Όσιος Άγιος Αντώνιος Βεροίας: Έζησε 74 χρόνια σε Σκήτη και σε Σπηλιά, τρώγοντας μόνο χόρτα

Του Πατέρα Ηλία Λιάκου
Ο άγιος Αντώνιος ο νέος από τη Βέροια είναι ένας από τους εκλεκτούς του Θεού, που αγωνίστηκε και έμεινε ανεπηρέαστος από το πνεύμα του κόσμου, περιφρονώντας τον εαυτό του. Μιμήθηκε την ασκητική ζωή του Μεγάλου Αντωνίου σε τέτοιο βαθμό, που και αυτός αναδείχθηκε πνευματικά Μεγάλος, αλλά για να αναγνωρίζεται σε σχέση με τον διδάσκαλο της ερήμου, του δόθηκε ο τίτλος του Αντωνίου του Νέου. Και οι δύο εορτάζουν την ίδια ημέρα, στις 17 Ιανουαρίου.

Απίστευτο το μεγαλείο του αγίου Αντωνίου από τη Βέροια, όπου ασκήτευσε και της οποίας είναι πολιούχος. Βρισκόμαστε μπροστά σε κατάπληξη και θαυμασμό. Έζησε συνολικά 94 χρόνια, παρά την εξαντλητική άσκηση, από τα οποία τα 20 τα έζησε χωμένος μέσα σε μια σκήτη και τα 54 μέσα σε μια σπηλιά! Και ένα διάστημα δίπλα σ’ ένα ποτάμι, ανάμεσα στις καλαμιές, ταλαιπωρούμενος άλλοτε από το ψύχος και άλλοτε από τη ζέστη.

Το φαγητό του όχι απλά λιτό, αλλά υπερβολικά περιορισμένο: Έτρωγε χόρτα μια φορά την εβδομάδα. Παρόλα αυτά δεχόταν τις επιθέσεις των πειρασμών, που προέρχονταν από την επιμονή του στη συνεπή πίστη, που είχε και για τον ίδιο και για τους άλλους ωφέλιμα αποτελέσματα. Οι πειρασμοί αυτοί άλλοτε εκδηλωνόταν ως απειλή, προκειμένου να λυγίσει στον ευλογημένο αγώνα του για τη Βασιλεία του Θεού, και άλλοτε ως έπαινος, προκειμένου να κατανικηθεί μέσω της υπερηφάνειας.

Πολυπρόσωποι και ελκυστικοί οι πειρασμοί, επεδίωκαν να κυριαρχήσουν πάνω του παραπλανητικά. Αδίσταχτα του έστηναν παγίδες. Τον πλησίαζαν στην κατάλληλη στιγμή με πολλή μαεστρία. Τι του ζητούσαν; Κάτι φυσικό και απαραίτητο. Να ικανοποιήσει τη σωματική πείνα του. Και εκείνος αντιστεκόταν, δεν υπέκυπτε, πλημμυρισμένος με θείο φως, και ο κόσμος τον αναζητούσε και έτρεχε κοντά του.

Αφού πέρασαν τα χρόνια και προαισθάνθηκε το τέλος του, κοινώνησε και απέτρεψε τους πιστούς να τον επισκέπτονται. Ξάπλωσε στο αιχμηρό έδαφος του σπηλαίου, έψαλε ύμνους, σταύρωσε τα χέρια πάνω στο σώμα του και παρέδωσε το πνεύμα του. Σ’ αυτή τη θέση παρέμεινε επί 16 ημέρες, έως ότου κυνηγοί, με οδηγό τα γαυγίσματα των σκύλων, είδαν ένα χέρι στο σπήλαιο να τους καλεί προς τα εκεί.

Μπαίνοντας στο σπήλαιο αντίκρισαν να καίει ένα υπερφυσικό λυχνάρι και να ευωδιάζει το λείψανο του αγίου, που ήταν άθικτο, σαν ζωντανό. Το τοποθέτησαν σ΄ ένα κάρο και τα βόδια, που το έσερναν, κατευθύνθηκαν, χωρίς καμία καθοδήγηση, από μόνα τους, στην αυλή του πατρικού του σπιτιού, εντός του προαύλιου χώρου του ναού της Παναγίας της Καμαριώτισσας.

Τάφηκε εκεί και μετά την ανακομιδή των λειψάνων του, αυτά, τα οποία σώζονται έως σήμερα, τοποθετήθηκαν εντός του ναού, που αργότερα, στη θέση του αναγέρθηκε ο μεγαλοπρεπής ναός του αγίου Αντωνίου του Νέου.

Όλοι θέλουμε να χαρούμε τη ζωή μας. Για να το πετύχουμε, όμως, κάνουμε το ακριβώς αντίθετο από αυτό, που έκανε ο όσιος Αντώνιος ο Νέος. Αυτός αρνήθηκε εντελώς την ύλη, εμείς την έχουμε πέρα για πέρα στη ζωή μας. Δεν ισχυρίζεται κανείς ότι στις ημέρες μας μπορούμε να μιμηθούμε την αυστηρή ασκητικότητα του αγίου. Ωστόσο να μη φθάνουμε στο σημείο να καταδικάζουμε την ψυχή μας σε μια ζωή με πολύ στενούς και διαβρωμένους ορίζοντες, όπου μπαίνουν στην πλάστιγγα της αγοραπωλησίας τα πιο ιερά αισθήματα.

Αυτό μας φωνάζει ο άγιος Αντώνιος ο Νέος. Να μη πουλήσουμε την καρδιά μας. Να μη τη βγάλουμε σε πλειστηριασμό. Να μην τη βανδαλίσουμε. Να μη τη βαρβαρίσουμε. Αιχμαλωτισμένη η καρδιά δεν είναι μια ευαίσθητη καρδιά. Ο άγιος Αντώνιος ο Νέος, αν και στρυμωγμένος σε μια σκήτη ή σ’ ένα σπήλαιο, ανέπνεε την ελευθερία του Θεού.

Είναι αυτοκαταδίκη να μετατρέψουμε την καρδιά μας σε μια σκληρή πέτρα, σε μια ποαγωμένη μάζα.
Αυτό να προσέξουμε. Να μη νιώσουμε πνευματική στέρηση και ανεπάρκεια. Να μην ξεγυμνωθούμε ηθικά. Γιατί τότε αυτό δεν είναι ζωή, είναι άρνηση της ζωής. Τι καλό μπορεί να περιμένει κανείς, ποιοι χαρακτήρες θα διαμορφωθούν όταν παραγνωρίζονται τελείως οι βαθιές ψυχικές ανάγκες.

Όταν περιθωριοποιείται το πνεύμα της θυσίας, της αυταπάρνησης, η αγάπη, η δικαιοσύνη, η αλήθεια. Την ελπίδα μας, την εμπιστοσύνη μας ας την στηρίζουμε, όπως ο άγιος Αντώνιος ο Νέος, μόνο στο Θεό. Τη λύση των προβλημάτων μας, είτε είναι αρρώστιες, είτε είναι αμφιβολίες μέσα μας και τόσα άλλα, ας την αναθέτουμε στα χέρια του Κυρίου. Σ’ εκείνον ο Αντώνιος εκ Βεροίας βρήκε τον σκοπό της ζωής του και έγινε, μέσω του βίου του, χειραγωγός των άλλων στο δρόμο της χάριτος, αλλά και αφορμή να δοξάζεται το όνομα του Θεού.

Πηγή