Με τους Ορειβάτες Βέροιας στην Υπαπαντή

Γράφει ο Νίκος Τσιαμούρας
Πλατάνια και σφενδάμια, βελανιδιές, καστανιές και οξιές, γαύροι και πυξάρια, δημιουργούν έναν απίθανο χρωματικό συνδυασμό που συναντάμε στο εκπληκτικό μονοπάτι που οδηγεί στο ξωκλήσι της Υπαπαντής. Φύγαμε από την Βέροια στις οκτώ 12 φίλοι ορειβάτες, προoρισμός το ξωκλήσι της Υπαπαντής στην Νάουσα. Περάσαμε την Νάουσα προορισμός μας ο Άγιος Νικόλαος και πριν φθάσουμε πορεία δεξιά , κατασκηνώσεις Αγίας Τριάδας- Ταξιάρχης –Προφήτης Ηλίας –Υπαπαντή. Η πόλη της Νάουσας βρίσκεται στο δυτικό τμήμα του νομού Ημαθίας είναι χτισμένη στους ανατολικούς πρόποδες του Βερμίου σε υψόμετρο 330 μέτρων από τη θάλασσα.

Από το 1955 χαρακτηρίζεται και «ηρωική πόλη» (πλάι στο Μεσολόγγι ,το Σούλι και το Αρκάδι), για τους αγώνες και τις θυσίες κατά την περίοδο των απελευθερωτικών αγώνων του 1822 από τους Τούρκους κατακτητές. Η περιοχή έχει ιστορία αιώνων. Στα πόδια της υπάρχουν ερείπια της περίφημης Σχολής του Αριστοτέλη στην οποία διδάχτηκε στα νεανικά του χρόνια ο Μέγας Αλέξανδρος ηθική, πολιτική και φιλοσοφία.

Έμεινε ακατοίκητη για μεγάλο χρονικό διάστημα από τα χρόνια της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας μέχρι τα τέλη του 14ου αιώνα - αρχές του 15ου αιώνα και η περιοχή της Νάουσας θα ξανακατοικηθεί στην περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και θα γνωρίσει μεγάλη ακμή στον τομέα της χειροτεχνίας. Το 1822 θα εξεγερθεί κατά των Τούρκων αλλά η εξέγερση καταστέλλεται αιματηρά ( το γνωστό ολοκαύτωμα της Νάουσας ) .

Κατορθώνει να ορθοποδήσει και πάλι και στα τέλη του 19ου αιώνα έχει ανθηρή βιομηχανία και στον τομέα της κλωστοϋφαντουργίας θα γίνει γνωστή σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Η οικονομική ακμή θα συνεχιστεί και μετά την απελευθέρωση από την Οθωμανική κυριαρχία , επέζησε δυο Παγκοσμίων πολέμων για να παρακμάσει στις αρχές της δεκαετίας του 90. Η παρακμή αυτή οδήγησε σε κλείσιμο μεγάλων βιομηχανικών μονάδων και σε δραματική αύξηση της ανεργίας. Με την κρίση και τα μνημόνια τα πράγματα σήμερα είναι πολύ χειρότερα. Ο δασικός δρόμος λασπωμένος και γλιστερός , μας ταλαιπωρεί αλλά συνεχίζουμε.

Φθάσαμε στο μοναστήρι των Ταξιαρχών , το ίδρυσε όπου και ασκήτεψε εδώ ο Όσιος Θεοφάνης ο πολιούχος της Νάουσας.
Γεννήθηκε στα Γιάννενα αρχές του 16ου αιώνα. Από νεαρή ηλικία κατέφυγε στο Άγιο Όρος μοναχός στην ιερά μονή Δοχειαρίου, στην συνέχεια ηγούμενος της μονής. Στον νομό Ημαθίας μόνασε στην αρχή στη μονή του Ιωάννη του Προδρόμου και στη συνέχεια μόνασε στο μοναστήρι των Ταξιαρχών όπου και «έκοιμήθη».

Ο Όσιος Θεοφάνης ο Νέος εορτάζεται στις 19 Αυγούστου, τη μέρα που έφυγε από αυτόν τον μάταιο κόσμο. Η ορειβασία και η ανάβαση μόλις άρχισε, αφουγκραζόμαστε τους ήχους της φύσης , το πέταγμα των πουλιών και το μουρμουρητό των πηγών. Μια μικρή όαση από απέραντο δάσος οξιάς μας υποδέχεται.

Μονοπάτι ανηφορικό χαμένο από εκατοντάδες πεσμένα φύλλα των δένδρων αλλά πανέμορφο. Αυτές οι εικόνες σε κάνουν να ξεχνάς την καθημερινότητα και ενώνεις την ύπαρξη σου με το τραγούδι της φύσης. Αρμονία ανάμεσα στο άγριο τοπίο και στη θαυμαστή ομορφιά της φύσης. Να΄ μαστε τώρα να οδοιπορούμε κάτω από τα πανύψηλα δένδρα , παντού χρώματα του χειμώνα, η φύση τριγύρω χωρίς καθόλου χιόνι. Η μυρωδιά του δάσους , η πανέμορφη θέα , οι βράχοι , τα δένδρα, το φως, μας ταξιδεύουν και μας σαγηνεύουν.

Σήμερα πολλοί κάτοικοι από την Νάουσα και την γύρω περιοχή βρίσκονται εδώ και απολαμβάνουν την ηρεμία και την ομορφιά του δάσους . Όλοι περιπατητές. Μετά από μια ανάβαση ήπιας μορφής μέσα από πυκνό δάσος οξιάς, η εκκλησία της Υπαπαντής ξεπροβάλλει επιβλητικά πάνω από την περιοχή της Νάουσας , στην στροφή δεσπόζει ήρεμη, γραφική, ήσυχη. Κάτω χαμηλά η πόλη της Νάουσας με όλα τα χρώματα που δάνειζε εκείνη την ώρα ο καταγάλανος ουρανός.

- Η απεριόριστη θέα είναι τα πάντα! Φθάσαμε στον περίγυρο της εκκλησίας η λειτουργία ακόμη καλά κρατεί ανάψαμε ένα κερί. Η σκηνή εδώ είναι άκρως βουκολική και όχι απαραίτητα για όλα τα γούστα. Οι γεύσεις σπιτικές , η κουβέντα καθαρή, η περιέργεια χαλαρή. Όλα καλά στον αυλόγυρο της εκκλησίας, είναι η λύτρωση του επισκέπτη , όλα μοιάζουν με σκηνικό από ταινία του μεσοπολέμου.

Έξω πρόσωπα χαμογελαστά ετοιμάζονται για την συνέχεια της ημέρας , ανάβοντας φωτιές για ψήσιμο . Μας κέρασαν λουκούμι, καφέ, τσάϊ και αμέσως μετά ζεστή φασολάδα όμως εμείς δεν σερβιριστήκαμε… Υπαπαντή θα πει προϋπάντηση (από το ρήμα υπαπαντών , υπ^ ό +απαντώ). Η Υπαπαντή του Κυρίου γιορτάζεται από την Εκκλησία στις 2 Φεβρουαρίου.

Το γεγονός το εξιστορεί ο Ευαγγελιστής Λουκάς στο Β ΄κεφάλαιο , στ 22-35. Συνέβη 40 μέρες από τη γέννηση του Ιησού. Σύμφωνα με το Μωσαϊκό νόμο, η Παρθένος Μαρία, αφού συμπλήρωσε το χρόνο καθαρισμού από τον τοκετό, πήγε στο Ναό της Ιερουσαλήμ μαζί με τον Ιωσήφ, για να εκτελεσθεί η τυπική αφιέρωση του βρέφους στον Θεό και για να προσφέρουν θυσία, ένα ζευγάρι τρυγόνια ή δυο μικρά περιστέρια.

Κατά τη μετάβαση αυτή , τον Ιησού δέχθηκε στην αγκαλιά του ο υπερήλικος Συμεών. Η εικόνα της Υπαπαντής του κυρίου είναι το μόνο σωσμένο κειμήλιο της Νάουσας και η αγιογράφηση της ανάγεται στην κτίση της Μονής της Έξω Υπαπαντής, τον 15ο αιώνα , την ίδια περίοδο που ο Όσιος Θεοφάνης, Πολιούχος της Νάουσας, έχτισε την Ι. Μονή των Παμμεγίστων Ταξιαρχών.

Την θαυματουργή εικόνα , μετά από όραμα που είδε, το 1921 στα ερείπια της καταστραφείσας Ι. Μονής την βρήκε η Ευγενία Ράϊου. Στο μοναστήρι μόνασε για δεκαετίες η γιαγιά η Νούλα και εκεί βρίσκονται τα λείψανα της. Η εικόνα έχει θαυματουργήσει σε πλήθος περιπτώσεων ατεκνίας γυναικών της περιοχής. Στις 2 Φεβρουαρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια ημέρα Υγροτόπων.

O εορτασμός γίνεται κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου , ημέρα κατά την οποία υπεγράφη το 1971 , στην ιρανική πόλη Ραμσάρ – στις ακτές της Κασπίας θάλασσας- η Παγκόσμια Συνθήκη για την προστασία των υγροτόπων. Άρχισε να ισχύει στις 21 Δεκεμβρίου 1975. Τα κράτη μέλη στη σύμβαση αυτή είναι 160 σήμερα.

Κάθε χρόνο τέτοια μέρα κρατικοί φορείς , μη κυβερνητικοί οργανισμοί αλλά και ιδιώτες σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο πραγματοποιούν δράσεις για την ευαισθητοποίηση του κόσμου σχετικά με τις οικολογικές αξίες και τα οφέλη που εξασφαλίζουν οι υγρότοποι. Υγρότοποι χαρακτηρίζονται τα Δέλτα των ποταμών , τα έλη, οι λίμνες, οι λιμνοθάλασσες, οι πηγές, οι εκβολές, οι ποταμοί, και οι τεχνητές λίμνες.

Στην χώρα μας προστατεύονται δέκα υγρότοποι. Με την μελωδία κάποιων πουλιών και την μυρωδιά της τσίκνας - από τα ψητά - να ταλαιπωρεί τα ρουθούνια μας πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Ανάμεσα σε βουνίσιες κερασιές , κορομηλιές πουρνάρια και ιτιές συνεχίζουμε την κατάβαση .

Φθάσαμε στα αυτοκίνητα ο δασικός χωμάτινος δρόμος εξακολουθεί να έχει κίνηση ,επισκέπτες όλων των ηλικιών, άνδρες, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένοι. Τα σκόρπια σπίτια ορισμένα πανάκριβα πολυτελή που πήραν τη θέση των για πάντα χαμένων αιωνόβιων δένδρων είναι χαρά οφθαλμών, ζωηρόχρωμες ανάγλυφες πινελιές πάνω στο λιτό ορεινό τοπίο.

Πώς να αποτρέψεις την παραπέρα επέκταση της καταστροφής στην αδηφάγα πλεονεξία ορισμένων νεόπλουτων; Χαμογέλα και ζήσε γιατί φεύγει κυλάει και χάνεται βιαστικά ο χρόνος , του χρόνου πάλι εδώ θα είμαστε .
Κάθε φορά και ένα ταξίδι κοντά στη φύση είναι μια γλυκιά συγκίνηση , μια απόδραση από την καθημερινότητα και την ρουτίνα , πάλι θα χαθούμε στους ρυθμούς της πόλης.

Υ.Γ. Καλωσορίζουμε τους νέους φίλους ορειβάτες.