Πανδημία COVID 19 - Σκέψεις και συμπεράσματα

Του Πέτρου Τσαπαρόπουλου
Η πανδημία COVID-19 είναι μια παγκόσμια κρίση στον τομέα της υγείας, μία ιστορική τομή στην ανθρώπινη κοινότητα με πρωτοφανείς αρνητικές συνέπειες στις κοινωνίες και στις οικονομίες μας. Αυτή η παγκόσμια πρόκληση μας αναγκάζει να επαναπροσδιορίσουμε τις προτεραιότητές μας, να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας όσο αφορά την συνεργασία και τον συντονισμό μεταξύ των κρατών, των θεσμικών οργάνων, της κοινωνίας των πολιτών, της παγκόσμιας κοινότητας και να επικαιροποιήσουμε τις σκέψεις μας για το σύστημα υγείας που θέλουμε και που θα ανταποκρίνεται με τον καλύτερο τρόπο στην αντιμετώπιση της πανδημίας αλλά και σε μελλοντικές παγκόσμιες προκλήσεις.

Η πρόσφατη υγειονομική κρίση ανέδειξε χωρίς καμία αμφιβολία την αναγκαιότητα ύπαρξης ενός δημόσιου ‘δικτύου’ παρεχόμενων υπηρεσιών που θα εξασφαλίζουν την υγειονομική ασφάλεια, την ισότιμη και άνευ όρων πρόσβαση των πολιτών στο σύστημα υγείας και την σημασία της κοινωνικής συνοχής μέσα από την εξάλειψη των κοινωνικών ανισοτήτων. Ταυτόχρονα αναδείχθηκε η ανάγκη μιας συλλογικής ανασκόπησης επαναπροσδιορισμού της αμφίδρομης σχέσης της ανθρωπότητας με τον πλανήτη στον οποίο όλοι κατοικούμε, όχι μόνο για αυτή την γενιά αλλά και τις επόμενες.

Η πανδημία όμως ήταν και μια ‘ευκαιρία’ να αναδειχθεί η βασική ιδεολογική και πολιτική διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε δύο διαφορετικές αντιλήψεις για το κοινωνικό κράτος και το ΕΣΥ.

Η σύγκρουση των δύο αντιλήψεων είναι πολύ παλιά. Εδώ και σαράντα χρόνια η μία αντίληψη υπερασπίζεται ένα Δημόσιο και δωρεάν ΕΣΥ ως δικλείδα ασφαλείας για την ζωή και την υγεία του πληθυσμού και η άλλη θεωρεί ότι το δημόσιο σύστημα είναι δυσλειτουργικό από την φύση του και ο τομέας της υγείας είναι ένα πεδίο και ευκαιρία για την κερδοφορία των μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων.

Το 1983 όταν ψηφίστηκε και ιδρύθηκε το ΕΣΥ η συντηρητική παράταξη μιλούσε για σοβιετικού τύπου σύστημα και το καταψήφισε ενώ αργότερα υπουργοί της πρωτοστάτησαν στην κατάργηση της ΠΦΥ με το αξέχαστο απόφθεγμα ότι η τρόικα δεν θα πάρει την δόξα των απολύσεων.

Αλλά και όταν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δημιουργούσε τις 123 μονάδες ΤΟΜΥ στην προσπάθεια δημιουργίας ενός νέου φορέα στην ΠΦΥ η ΝΔ τις χαρακτήριζε αχρείαστες και πεταμένα λεφτά.

Όμως η πανδημία έβαλε την σφραγίδα της σε αυτήν την διαμάχη αναδεικνύοντας το ΕΣΥ σαν υπέρτατο θεσμό που σε αυτόν ανέτρεξαν πλούσιοι και φτωχοί για να σωθούν και όχι στα διαφημισμένα ιδιωτικά νοσηλευτήρια ενώ οι νοσοκομειακοί γιατροί και νοσηλευτές έδωσαν με αυταπάρνηση και αλτρουισμό την μάχη ενάντια στην πανδημία.

Στο συνέδριο της εφημερίδας < ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ> για το Σύστημα Υγείας στην μετά COVID εποχή είναι εντυπωσιακό να ακούς τον κ. Μητσοτάκη να λέει ότι στην κρίση της πανδημίας <αναδείχθηκαν παθογένειες του ΕΣΥ που έχουμε την υποχρέωση να μην κρύψουμε> σαν μην έχει ο ίδιος και το κόμμα του την παραμικρή διαχρονική ευθύνη.

Μένει κανείς άφωνος όταν τον ακούει να μιλάει για <ένα ΕΣΥ που βγήκε από την δεκαετή κρίση με σημαντικές αδυναμίες στις υποδομές και στο ανθρώπινο δυναμικό> σαν να μην θυμάται ο κόσμος την γενική διάλυση και κλείσιμο νοσοκομείων, την υποστελέχωση τους, την μείωση των δαπανών για την υγεία από την κυβέρνηση Σαμαρά και τον κ. Γεωργιάδη να χορεύει πάνω στα ερείπια της ΠΦΥ κομπάζοντας ότι <δεν θα του φάει η τρόικα την δόξα>.

Σε άλλο μέρος της ομιλίας του είπε <Κάναμε βήματα συνεργασίας με τον ιδιωτικό τομέα σε δύσκολες συνθήκες και πρέπει να αξιολογηθεί πως δούλεψαν μαζί κράτος και ιδιωτικός τομέας. Το σύστημα υγείας δεν είναι υποχρεωτικό να είναι μόνο κρατικό αλλά ποιοτικό>. Και διερωτάται κανείς πως συνεισέφερε ο μεγάλος ιδιωτικός τομέας στην αντιμετώπιση της πανδημίας όταν δεν παραχωρήθηκαν τα μεγάλα νοσηλευτήρια στην αντιμετώπιση ασθενών με COVID προκαλώντας την οργή του κόσμου ενώ η κυβέρνηση τους έδωσε την ευκαιρία να δέχονται ασθενείς με άλλες παθήσεις και μάλιστα με τιμές πολύ πάνω από την χρέωση του Δημοσίου?

Πόσο αληθινό είναι το ενδιαφέρον του για την ΠΦΥ, που την χαρακτηρίζει σαν το μεγαλύτερο στοίχημα της επόμενης μέρας, όταν επί υπουργίας Γεωργιάδη διαλύθηκαν όλες οι δομές της πρωτοβάθμιας περίθαλψης ενώ την προσπάθεια της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ να χτιστεί ένα πρωτοβάθμιο σύστημα τη χαρακτήρισε αχρείαστη, πεταμένα λεφτά και την πολέμησε με όλες του τις δυνάμεις.

Ο κ. Μητσοτάκης και η ΝΔ μετά την διάλυση του 8ωρου σχεδιάζει να εξαχνώσει τον δημόσιο χαρακτήρα του ΕΣΥ και αυτός είναι ο λόγος που δεν προχωρά σε στελέχωση με μόνιμους ιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό, ούτε την ενίσχυση των εργαζομένων στο ΕΣΥ, ούτε υπόσχεται αύξηση των δαπανών για την υγεία στο μέσο όρο της ΕΕ στο 7%( από το 5%) που βρίσκεται σήμερα.

Η πανδημία COVID-19 σε διεθνές επίπεδο έφερε ξανά στο προσκήνιο το αίτημα για αποφασιστικές επενδύσεις σε αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν συστήματα υγείας τα οποία την ώρα της ανάγκης ήταν τα μόνα που επιτέλεσαν, στα μέτρα των δυνατοτήτων τους, την κοινωνική τους αποστολή.

Οι επενδύσεις αυτές θα μπορούσαν να είχαν ανατρέψει η έστω περιορίσει την σημαντικότατη αποτυχία στην διαχείριση της επιδημίας COVID-19 στην Ελλάδα.

ΤΣΑΠΑΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΕΤΡΟΣ
Μέλος της ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ Ημαθίας
Υπεύθυνος του τμήματος Υγείας