Φοβερό αφιέρωμα του «4Ε» στο Πλατύ

Ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στο Πλατύ Ημαθίας έκανε το τηλεοπτικό κανάλι του «4Ε». Συνεργείο της εκπομπής «Στον τόπο που γεννήθηκα» βρέθηκε στο όμορφο χωριό, όπου και πραγματοποίησε γυρίσματα. Με υπέροχα πλάνα από την περιοχή (drones πετούσαν ψηλά στον ουρανό) και με τους κατοίκους να μιλούν on
camera, αναδείχθηκε η σύγχρονη ιστορία του Πλατεώς και έγινε αναδρομή από την ίδρυση του μέχρι και σήμερα. Άξιο αναφορά φυσικά ο Σιδηροδρομικός Σταθμός, το οποίο άνοιξε το 1894 και εξυπηρέτησε εκατομμύρια πολίτες απ' όλο τον κόσμο. 

Το Πλατύ είναι πεδινή κωμόπολη του δήμου Αλεξάνδρειας του νομού Ημαθίας. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, ο πληθυσμός του ανέρχεται στους 2.083 κατοίκους. Επεκτάθηκε οικιστικά κυρίως το 1925 από Έλληνες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας που προέρχονταν κατά κύριο λόγο από τα Φάρασα της Καππαδοκίας και τα γύρω χωριά. Είναι ένας από τους σημαντικότερους σιδηροδρομικούς κόμβους της Ελλάδας. Έχει σημαντική βιομηχανία (εργοστάσιο ζάχαρης, ζωοτροφών, μονάδα επεξεργασίας φρούτων, καλλυντικών προϊόντων, εργοστάσιο γάλακτος) και μεγάλη αγροτική οικονομία που βασίζεται κυρίως στο βαμβάκι, τις δενδρώδεις καλλιέργειες και τα ζαχαρότευτλα. Το Πλατύ ήταν από το 1997 μέχρι το 2011 έδρα του καποδιστριακού δήμου Πλατέος.

Γενικά και ιστορικά στοιχεία

Κατά τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας, στη θέση που βρίσκεται το σημερινό χωριό υπήρχε τσιφλίκι στο οποίο ζούσαν Έλληνες κολίγοι. Τον Οκτώβριο του 1912, κατά τις πρώτες μέρες του Α' Βαλκανικού Πολέμου, σημειώθηκε στην περιοχή του Πλατέος μάχη μεταξύ ελληνικών και οθωμανικών στρατιωτικών δυνάμεων, η οποία ολοκληρώθηκε με ελληνική επικράτηση. Κατά την απογραφή του 1920 το Πλατύ ήταν συνοικισμός του Γιδά και είχε 61 κατοίκους (ίσως υπάλληλοι του Σιδηροδρομικού Σταθμού με τις οικογένειές τους) και ανήκε στον νομό Θεσσαλονίκης.

Μετά το 1924, στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, εγκαταστάθηκαν τμηματικά στο Πλατύ Έλληνες πρόσφυγες από τα χωριά της περιοχής των Φαράσων της Καππαδοκίας (Βαρασός, Αφσάρι, Τσουχούρι, Καρσαντί, Σατί, Χοστσά και Κίσκα) πρώτα σε πρόχειρα παραπήγματα και κατόπιν σε οικίες που κτίστηκαν από την Επιτροπή Αποκαταστάσεως Προσφύγων.

Κατά τα πρώτα χρόνια της εγκατάστασής τους, οι πρόσφυγες αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα υγείας εξαιτίας της ελονοσίας, μετρώντας αρκετά θύματα. Παράλληλα, την ίδια περίοδο χρησιμοποιούσαν το Πλατύ ως χειμερινό τόπο διαμονής για τους ίδιους και τα κοπάδια τους διάφορες οικογένειες Βλάχων κτηνοτρόφων, ορισμένες από τις οποίες εγκαταστάθηκαν εκεί μόνιμα τη δεκαετία του 1950. Στον οικισμό κατοικούν και μερικές οικογένειες Ποντίων. Κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου, το Πλατύ (αλλά και η ευρύτερη περιοχή της Αλεξάνδρειας και του Λουδία) αποτελούσε κατά τους εαρινούς μήνες πόλο έλξης για μερίδα των μελισσοκόμων της Χαλκιδικής.

Παρατηρήθηκε μείωση του πληθυσμού κατά τις δεκαετίες 1950 και 1960, η οποία οφείλεται σε μετανάστευση οικογενειών στην Αυστραλία και εργατών στη Δυτική Γερμανία. Λόγω της μαζικής παρουσίας κατοίκων προερχόμενων από τα Φάρασα, το Πλατύ συγκαταλεγόταν για δεκαετίες στις περιοχές όπου βρισκόταν σε χρήση η φαρασιώτικη διάλεκτος της ελληνικής.

Διοικητικά, το 1932 το Πλατύ αναγνωρίστηκε ως έδρα κοινότητας, ενώ το 1946 αποσπάστηκε από τον νομό Θεσσαλονίκης και υπήχθη στον νομό Ημαθίας. Από το 1997 μέχρι το 2011 έδρα του ομώνυμου καποδιστριακού δήμου Πλατέος και έκτοτε ανήκει στον καλλικρατικό δήμο Αλεξάνδρειας.

Πολιτισμός

Στο Πλατύ δραστηριοποιούνται τρεις πολιτιστικοί σύλλογοι: των Καππαδοκών («Ο Βαρασός»), των Ποντίων («Οι Κομνηνοί»), καθώς και έτερος υπό την ονομασία «Αστερούπολη». Επίσης στην κωμόπολη εδρεύει αθλητικός σύλλογος με την ονομασία Αγροτικός Αστέρας. Επιπλέον, λειτουργεί δημοτικό θέατρο χωρητικότητας περίπου 200 θέσεων, το οποίο στεγάζεται σε αίθουσα του πρώην δημαρχείου.

Δείτε το όμορφο video: