Λουτρά Πόζαρ - Κορυφή Πανόραμα με τους με τους Ορειβάτες Βέροιας

Γράφει ο Ν. Τσιαμούρας

Όλες μας οι αισθήσεις απολαμβάνουν το πρωινό που μας προσφέρει απλόχερα η αθάνατη ελληνική φύση. Η φύση χάρισε εδώ τα καλύτερα στοιχεία της, ένα εκπληκτικό βουνό δένδρα παντού και στις πιο απότομες πλαγιές και στη μέση να κυλά ο θερμοπόταμος «Τοπλίτσας». Φύγαμε στις 7:30 από την Ελιά μια παρέα 8 ορειβατών για τα Λουτρά Πόζαρ και την κορυφή Πανόραμα. Διαδρομή Βέροια - Κοπανός - Σκύδρα - Άψαλος - Πολυκάρπη - Όρμα - λουτρά Πόζαρ. Πλησιάζουμε στην Άψαλο, μας ακολουθεί και η βροχή, μια βροχή που σταδιακά ανεβαίνει ο ρυθμός και η διάρκεια της και μας χαλάει την ορειβατική διάθεση.

Βρισκόμαστε στην Αλμωπία.
Ήθη και έθιμα ανασυρμένα από τα βάθη των αιώνων, σε μια περιοχή γεμάτη ιστορία. Η Αλμωπία πιστεύεται ότι κατοικήθηκε από τους Άλμωπες κατά την εποχή του χαλκού. Στα μέσα του 6ου π.Χ. αιώνα εκδιώχθηκαν από τους Μακεδόνες (Θουκιδίδης). Οι Άλμωπες ήταν φυλή γιγάντων. Πήραν το όνομα τους από τον αρχηγό τους (Άλμωπο) γιο του Ποσειδώνα και της Έλλης. Αποτελούσε επαρχία του Μακεδονικού Βασιλείου (μια από τις 17 επαρχίες). Κύριες πόλεις ήταν η Άλωρος, η Άψαλος και η Όρμα.

Φθάσαμε στα Λουτρά - Πόζαρ. (πο- κάτω ζαρ-φωτιά ) «κάτω από τη φωτιά». Η ιστορία των ιαματικών πηγών αρχίζει από την αρχαία Ελλάδα. Ο πρώτος παρατηρητής των πηγών με τις θεραπευτικές ιδιότητες ήταν ο ιστορικός Ηρόδοτος (484- 410 π.Χ.). Ο «κήπος της Εδέμ» όπως έχει επικρατήσει να χαρακτηρίζονται τα λουτρά Πόζαρ, διασχίζεται από τον θερμοπόταμο «Τοπλίτσα» που πηγάζει από το όρος Βόρας.
Θρύλοι και παραδόσεις, αλλά και ευρήματα κάνουν λόγο για χρήση των ιαματικών νερών, τόσο από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου όσο και επί Ρωμαϊκής και Βυζαντινής περιόδου.

Φυσικές ιαματικές πηγές που αναβλύζουν δίπλα στα κρυστάλλινα νερά του ποταμού, «Τοπλίτσα», πλούσια βλάστηση, επιβλητικά δασωμένα βουνά. Για τις ευεργετικές ιδιότητες των ιαματικών πηγών ασχολήθηκε και ο πατέρας της λουτροθεραπείας Ιπποκράτης τον 5ο αιώνα π.Χ. Τα ιαματικά νερά των Λουτρών Πόζαρ ενδείκνυνται για ρευματοπάθειες, αρθροπάθειες, ισχιαλγίες, βρογχίτιδες, νευρικές, δερματολογικές και γυναικολογικές παθήσεις.

Η περιοχή αισθητικά θεωρείται από τις ομορφότερες της περιοχής και ευτυχώς ακόμη παραμένει ανεξερεύνητη από τους ανθρώπους. Τα νερά ανακηρύχθηκαν ιαματικά το 1920. Η ζωή εδώ είναι λιτή, χωρίς την «χλιδή» που άλλα θέρετρα προσφέρουν. Η τουριστική ανάπτυξη είναι ήπιας μορφής. Ένα spa που η φύση της Αριδαίας προσφέρει απλόχερα.

Από τα αρχικά της λατινικής φράσης sanitas par aqua που σημαίνει «υγεία από το νερό». Αλλά και από την πόλη Σπα που βρίσκεται στο Βέλγιο στην περιφέρεια της Λιέγης. Έχει δώσει το όνομα της για ευνόητους λόγους στα υδρομασάζ που συνηθίζεται για λόγους αισθητικούς και θεραπευτικούς. Γνωστά από την Ρωμαϊκή εποχή. Η πόλη Σπα, απέκτησε ευρωπαϊκή φήμη τον 18ο αιώνα μ. Χ., όταν καθιερώθηκε ως μόνιμη λουτρόπολη της αριστοκρατικής Ευρώπης και εκτός από την αριστοκρατία συγκέντρωνε όλους τους διανοούμενους της Ευρώπης. Βίκτωρ Ουγκώ, Αλέξανδρος Δουμάς, ο Καζανόβα και άλλοι πολλοί οι οποίοι πρωτογνώρισαν τις αρωματοθεραπείες, τα ζεστά και κρύα λουτρά.

Η πεζοπορία ξεκινά λίγο ψηλότερα από τα Λουτρά Πόζαρ με τις φυσικές ιαματικές πηγές. Τώρα ακολουθούμε χωματόδρομο λασπωμένο , μας ταλαιπωρεί και μας λασπώνει παπούτσια και την διάθεση. Ευτυχώς η βροχή - προς το παρών - σταμάτησε. Είναι πρωί, είναι Οκτώβρης μήνας, με τα χρώματα του Φθινοπώρου συνεχίζουμε την πορεία μας.

Ανάβαση δύσκολη ανηφορική αλλά συνάμα πανέμορφη. Ορειβατικά σημάδια μας οδηγούν, όσο ανεβαίνουμε η βλάστηση πυκνώνει. Οι αισθήσεις χαλαρές δέχονται τα δώρα του δάσους. Οι οξιές και τα πεύκα ψηλότερα καλύπτουν σχεδόν το σύνολο του ορεινού όγκου που ξεπροβάλλει μπροστά μας. Μια άγρια βουνίσια ατμόσφαιρα μας υποδέχεται, αφήσαμε αριστερά μας το μαύρο δάσος, δεσπόζει επιβλητικά στις πλαγιές του Καιμάκτσαλάν. Τόσο πυκνό που οι αχτίδες του ήλιου δεν φτάνουν ποτέ στο έδαφος. Ο Μέγας Αλέξανδρος προμηθεύτηκε από το μαύρο δάσος της Όρμας και εξόπλισε την μακεδονική φάλαγγα με ακόντια. ( τη γνωστή σάρισα που είχε μήκος 6 μέτρα).

Ορειβατούμε, η γαλήνη και η ομορφιά αναδύονται μέσα και δίπλα από τις βουνοπλαγιές. Μετά από μια επίπονη ανηφόρα 40 λεπτών φθάσαμε σε ξέφωτο, απολαμβάνουμε τις μαγευτικές εικόνες που ξεδιπλώνονται μπροστά μας και κάτω χαμηλά την πεδιάδα της Αλμωπίας. Τώρα μονοπάτι ανηφορικό φιδοσέρνεται ανάμεσα σε πεύκα και θάμνους με χαμηλή βλάστηση. Δεξιά μας όπως ορειβατούμε το φαράγγι και κάτω χαμηλά το ποτάμι. Αφεθήκαμε για λίγο στην ομορφιά του φαραγγιού. Η βροχή ξαναρχίζει με ρυθμό έντονο, φοράμε τα αδιάβροχα και συνεχίζουμε…

Βαδίζουμε στην βουνοπλαγιά, κάτω χαμηλά το ποτάμι, το κελάρυσμα του νερού μας ταξιδεύει. Το παραποτάμιο οικοσύστημα εντυπωσιάζει με το πλήθος των ειδών που εκπροσωπούν την πανίδα και την χλωρίδα της περιοχής. Το ποτάμι συνεχίζει την αιώνια διαδρομή του, κατηφορίζει. Πλησιάζουμε την βουνοκορφή, βρισκόμαστε σε διάσελο σε λίγο στρίβουμε δεξιά με κατεύθυνση την κορυφή Πανόραμα. Τώρα ανάβαση δύσκολη, το μονοπάτι χαμένο σε πυκνή βλάστηση μας ταλαιπωρεί αφάνταστα, εμείς όμως απτόητοι συνεχίζουμε…!

Μετά από 1+30 λεπτά ώρες πορείας φθάσαμε στον προορισμό μας. Μια εικόνα απίστευτης ομορφιάς μας καρτερεί , το βλέμμα χάνεται στις γύρω βουνοπλαγιές και κάτω χαμηλά. Η επιφάνεια των νερών η συνένωση της εικόνας του βυθού της με εκείνη της φύσης τριγύρω μου γεννούν την ψευδαίσθηση πως έσκυβα πάνω από ένα βυθισμένο λουτρό αρχαίων χρόνων. Από εδώ ψηλά θέα απεριόριστη. Όλες μας οι αισθήσεις ξυπνούν από την ορχήστρα της μαγευτικής φύσης. Είναι τα πουλιά, το θρόισμα των φύλλων, το ελαφρύ αεράκι, οι μυρωδιές του δάσους.

Η επιστροφή μας σημαδεύτηκε από βροχή…
Πεζοπορούμε τώρα στο φαράγγι Ράμνο - μπόρ (ίσιο πεύκο), ονομάσθηκε έτσι από το παρακείμενο δάσος που απλώνεται σε υψόμετρο (1090 - 1600μ.). Βρισκόμαστε στην κοιλάδα του ρέματος του Αγίου Νικολάου παλιότερα λεγόταν «Τόπλιτσα» θερμοπόταμος στα Σλάβικα. Το ρέμα συνεχίζει την αιώνια διαδρομή του, κατηφορίζει, υψώνει όχθες και ορίζει κοίτη, ξυπνά προσδοκίες , λειαίνει πέτρες στη σκιά των πλατάνων. Ακούμε το κροτάλισμα από τα λεπτά βότσαλα της κοίτης και το μουρμουρητό που βγάζει το ποτάμι που κυλά αβίαστα.

Αφεθήκαμε στην άγρια ομορφιά του φαραγγιού. Μεσημέρι και άνθρωποι κάθε ηλικίας απολαμβάνουν στα υπαίθρια τραπεζάκια τον καφέ τους και το μπάνιο τους στον καταρράκτη και την πισίνα. Οι μεγάλοι έφηβοι άνδρες - γυναίκες με τα μπουρνούζια περιφέρονται (σαν από ταινία του μεσοπολέμου) από τα πανδοχεία στα λουτρά. Τώρα βουλιάζω στο ζεστό νερό (37 βαθμοί) της πισίνας. Χαλάρωμα και ξεκούραση σε ένα πραγματικό φυσικό spa.

Η σημερινή πεζοπορία που ήταν γεμάτη εναλλαγές του τοπίου με «πρωταγωνίστρια» τη φύση δίπλα σε ένα πολύβουο ποτάμι πήρε τέλος με επιτυχία.

Συγχαρητήρια σε όλους Εμάς!