Κυριακή της Απόκρεω στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στο Μακροχώρι

Την Κυριακή της Απόκερω (7 Μαρτίου) ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων λειτούργησε και κήρυξε το θείο Λόγο στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου στο Μακροχώρι. Στην ομιλία του ο Σεβασμιώτατος τόνισε: «Οὔτε ἐάν μή φάγωμεν ὑστερού­μεθα, οὔτε ἐάν φάγωμεν περισ­σεύ­ομεν». Σέ ἕνα θέμα πού ἀπασχολοῦσε τούς χριστιανούς τῶν πρώτων αἰώνων ἀναφέρεται στό σημερινό ἀποστολικό ἀνάγνωσμα ὁ ἅγιος ἔνδοξος ἀπό­στο­λος Παῦλος. Καί τό θέμα εἶναι τά εἰδωλόθυτα, τά κρέατα δηλαδή ἀπό τίς θυσίες τῶν ζώων πού προ­σέφεραν οἱ ἄνθρωποι στά εἴδωλα καί τά ὁποῖα στή συνέχεια συνή­θιζαν νά τρώγουν. Ἡ συνήθεια αὐτή, τήν ὁποία διατηροῦσαν προφα­νῶς κάποιοι ἐξ εἰδωλολα­τρῶν προερχόμενοι χριστιανοί, δί­χαζε τούς χριστιανούς τῆς Κορίν­θου καί εἶχε δημιουργήσει μεταξύ τους τό πρόβλημα, τό ὁποῖο ἐπι­διώ­κει νά λύσει μέ τίς συμβουλές του ὁ πρωτοκορυφαῖος ἀπόστολος.

Τί τούς συμβουλεύει, λοιπόν; Το­πο­θετώντας τό ζήτημα στή σωστή του βάση ὁ ἀπόστολος λέγει ὅτι γιά τούς χριστιανούς ἕνας εἶναι ὁ Θεός καί τά εἴδωλα δέν εἶναι θεοί, ἑπομένως καί οἱ θυσίες πού προσ­φέ­ρονται στά εἴδωλα δέν προσφέ­ρονται σέ θεούς, γιατί αὐτοί πού ἐκπροσωποῦν δέν ὑπάρχουν.

Ἐπειδή ὅμως κατανοεῖ ὁ ἀπόστο­λος Παῦλος ὅτι κάποιοι σκανδα­λί­ζονται βλέποντας ἄλλους νά τρῶ­νε ἀπό τά εἰδωλόθυτα, τονίζει ὅτι ὁ Θεός δέν μᾶς κρίνει ἀπό τό φα­γητό, οὔτε τό φαγητό μᾶς δίδει ἠθική ἀξία καί μᾶς παρουσιάζει ἐναρέτους ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἀλλά, προσθέτει, ἐάν ἕνα φαγητό γίνεται ἀφορμή γιά νά σκανδαλι­σθεῖ ὁ ἀδελφός μας, «οὐ μή φάγω κρέα εἰς τόν αἰῶνα, ἵνα μή τόν ἀδελφόν μου σκανδαλίσω», ἄς μήν φάγω ποτέ κρέας.

Αὐτή τήν ἀλήθεια, τήν ὁποία μέ τόσο εὔγλωττο καί σοφό τρόπο δια­τυπώνει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὑπενθυμίζει καί σέ μᾶς σήμερα ἡ Ἐκκλησία, καθώς βαδίζουμε πρός τή μεγαλύτερη νηστεία τοῦ ἐκκλη­σιαστικοῦ ἔτους, τή νηστεία τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Τεσσαρακο­στῆς.

Καί τί μᾶς διδάσκει ὁ ἀπόστολος, ἐφόσον ἐμεῖς δέν ἔχουμε εἰδωλό­θυτα, γιά τά ὁποῖα νά διαφωνοῦμε;

Μᾶς διδάσκει τή σημασία τῶν τροφῶν στή ζωή μας ἀλλά καί τή σημασία τῆς νηστείας. Τί λέγει; «Οὔτε ἐάν μή φάγωμεν ὑστερού­μεθα, οὔτε ἐάν φάγωμεν περισσεύ­ομεν». Ἡ ἀποχή ἀπό ὁρισμένες τροφές, ἡ νηστεία δηλαδή, λέγει ὁ ἀπόστολος, δέν εἶναι τό ἅπαν τῆς πνευματικῆς ζωῆς, γιατί δέν εἶναι τό φαγητό τό κριτήριο τῆς ἐναρέτου ἤ ὄχι ζωῆς.

Ἡ νηστεία εἶναι ἕνα μέσο, ἕνα ἐργαλεῖο στόν πνευματικό μας ἀγώ­να, τό ὁποῖο μᾶς βοηθᾶ νά ἀπο­κτήσουμε τήν ἐγκράτεια, ἡ ὁποία εἶναι ὄντως μεγάλη ἀρετή καί εἶναι ἀπαραίτητη γιά νά μπορέσου­με νά νικήσουμε καί νά ξερριζώ­σου­με πολλά πάθη καί πολλές ἀδυναμίες πού ἔχουμε ὅλοι μας ὡς ἄνθρω­ποι.

Ἡ νηστεία εἶναι ἕνα μέσο ἀσκή­σεως πνευματικῆς, τό ὁποῖο ἔχει ὡς σκοπό νά μᾶς διδάξει ὅτι δέν πρέπει νά ἐξαρτώμεθα ἀπό τά ὑλι­κά ἀγαθά, δέν πρέπει νά μεριμνοῦ­με μόνο γιά τήν περιποίηση καί τήν καλοπέραση τοῦ σώματός μας, κάτι πού ὄχι μόνο μᾶς ἀποσπᾶ ἀπό τή μέριμνα γιά τά πνευματικά, ἀλλά καί ἐπιπλέον μᾶς κάνει νά ξεχνοῦμε ὅτι δέν εἴμεθα μόνο σῶ­μα, δέν εἴμεθα μόνο χοϊκοί ἄνθρω­ποι, ὥστε νά ἀσχολούμεθα μόνο μέ αὐτό τό μέρος τῆς ὑπάρξεώς μας, ἀλλά ὅτι ἔχουμε καί ψυχή, γιά τήν ὁποία πρέπει νά μεριμνοῦμε καί τήν ὁποία πρέπει νά φροντίζουμε, ὥστε καί νά διατρέφεται πνευμα­τικά καί νά καθαρίζεται πνευματι­κά καί νά προσεγγίζει κατά τό δυνατόν τόν Θεό.

Ὅλα ὅσα λέγει ὁ πρωτοκο­ρυ­φαῖος ἀπόστολος δέν ὑποβιβάζουν ἀσφαλῶς τή σημασία τῆς νηστείας οὔτε τήν ἀκυρώνουν, ἁπλῶς τήν τοποθετοῦν στή σωστή της θέση, ἐκεῖ πού εἶναι γιά ὅλους μας χρήσιμη καί ὠφέλιμη, ὥστε νά μήν κινδυνεύσουμε νά γίνουμε σάν τόν Φαρισαῖο, ὁ ὁποῖος ἐκαυχᾶτο λέγο­ντας «νηστεύω δίς τοῦ Σαββάτου», ἀλλά τελικά στερήθηκε γιά τήν ὑψηλοφροσύνη του τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ.

Γι᾽ αὐτό καί ἐμεῖς ἄς παύσουμε νά νομίζουμε ὅτι νηστεύοντας ἁπλῶς κάποιες ἀπό τίς τροφές ἤ ἀλλάζο­ντάς τες μέ κάποιες ἄλλες ἔχουμε ἐπιτύχει τόν στόχο μας, ἔχουμε γίνει ἐνάρετοι καί ἔχουμε ἐκπλη­ρώσει τό καθῆκον μας ἔναντι τοῦ Θεοῦ. Μία τέτοια νηστεία δέν εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό, διότι ὁ Θεός δέν ἀσχολεῖται μέ τά ὑλικά πράγ­μα­τα καί δέν μᾶς κρίνει ἀπό αὐτά.

Ἡ νηστεία εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό, ὅταν τήν ἀξιοποιοῦμε γιά νά ἀπεξαρτητοποιηθοῦμε ἀπό τόν σύν­δεσμό μας μέ τά ὑλικά πράγ­ματα, ἀπό ὅσα, δηλαδή, μᾶς ἐμπο­δίζουν νά ἀφοσιωθοῦμε περισσό­τερο στόν Θεό καί νά ἀγωνισθοῦμε περισσότερο γιά τήν ἀρετή.

Ἡ νηστεία εἶναι εὐάρεστη στόν Θεό, ὅταν δέν τήν προβάλλουμε γιά νά διαφημίζουμε τόν ἑαυτό μας καί τήν ὑποτιθέμενη ἀρετή μας, ἀλλά τήν χρησιμοποιοῦμε γιά νά προοδεύσουμε στήν ἐν Χριστῷ ζωή, γιά νά καθάρουμε τήν ψυχή μας ἀπό πάθη καί ἀδυναμίες καί γιά νά ἀσκήσουμε τήν ἀρετή τῆς ἀγάπης πρός τούς ἀδελφούς μας καί κυρίως πρός ὅσους ἔχουν ἀνάγκη, καθώς ἡ ἀγάπη πρός αὐτούς θά ἀποτελέσει, ὅπως ἀκού­σαμε καί στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, τό κριτήριο μέ τό ὁποῖο θά μᾶς κρίνει ὁ Χριστός κατά τή μέλλουσα κρίση.

Ἄς ἀκούσουμε, λοιπόν, καί ἐμεῖς τούς λόγους τοῦ ἀποστόλου Παύ­λου καί ἄς κατανοήσουμε τό πραγ­ματικό καί σωτήριο νόημα τῆς νηστείας, ὥστε νά ὠφεληθοῦμε πνευματικά καί νά βοηθηθοῦμε στόν ἀγώνα τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς, γιά νά εὐαρεστοῦμε στόν Θεό καί νά ἔχουμε τή χάρη καί τό ἔλεός του, ἰδιαιτέρως τήν περίοδο αὐτή, πού σέ μία ἑβδομάδα θά εἰσέλθουμε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Ἄς τηρήσουμε τή νηστεία, ἀλλά ἰδιαιτέρως ἄς ἀποφεύγουμε τήν ὑψηλοφροσύνη καί ἄς αὐξήσουμε τίς ἀρετές μας πολεμώντας τά πάθη μας.