Του Κώστα Λαπαβίτσα
«Το οικονομικό πρόβλημα που δημιουργεί η επιδημία για την Ελλάδα είναι φυσικά απόρροια της υγειονομικής κρίσης, αλλά θα αποδειχθεί εξίσου σοβαρό, καθώς η ύφεση που εμφανίζεται είναι βαθύτατη. Ο κ. Σταϊκούρας ξεκίνησε με εκτίμηση «μηδενικής ανάπτυξης» για το 2020 και αισίως έχει φτάσει σε συρρίκνωση 4%. Στην πράξη τα πράγματα μάλλον θα είναι πολύ χειρότερα. Κανείς δεν ξέρει πόσο ακριβώς, αλλά απλές αναγωγές στη βάση των εκτιμήσεων του ΔΝΤ και άλλων διεθνών οργανισμών δείχνουν ύφεση που μπορεί να πλησιάσει και το 10%, δηλαδή αντίστοιχη της συρρίκνωσης του 2011, τη χειρότερη χρονιά της κρίσης της Ευρωζώνης για τη χώρα μας.
Το μέγεθος του πλήγματος φαίνεται από τα τελευταία στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ. Οι νέες προσλήψεις κατέρρευσαν από τις 202.000 τον Μάρτιο του 2019 στις 103.000 τον Μάρτιο του 2020. Η πτώση ήταν ιδιαίτερα μεγάλη στις προσλήψεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, όπου υπήρξε πραγματική συντριβή. Κατά συνέπεια η συνολική ροή απασχόλησης τον Μάρτιο ήταν αρνητική κατά 42.000. Πρόκειται για πρωτοφανές γεγονός από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις το 2001. Αν ο ρυθμός αυτός συνεχιστεί το επόμενο εξάμηνο, θα έχουμε πραγματική εκτόξευση της ανεργίας.
Οι λόγοι είναι σαφείς. Ο κορωνοϊός χτύπησε την παγκόσμια οικονομία σε μια στιγμή μεγάλης παραγωγικής αδυναμίας και χρηματιστηριακής έκρηξης. Η Ελλάδα ήταν από τους πιο αδύναμους κρίκους της ευρωπαϊκής οικονομίας, παρά τις ατελείωτες φλυαρίες για οικονομική άνοιξη και τα συναφή. Η μνημονιακή δεκαετία άφησε τη χώρα μας σε εξαιρετικά επισφαλή θέση. Δεν έχει παρά να δει κανείς τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη στάσιμη βιομηχανική παραγωγή και το διευρυνόμενο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο. Η ελληνική οικονομία εξαρτάται από τον τουρισμό και τις προσωρινές θέσεις εργασίας που δημιουργούνται το καλοκαίρι. Η δομική αδυναμία απέναντι στον κορωνοϊό είναι εμφανής.
Ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να δώσει λύση και το βάρος πέφτει καταρχήν στο ελληνικό κράτος. Απαιτείται γενικευμένη στήριξη της ζήτησης μέσω δημοσιονομικών δαπανών, πολύ μεγαλύτερη από την μέχρι τώρα φτωχή παρέμβαση, όπως φαίνεται και από τον πίνακα παραπάνω. Το άμεσο ζητούμενο είναι να προστατευτεί ο κυριότερος παραγωγικός πόρος της χώρας, δηλαδή η εργασία. Η αφόρητη αυταρέσκεια του ‘πάμε καλά’, η περισπούδαστη σοβαρότητα του ‘βλέποντας και κάνοντας’ και οι κοκορομαχίες με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι εκτός τόπου και χρόνου. Η οικονομία της χώρας έχει ήδη αρχίσει να πέφτει στον γκρεμό.
Παράλληλα απαιτείται δυναμική παρέμβαση και στον χώρο της προσφοράς για την στήριξη της παραγωγής, όπως ήδη συμβαίνει διεθνώς. Αυτό σημαίνει δημόσια ιδιοκτησία σε καίριους τομείς, αλλά και δυναμική κοινωνική παρουσία στην παραγωγή με νέες μορφές οργάνωσης και νέες συλλογικότητες με τοπικό χαρακτήρα. Η κρίση του κορωνοϊού έδειξε ξεκάθαρα τις αδυναμίες της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και χρηματιστικοποίησης. Ήδη έχει ξεκινήσει η παγκόσμια συζήτηση για τη μορφή της οικονομίας που θα πρέπει σταδιακά να δημιουργηθεί όταν περάσει η πανδημία.
Η αντιμετώπιση της κρίσης, εν ολίγοις, απαιτεί μέτρα που θα πηγαίνουν στην καρδιά του ελληνικού καπιταλισμού. Το πρόβλημα για τον κ. Μητσοτάκη και τον κ. Σταϊκούρα δεν είναι απλώς τεχνικό. Είναι βαθύτατα ιδεολογικό καθώς καλούνται να παρέμβουν με τρόπο που είναι αντίθετος με τα πιστεύω τους. Αλλά δεν έχουν πολλές επιλογές, καθώς η κρίση ήδη διαφαίνεται τεράστια. Το τι σημαίνει αυτό και πως μπορούν να χρηματοδοτηθούν οι αναγκαίες παρεμβάσεις θα το δούμε σε επόμενη ανάρτηση».
Το μέγεθος του πλήγματος φαίνεται από τα τελευταία στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ. Οι νέες προσλήψεις κατέρρευσαν από τις 202.000 τον Μάρτιο του 2019 στις 103.000 τον Μάρτιο του 2020. Η πτώση ήταν ιδιαίτερα μεγάλη στις προσλήψεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης, όπου υπήρξε πραγματική συντριβή. Κατά συνέπεια η συνολική ροή απασχόλησης τον Μάρτιο ήταν αρνητική κατά 42.000. Πρόκειται για πρωτοφανές γεγονός από τότε που ξεκίνησαν οι μετρήσεις το 2001. Αν ο ρυθμός αυτός συνεχιστεί το επόμενο εξάμηνο, θα έχουμε πραγματική εκτόξευση της ανεργίας.
Οι λόγοι είναι σαφείς. Ο κορωνοϊός χτύπησε την παγκόσμια οικονομία σε μια στιγμή μεγάλης παραγωγικής αδυναμίας και χρηματιστηριακής έκρηξης. Η Ελλάδα ήταν από τους πιο αδύναμους κρίκους της ευρωπαϊκής οικονομίας, παρά τις ατελείωτες φλυαρίες για οικονομική άνοιξη και τα συναφή. Η μνημονιακή δεκαετία άφησε τη χώρα μας σε εξαιρετικά επισφαλή θέση. Δεν έχει παρά να δει κανείς τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τη στάσιμη βιομηχανική παραγωγή και το διευρυνόμενο έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο. Η ελληνική οικονομία εξαρτάται από τον τουρισμό και τις προσωρινές θέσεις εργασίας που δημιουργούνται το καλοκαίρι. Η δομική αδυναμία απέναντι στον κορωνοϊό είναι εμφανής.
Ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί να δώσει λύση και το βάρος πέφτει καταρχήν στο ελληνικό κράτος. Απαιτείται γενικευμένη στήριξη της ζήτησης μέσω δημοσιονομικών δαπανών, πολύ μεγαλύτερη από την μέχρι τώρα φτωχή παρέμβαση, όπως φαίνεται και από τον πίνακα παραπάνω. Το άμεσο ζητούμενο είναι να προστατευτεί ο κυριότερος παραγωγικός πόρος της χώρας, δηλαδή η εργασία. Η αφόρητη αυταρέσκεια του ‘πάμε καλά’, η περισπούδαστη σοβαρότητα του ‘βλέποντας και κάνοντας’ και οι κοκορομαχίες με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι εκτός τόπου και χρόνου. Η οικονομία της χώρας έχει ήδη αρχίσει να πέφτει στον γκρεμό.
Παράλληλα απαιτείται δυναμική παρέμβαση και στον χώρο της προσφοράς για την στήριξη της παραγωγής, όπως ήδη συμβαίνει διεθνώς. Αυτό σημαίνει δημόσια ιδιοκτησία σε καίριους τομείς, αλλά και δυναμική κοινωνική παρουσία στην παραγωγή με νέες μορφές οργάνωσης και νέες συλλογικότητες με τοπικό χαρακτήρα. Η κρίση του κορωνοϊού έδειξε ξεκάθαρα τις αδυναμίες της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης και χρηματιστικοποίησης. Ήδη έχει ξεκινήσει η παγκόσμια συζήτηση για τη μορφή της οικονομίας που θα πρέπει σταδιακά να δημιουργηθεί όταν περάσει η πανδημία.
Η αντιμετώπιση της κρίσης, εν ολίγοις, απαιτεί μέτρα που θα πηγαίνουν στην καρδιά του ελληνικού καπιταλισμού. Το πρόβλημα για τον κ. Μητσοτάκη και τον κ. Σταϊκούρα δεν είναι απλώς τεχνικό. Είναι βαθύτατα ιδεολογικό καθώς καλούνται να παρέμβουν με τρόπο που είναι αντίθετος με τα πιστεύω τους. Αλλά δεν έχουν πολλές επιλογές, καθώς η κρίση ήδη διαφαίνεται τεράστια. Το τι σημαίνει αυτό και πως μπορούν να χρηματοδοτηθούν οι αναγκαίες παρεμβάσεις θα το δούμε σε επόμενη ανάρτηση».
Σωπα ;
ΑπάντησηΔιαγραφήΤι μας λες ;
Ουτε που περασε απο το μυαλο μας.
Ειδες αμα σπουδασεις και μετα γινεις και πολιτικος τι διαπιστωνεις ;
Αυτή φανταζομαι να είναι η τελευταία του διαπίστωση, πριν αρχίσει να ασχολείται με την οικονομική ανάπτυξη της βόρειας Κορέας το καθεστώς της οποίας τον εκφράζει πολιτικά και ιδεολογικά......
ΑπάντησηΔιαγραφή