεια, η ΝΔ φοράει το καπέλο της δημοσιονομικής υπευθυνότητας και μας ενημερώνει πως δεν υπάρχουν λεφτόδεντρα. Αυτές είναι οι προτεραιότητές τους. Επιβαρύνουν την εργασία, απαλλάσσουν το κεφάλαιο.

Οι Έλληνες σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους, πληρώνουμε αναλογικά το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός μας για έξοδα στέγασης, είμαστε τρίτοι σε ιδιωτικές δαπάνες υγείας και αντιμετωπίζουμε τον μεγαλύτερο πληθωρισμό μετά τις βαλτικές χώρες. Η αισχροκέρδεια έχει εγκατασταθεί και δε γίνεται καμία προσπάθεια να τεθεί υπό έλεγχο. Η κυβέρνηση κάθεται άνετα πάνω στο μαξιλάρι της υπεραπόδοσης των έμμεσων φόρων και μας βάζει στη διαδικασία να κάνουμε απανωτές αιτήσεις για να πάρουμε φιλοδωρήματα. Μας παίρνουν τα πάντα από τη μία τσέπη για να μας δώσουν ψίχουλα στην άλλη και περιμένουν να πούμε ευχαριστώ. Αυτό που δεν έχει υπολογίσει η κυβέρνηση είναι ότι με αυτό το ρυθμό, σύντομα δε θα υπάρχει πια μεσαία τάξη να σηκώσει τα βάρη.

Το ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, εδώ και μήνες έχει προτείνει μια δέσμη μέτρων για την ενίσχυση του εισοδήματος των Ελλήνων και την ταυτόχρονη προστασία του από τον πληθωρισμό. Βραχυπρόθεσμα, η άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, η θεσμοθέτηση ενός νέου ΕΚΑΣ για 350.000 συνταξιούχους, η μείωση του Φ.Π.Α. στα βασικά αγαθά, η μείωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα καύσιμα, ενισχυμένα με τακτικούς και αυστηρούς ελέγχους στην αγορά μπορούν να κάνουν τη διαφορά στην καθημερινότητα του πολίτη. Μακροπρόθεσμα, το επεξεργασμένο πρόγραμμα κοινωνικής κατοικίας, η ενίσχυση των δικτύων ενέργειας με ταυτόχρονο εκδημοκρατισμό της παραγωγής της και η ενίσχυση του ΕΣΥ θα κάνουν την Ελλάδα και τους Έλληνες πιο ανθεκτικούς στους οικονομικούς κύκλους και πιο σίγουρους για το μέλλον. Οι λύσεις υπάρχουν. Αυτό που λείπει είναι μια κυβέρνηση με προτεραιότητα τους πολλούς.

*Η Ολυμπία Αποστόλου είναι οικονομολόγος, μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου ΠΑ.ΣΟ.Κ. – Κίνημα Αλλαγής