Στις κορυφές του Ολύμπου με τους Ορειβάτες της Βέροιας

Του Νίκου Τσιαμούρα
O Όλυμπος, ένα από τα νεώτερα βουνά του κόσμου από γεωλογική άποψη, ανήκει στη γεωτεκτονική Πελαγονική ζώνη (πού εκτείνεται από τα Σκόπια μέχρι τη Β. Εύβοια). Είναι το δεύτερο σε ύψος βουνό των Βαλκανίων 2918 μ. μετά τη Ρίλα της Βουλγαρίας, κορυφή Μουσάλα 2.925μ.
Βρίσκεται ανάμεσα στα 50 ψηλότερα βουνά του κόσμου. Ανακηρύχθηκε εθνικός Δρυμός το 1938. Φύγαμε για τον Όλυμπο στις 6+30 το πρωί για Λιτόχωρο. Ολόκληρος ο Πιερικός Όλυμπος κηρύχθηκε αρχαιολογικός και ιστορικός χώρος για να διαφυλαχθεί η μνημειακή και ιστορική του όψη. Η ηλικία των πετρωμάτων του υπολογίζεται ότι δεν ξεπερνά τα 20 εκατομμύρια χρόνια. Στα 5 χλμ από τη θάλασσα βρίσκεται το Δίον, ιερή πόλη των αρχαίων Μακεδόνων αφιερωμένη στον Δία και τους δώδεκα θεούς.

Η Πίμπλεια και τα Λείβηθρα, δυο αρχαίες πόλεις στην περιοχή του Ολύμπου, σχετίζονται με τον μύθο του Ορφέα και τα ορφικά μυστήρια. Στην αρχαιότητα υπήρχαν λιοντάρια ( Παυσανίας )ενώ τουλάχιστον μέχρι τον 16ο αιώνα υπήρχαν αρκούδες (βίος Αγίου Διονυσίου του Νεώτερου). Έχουν καταγραφεί 32 είδη θηλαστικών όπως : αγριοκάτσικα, ζαρκάδια, αγριογούρουνα, κουνάβια , η αλεπού, η αγριόγατα, το κουνάβι, ο σκίουρος και άλλα πολλά. Έχουν εντοπισθεί 108 είδη πτηνών, όπως ο μαυρόγυπας, η πετροπέρδικα, το αγριοπερίστερο, ο κοκκινολαίμης ο χρυσαετός.

Κυριακή πρωί και το Λιτόχωρο μας υποδέχεται ήρεμο και ήσυχο να αναπαύεται κάτω από τον ορεινό όγκο του Ολύμπου. Η πρώτη αναφορά είναι από τον Άγιο Διονύσιο στις αρχές του 16ου αιώνα, που επισκέφθηκε το χωριό όπου και μόνασε στην περιοχή. Έζησε ταπεινά με πνευματική άσκηση, προσευχή και νηστεία. Στο Λιτόχωρο κατέφυγε και ο Ρήγας Φεραίος μετά τον φόνο του Τούρκου πρόκριτου στο Βελεστίνο. Το 1878 συντελέστηκε η αποτυχημένη αλλά ηρωική Επανάσταση του Λιτόχωρου. Περάσαμε το Λιτόχωρο και πήραμε τον δρόμο που οδηγεί στη θέση Πριόνια.

Η ιστορία στάθηκε πολυτάραχη στον Όλυμπο, πέρα από ιερό προσκύνημα, απετέλεσε πεδίο μαχών για τον έλεγχο της πρόσβασης από την Θεσσαλία στη Μακεδονία από τα αρχαία χρόνια. Στην Τουρκοκρατία υπήρξε κρησφύγετο και ορμητήριο διάσημων κλεφτών και αρματολών, Βλαχάβας, Σταθάς, Νικοτσάρας και τόσοι άλλοι. Στις αρχές του 20ου αιώνα έδρασαν εδώ ληστές, γνωστότερος ο διαβόητος Γιαγκούλας. Κατά την εισβολή των Γερμανών το 1941 Ελληνικός στρατός μαζί με μονάδες Νεοζηλανδών και Αυστραλών έδωσαν σημαντικές μάχες. Αμέσως μετά φώλιασε εδώ η Εθνική Αντίσταση ενώ λίγο αργότερα στο Λιτόχωρο άναψε η σπίθα που οδήγησε στον τραγικό εμφύλιο σπαραγμό.

Αφήσαμε τα αυτοκίνητα και πήραμε το μονοπάτι, προσπερνάμε την ξύλινη πεζογέφυρα και αφήνουμε δεξιά μας τον καταρράκτη του ποταμού Ενιπέα. Η βουνοπλαγιά μέσα σε οργιώδη βλάστηση να υψώνει τείχος αδιαπέραστο για ανθρώπους και ζώα και εμείς με τους σάκους στον ώμο και τα απαραίτητα να πεζοπορούμε σε μονοπάτι ανηφορικό. Bρισκόμαστε στο «δάσος της σιωπής», μονοπάτι τυλιγμένο σε πυκνό και σκιερό δάσος οξιάς. Φωνές και ψίθυρους σαν να άκουσα πίσω από το θροϊσμα των φύλλων και του αέρα τον θόρυβο, η φαντασία μου τρέχει σε νεράϊδες, νύμφες και ξωτικά. Στη συνέχεια οδοιπορούμε ανεβαίνοντας σε δάσος πεύκων, το μονοπάτι ανηφορικό δύσκολο. Μετά από 2 χιλιόμετρα συνεχούς ανάβασης και λίγο μετά το χαρακτηριστικό κιόσκι στη θέση Πηγαδούλι, αφήνουμε το κλασικό μονοπάτι και ακολουθούμε τη σήμανση για Λιβαδάκι.

Αφήσαμε το κεντρικό μονοπάτι από τα Πριόνια και κινούμαστε τώρα προς Μαυρόλογγο. Από τη θέση Πηγαδούλι, σε υψόμετρο 1320 μ. αφήνουμε το μονοπάτι (που οδηγεί στο καταφύγιο Σπήλιος Αγαπητός )και θα κατευθυνθούμε Ν.Δ. Βρισκόμαστε τώρα στην καρδιά του Εθνικού Δρυμού και διασχίζοντας το ρέμα του Μαυρόλογγου θα ανηφορίσουμε. ( Χαρακτηριστικότερη χαράδρα του Ολύμπου αυτή του Μαυρόλογγου – Ενιπέα 14 χ.λ.μ.). Μετά από άλλα 2 χιλιόμετρα και συνεχή ανηφορική πορεία φτάνουμε σε χαρακτηριστικό σημείο ράχης στα 1700 υψόμετρο, πριν το ρέμα Μελιτζάνη. Εδώ το μονοπάτι έχει διακλάδωση προς Λιβαδάκι ή προς Καλόγερο. Εμείς πήραμε πορεία για Λιβαδάκι.

Αφού πάρουμε αρκετό ύψος και βρεθούμε στα 2000 μ. θα κατευθυνθούμε στη Νότια πλευρά του βουνού, τραβερσάροντας για αρκετό χρονικό διάστημα ανάμεσα σε μεγάλα ρόμπολα. Στη συνέχεια ανηφορίζουμε προς Λιβαδάκι ορειβατώντας στην καρδιά του Εθνικού Δρυμού και κάτω από τις κορφές του Καλόγερου. Το μονοπάτι στρέφεται για μια ακόμη φορά στα Ν.Δ., όπου σε λίγη ώρα μας βγάζει στο Λιβαδάκι, σε υψόμετρο 2100μ. Μια διαδρομή που ξεκίνησε από τη θέση Πριόνια - όλο ανάβαση - 4 ωρών μέχρι την κορυφή Λιβαδάκι, η οποία καλύπτει 1000 μέτρα υψομετρικής διαφοράς. Εδώ υπάρχει ένα μικρό καταφύγιο ανάγκης που το διαχειρίζεται ο Ε.Ο.Σ. Λιτοχώρου, αλλά είναι κλειστό. Συνεχίζουμε για την κορυφή Σημαιοφόρος, υψόμετρο 2320μ., όπου υπάρχει και υψομετρικό κολωνάκι. Ο χρόνος που απαιτείται έως το Λιβαδάκι είναι περίπου 4 ώρες, ενώ για την κορυφή Σημαιοφόρος θα χρειασθούν άλλα 30 λεπτά. Από εδώ ψηλά θέα απεριόριστη! Κάτω το Λιτόχωρο και η παραλία της Πιερίας μια ζωγραφιά! Πήραμε το μονοπάτι της επιστροφής από την ίδια διαδρομή. Συγχαρητήρια σε όλους εμάς για αυτή τη δυνατή πορεία.

Υ.Γ. Αφιερωμένο σε όλους εκείνους τους φίλους ορειβάτες που «έφυγαν» οδοιπορώντας στις πλαγιές του μυθικού βουνού. Στον Όλυμπο άφησαν την τελευταία τους πνοή δεκάδες ορειβάτες και περιπατητές, έμπειροι και μη, σε μια σειρά από ατυχήματα που υπογραμμίζουν την ανάγκη να τηρούνται ευλαβικά οι κανόνες ασφαλείας .