Πέθανε ο Μανώλης Γλέζος

Την τελευταία του πνοή άφησε σήμερα, σε ηλικία 98 ετών ο Μανώλης Γλέζος. Ο Μανώλης Γλέζος είχε εισαχθεί πριν μερικές ημέρες, στις 17 Μαρτίου, στο νοσοκομείο με συμπτώματα γαστρεντερίτιδας και κατέληξε λόγω καρδιακής ανεπάρκειας. Γεννημένος στην Απείρανθο Νάξου στις 9 Σεπτεμβρίου 1922, ο Μανώλης
Γλέζος άφησε ανεξίτηλο το σημάδι του στη σύγχρονη πολιτική και κοινωνική ιστορία της Ελλάδας. Σύμβολο αγώνα και αντίστασης κατά της γερμανικής κατοχής, μαζί με τον Απόστολο Σάντα κατέβασαν τον Μάιο του 1941 τη σημαία της ναζιστικής Γερμανίας από τον βράχο της Ακρόπολη, σε μία πράξη που θεωρείται από τις κορυφαίες αντιστασιακές ενέργειες σε όλη την Ευρώπη. Ενεργός πολιτικά, εξελέγη βουλευτής και ευρωβουλευτής με τρία κόμματα (ΕΔΑ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ), υπήρξε πρόεδρος της ΕΔΑ και επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας της ΛΑ.Ε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015, χωρίς όμως να καταφέρει να εκλεγεί.

Ο Μανώλης Γλέζος καταδικάστηκε συνολικά 28 φορές για την πολιτική του δραστηριότητα, τρεις εξ αυτών σε θάνατο και παρέμεινε στις φυλακές και στην εξορία συνολικά 16 χρόνια. Βραβεύτηκε το 1962 από την ΕΣΣΔ με το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης Λένιν, όμως το 1968 καταδίκασε τη σοβιετική εισβολή στην Πράγα και αποστασιοποιήθηκε από το ΚΚΕ. Ο Σαρλ ντε Γκωλ τον έχει χαρακτηρίσει ως τον «πρώτο παρτιζάνο της Ευρώπης». Εργάστηκε ως δημοσιογράφος και υπήρξε αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Ριζοσπάστης» αλλά και διευθυντής της εφημερίδας «Αυγή».

Μανώλης Γλέζος: Ένα αντιναζιστικό σύμβολο

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου εργάστηκε εθελοντικά στον Δήμο Αθήνας και στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και συμμετέχει ενεργά στην αντίσταση μέσα από οργανώσει νεολαίας (ΟΚΝΕ, ΕΑΜ ΝΕΩΝ και ΕΠΟΝ). Το βράδυ της 30ης Μαΐου του 1941, μαζί με τον Απόστολο Σάντα, κατεβάζουν τη σημαία του Γ’ Ράιχ από τον ιστό στην Ακρόπολη. Η πράξη αυτή προκάλεσε ενθουσιασμό και αναπτέρωσε το ηθικό των Ελλήνων, αλλά και των ξένων αντιφασιστών. Γλέζος και Σάντας καθιερώθηκαν ως σύμβολα αντίστασης κατά της ναζιστικής κατοχής. Το ναζιστικό καθεστώς καταδικάζει ερήμην σε θάνατο τους Γλέζο και Σάντα οι οποίοι, έναν χρόνο μετά, συλλαμβάνονται και φυλακίζονται στις φυλακές Αβέρωφ. Στις φυλακές Αβέρωφ ο Γλέζος υπόκειται σε σκληρά βασανιστήρια με αποτέλεσμα να προσβληθεί από βαριάς μορφής φυματίωση, γεγονός που οδήγησε και στο να αφεθεί ελεύθερος.

Μέχρι το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου συλλαμβάνεται και φυλακίζεται άλλες δύο φορές, μέχρι τελικά να δραπετεύσει στις 21 Σεπτεμβρίου του 1944. Μετά την απελευθέρωση, ο Μανώλης Γλέζος αναλαμβάνει αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Ριζοσπάστης», μέχρι και το κλείσιμό της από τις ελληνικές Αρχές στο τέλος του 1947. Τον Μάρτιο του 1948 συλλαμβάνεται για τις πολιτικές του πεποιθήσεις και καταδικάζεται δύο φορές σε θάνατο. Εντούτοις, οι ποινές θανάτου του, δεν εκτελέσθηκαν, λόγω της δημόσιας κατακραυγής του Ελληνικού λαού και της Διεθνούς κοινής γνώμης. Προσωπικότητες όπως ο Πικάσσο, ο Σαρλ ντε Γκωλ και άλλοι κινητοποιήθηκαν υπέρ του. Οι ποινές του μετατρέπονται σε ισόβια και τελικά αποφυλακίζεται το 1954 επί κυβερνήσεως Αλέξανδρου Παπάγου. 

Όντας φυλακισμένος, ο Μανώλης Γλέζος εκλέγεται βουλευτής Αθηνών στις εκλογές του 1951, με την Ενωμένη Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ). Πραγματοποιεί δωδεκαήμερα απεργία πείνας με αίτημα να απελευθερωθούν οι δέκα βουλευτές της ΕΔΑ που βρίσκονταν εξόριστοι. Το αίτημά του έγινε μερικώς δεκτό απελευθερώθηκαν οι 7 από τους 10 και εκείνος διέκοψε την απεργία. Μετά την αποφυλάκιση του το 1954 εκλέχθηκε μέλος της Δ.Ε της ΕΔΑ και ανέλαβε οργανωτικός Γραμματέας της. Το Δεκέμβρη του 1956 ορίστηκε Διευθυντής της εφημερίδας «ΑΥΓΗ». Συλλαμβάνεται εκ νέου τον Δεκέμβριο του 1958 με την κατηγορία της κατασκοπίας και καταδικάζεται, όμως αποφυλακίζεται τέσσερα χρόνια αργότερα, ύστερα από μεγάλη κινητοποίηση της ελληνικής και της διεθνούς κοινής γνώμης και πλήθος Ευρωπαίων διανοούμενων. Στις εκλογές της 29ης Οκτωβρίου 1961 εκλέγεται εκ νέου βουλευτής Αθηνών με την ΕΔΑ, παρά το γεγονός ότι βρισκόταν στη φυλακή.

Στις 21 Απριλίου 1967, αμέσως μετά την εκδήλωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος, ο Μανώλης Γλέζος συλλαμβάνεται με άλλους πολιτικούς ηγέτες και κρατείται στο Γουδί. Ακολούθως μεταφέρεται στη Γυάρο, στο Παρθένι Λέρου και στον Ωρωπό, απ΄ όπου και αποφυλακίζεται το 1971, με τα μέτρα Γενικής Αμνηστίας. Στην Μεταπολίτευση συνεργάστηκε με το ΠΑΣΟΚ. Το 1981 εκλέγεται βουλευτής Αθηνών, το 1984 ευρωβουλευτής και το 1985 βουλευτής Β’ Πειραιά. Το 1986 εκλέγεται κοινοτάρχης Απειράνθου όπου εισάγει τον θεσμό της Άμεσης Δημοκρατίας για τη λήψη των αποφάσεων.

Το 2002 κατήλθε υποψήφιος των «Ενεργών Πολιτών» για τη Νομαρχία Αθηνών – Πειραιά και υποστηριζόμενος από τον Συνασπισμό έλαβε 11%. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Πάρου, επικεφαλής του συνδυασμού «Κίνηση Ενεργών Πολιτών Πάρου». Το 2012 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ ενώ το 2014 εκλέγεται με ρεκόρ ψήφων ευρωβουλευτής του κόμματος με στόχο, όπως λέει, να κάνει γνωστό το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων στην Ευρώπη. Τον 2015 διαφωνεί με την απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ για την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου και αποχωρεί από το κόμμα.

Δήλωση του Πρωθυπουργού της Ελλάδος Κυριάκου Μητσοτάκη:

«Το έθνος χαμηλώνει τις σημαίες του για να περάσει ένας μεγάλος Έλληνας. Αυτός που πρώτος κατέβασε το σύμβολο των κατακτητών από την Ακρόπολη. Για να αναδειχθεί, έτσι, ο ίδιος σε σύμβολο της ελεύθερης πατρίδας μας. Ο Μανώλης Γλέζος εκπροσώπησε μία γενιά που δεν λύγισε και δεν υποτάχθηκε. Ούτε και φυλακίστηκε σε κομματικούς φανατισμούς. Μια γενιά αφιερωμένη στην Ελλάδα, στην Ελευθερία και στην Δημοκρατία. Υπήρξε, όμως, ταυτόχρονα, και ένας γλυκός άνθρωπος. Προσωπικά, δεν θα ξεχάσω ποτέ την επίσκεψή του στο σπίτι μου -ένας λεοντόκαρδος με τρυφερό βλέμμα και με ένα κόκκινο γαρύφαλλο στο χέρι- το βράδυ που έφυγε ο πατέρας μου. Θα μας λείψει πολύ…

Ο θάνατος του Μανώλη Γλέζου αφήνει τους Έλληνες φτωχότερους. Αλλά η ζωή του αφήνει την Ελλάδα πλουσιότερη. Γιατί το παράδειγμα του – το παράδειγμα μιας ζωής αγνού πατριώτη και αληθινού μαχητή- μένει φωτεινός οδηγός για όλους. Και μας οπλίζει με δύναμη, ώστε να ξεπερνούμε ενωμένοι δυσκολίες όπως οι σημερινές.
Μαζί με όλους τους Έλληνες, σκύβω με σεβασμό το κεφάλι στη μνήμη του Μανώλη Γλέζου. Τον αποχαιρετώ με συγκίνηση και ευγνωμοσύνη. Και εκφράζω τα πιο θερμά μου συλλυπητήρια στην οικογένειά του.»

Δήλωση του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξη Τσίπρα: 

«Γενναίος, όρθιος, μαχόμενος μέχρι την τελευταία στιγμή, ο Μανώλης Γλέζος έφτασε στο τέλος μιας μοναδικής διαδρομής. Η Ελλάδα, η Δημοκρατία, η κοινωνική δικαιοσύνη, έχασαν έναν σπουδαίο μαχητή της πρώτης γραμμής. Η ανθρωπότητα έχασε τον άνθρωπο που πρώτος σήκωσε ανάστημα στο ναζισμό, ταπεινώνοντας τη σημαία του Χίτλερ. Η Αριστερά, όλοι μας, νιώθουμε σήμερα ορφανοί. Αλλά και τυχεροί που πορευτήκαμε μαζί του. Ο Μανώλης Γλέζος θα μείνει στην αιωνιότητα ως ένα σύμβολο αγωνιστή, που ήξερε να θυσιάζεται για τους ανθρώπους. Καλό σου ταξίδι, σύντροφε Μανώλη!»