Ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου στην Παναγία Δοβρά

Παντελεήμων: «Τί εἶναι ἡ λύπη γιά χάρη τοῦ Θεοῦ;»
Την Τρίτη 12 Απριλίου το απόγευμα ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων χοροστάτησε στην Ακολουθία του Μεγάλου Αποδείπνου στον Ιερό Ναό του Αγίου Λουκά του Ιατρού στην Ιερά Μονή Παναγίας Δοβρά Βεροίας. Ο Σεβασμιώτατος στην ομιλία του ανέφερε μεταξύ άλλων: Ἡ Ε´ Κυριακή τῶν Νηστειῶν εἶναι ἀφιερωμένη στήν ὁσία Μαρία τήν Αἰγυπτία, τήν ὁποία προβάλλει ἡ Ἐκκλησία μας ὡς πρότυπο μετα­νοίας πρός ὅλους μας. Μέ τήν εὐ­καιρία αὐτή εἴχαμε ἀκούσει τήν περασμένη Τρίτη τόν ἅγιο Λουκᾶ, ἀρχιεπίσκοπο Συμφερουπόλεως, τόν θαυματουργό, νά ὁμιλεῖ γιά τή μεγάλη αὐτή ὁσία τῆς Ἐκκλησίας μας καί τόν θαυμαστό της βίο.

Γνωρίζοντας ὅμως ὁ ἅγιος Λου­κᾶς ὅτι πολλοί ἀπό τούς ἀκροατές του, ὅπως καί πολλοί ἀπό ἐμᾶς, θά προβάλλουμε ἀντίρρηση λέγοντας ὅτι ἐμεῖς δέν ἔχουμε κάνει τίς ἁμαρ­τίες πού ἔκανε ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία καί ἑπομένως δέν ἔχουμε ἀνάγκη τή μετάνοια, ὁ ἅγιος συ­νεχίζει καί ἐξηγεῖ τό νόημα καί τήν ἀναγκαιότητα τῆς μετανοίας γιά ὅλους μας. Ἄς τόν ἀκούσουμε, λοι­πόν, καί ἀπόψε στή συνέχεια τῆς ὁμιλίας του γιά τήν ὁσία Μαρία.

Ὁ Χριστός, λέει ὁ ἅγιος Λουκᾶς, εἶναι φιλάνθρωπος, ἀλλά εἶναι καί δικαιοκρίτης. Ζητᾶ ἀπό ἐμᾶς νά εἴμεθα τέλειοι, ὅπως τέλειος εἶναι καί ὁ οὐράνιος Πατέρας μας, κάτι πού κανείς ἀπό ἐμᾶς δέν μπορεῖ νά ἰσχυριστεῖ ὅτι εἶναι. Βεβαίως ὁ Χριστός συγχωρεῖ τίς ἁμαρτίες μας, ὅσες φορές μάλιστα καί ἄν ἁμαρ­τήσουμε, ἀλλά συγχωρεῖ αὐτές γιά τίς ὁποῖες αἰσθανόμασθε πραγμα­τι­κή μετάνοια καί ζητοῦμε συγχώ­ρηση καί ἄφεση.

Πολλοί ἄνθρωποι ἐναποθέτουν τήν ἐλπίδα τῆς σωτηρίας τους στόν Θεό, ἀλλά ὁ Θεός δέν μᾶς σώζει αὐ­τόματα. Σώζει μόνο ὅσους συναι­σθά­νονται τίς ἁμαρτίες τους καί μετανοοῦν γιά κάθε ἁμαρτία τους, ἔστω καί μικρή. Ὑπάρχουν πολλοί ἅγιοι οἱ ὁποῖοι ἀπό τή μεγάλη ἀγά­πη τους πρός τόν Χριστό ἔκλαιαν διαρκῶς καί γιά τήν παραμικρή ἁμαρτία πού διέπρατταν.

Σέ αὐτή τή λύπη γιά τίς ἁμαρτίες μας ἀναφέρεται καί ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν γράφει: «ἡ γάρ κατά Θεόν λύπη μετάνοιαν εἰς σωτηρίαν ἀμεταμέλητον κατεργάζεται».

Τί εἶναι ὅμως ἡ λύπη γιά χάρη τοῦ Θεοῦ; ρωτᾶ ὁ ἅγιος Λουκᾶς. Καί συνεχίζει δίνοντας τήν ἀπάντηση στό ἐρώτημά του.

Εἶναι, λέει, ἡ ἐπιθυμία γιά τόν Θεό, ἡ ἐπιθυμία γιά τήν καθαρό­τη­τα, γιά τήν ἁγιότητα. Εἶναι ἐκείνη ἡ λύπη πού γεμίζει τήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου ὁ ὁποῖος βλέπει τήν ἀκα­θαρσία καί τήν ἀναξιότητά του. Τέτοια λύπη ὁδηγεῖ στήν ἀμε­τάβλητη μετάνοια πρός τή σωτη­ρία, ἐνῶ ἡ κοσμική λύπη ὁδηγεῖ στόν θάνατο.

Τί εἶναι ἡ κοσμική λύπη;

Εἶναι ἡ λύπη γιά τά κοσμικά ἀγα­θά, ἡ λύπη γιά τίς ἀποτυχίες καί τίς ἀπώλειες πού δοκιμάσαμε. Ἡ χρι­στι­ανική ὅμως ψυχή δέν ἔχει ἀνά­γκη ἀπό αὐτή τή λύπη, χρειάζεται μόνο νά λυπᾶται γιά χάρη τοῦ Θεοῦ. Ὁ πιστός ἄνθρωπος δέν θά πρέπει νά ἀνησυχεῖ μόνο γιά τίς μεγάλες ἁμαρτίες, πού μπορεῖ καί νά μήν ἔχει κάνει. Θά πρέπει νά ἀνη­συχεῖ γιά τίς μικρές καί ἀδιόρα­τες, τίς ὁποῖες εἶναι ἀνάγκη νά ἀνα­ζητεῖ προσεκτικά μέσα στήν ψυ­χή του, ἐάν δέν θέλει νά εἶναι ἀδιάφορος γιά τή σωτηρία του, γιατί ἡ ἀδιαφορία ὁδηγεῖ στόν πνευματικό θάνατο.

Αὐτή ὅμως ἡ λύπη καί ἡ ἀνησυχία δέν θά πρέπει ἐπ᾽ οὐδενί νά μᾶς ὁδηγεῖ στήν ἀπελπισία ἤ στήν ἀπο­γοήτευση γιά τή σωτηρία μας. Διότι σέ αὐτές μᾶς ὁδηγεῖ ὁ διά­βολος ὁ ὁποῖος μᾶς ψιθυρίζει ὅτι εἶναι μάταιο νά μετανοήσουμε καί δέν χρειάζεται νά χάνουμε τόν χρό­νο μας μέ τή μετάνοια, γιατί ὁ Θεός δέν θά συγχωρήσει τίς ἁμαρ­τίες μας.

Αὐτό ὅμως εἶναι παγίδα τοῦ δια­βόλου, ὁ ὁποῖος στό μόνο τό ὁποῖο ἀποβλέπει εἶναι νά μᾶς ἀπομα­κρύ­νει ἀπό τή μετάνοια καί νά μᾶς στερήσει τή σωτηρία.

Ὁ ἅγιος Λουκᾶς τό διεκρίνισε προ­ηγουμένως καί τό ἐπανα­λαμ­βά­νει καί τώρα. Ὁ Θεός συγχωρεῖ μέ μεγάλη εὐκολία ὅλες τίς ἁμαρ­τίες μας, ἀρκεῖ ἐμεῖς νά μετανοή­σουμε γι᾽ αὐτές. Τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, συνεχίζει ὁ ἅγιος Λουκᾶς, εἶναι πο­λύ πιό ἀπέραντο ἀπό τόν ὠκεανό καί μέσα σ᾽ αὐτό τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ μποροῦν εὔκολα νά βυθισθοῦν ὅλες οἱ μεγάλες καί οἱ μικρές ἁμαρ­τίες μας, ἀρκεῖ νά μήν ἀναβάλ­λουμε τή μετάνοια.

Δέν θά πρέπει νά καθυστεροῦμε καθόλου, οὔτε μία ἡμέρα οὔτε μία ὥρα, ἀλλά νά προστρέχουμε ἀμέ­σως ἐν μετανοίᾳ στόν Θεό. Καί νά μετανοοῦμε, ὄχι μόνο γιά τίς ἁμαρ­τίες μας ἀλλά καί γιά τίς παραλεί­ψεις μας, γιά τό καλό πού θά μπο­ρούσαμε νά εἴχαμε κάνει καί δέν κάναμε, διότι, ὅπως λέει ἡ Ἁγία Γραφή, «πᾶν δένδρον μή ποιοῦν καρπόν καλόν ἐκκόπτεται καί εἰς τό πῦρ βάλλεται».

Αὐτό θά πρέπει νά θυμόμαστε, ὥστε νά ἐργαζόμεθα τό καλό καί νά μετανοοῦμε ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ γιά τίς ἁμαρτίες μας, γιά νά ἀξιω­θοῦμε καί ἐμεῖς, ὅπως καί ἡ ὁσία Μαρία ἡ Αἰγυπτία καί ὅλοι οἱ ἅγιοι, τῆς σωτηρίας. Διότι καί ἐκεῖνοι ὑπῆρξαν ἁμαρτωλοί ἀλλά μετανόησαν καί κέρδισαν τή σωτηρία, πράγμα τό ὁποῖο εὔχεται ἡ Ἐκκλησία γιά ὅλους μας.