Ενοίκια: Ηλεκτρονική πληρωμή ή με μετρητά; - Τι ισχύει; Ποιες οι συνέπειες;

Τα τελευταία χρόνια η ηλεκτρονική καταβολή των ενοικίων στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ιδιοκτητών – μισθωτών κερδίζει διαρκώς έδαφος. Πρόσφατα άνοιξε και ο διάλογος για την υποχρεωτική ηλεκτρονική πληρωμή των ενοικίων, ανεξάρτητα από τον τύπο του μισθώματος. Παρά ταύτα,
σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), μια τέτοια πρωτοβουλία για τα ενοίκια δεν θα έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Με την ισχύουσα νομοθεσία προβλέπονται διαφορετικές δυνατότητες για την πληρωμή των ενοικίων, ανάλογα με τον τύπο του μισθώματος και την ιδιότητα του μισθωτή – εκμισθωτή.

Καταβολή ενοικίου: Τι προβλέπεται για τα επαγγελματικά μισθώματα

Σύμφωνα με τη Βασιλική Παραδιά, δικηγόρο Αθηνών και μέλος του ΔΣ της ΠΟΜΙΔΑ, για τα επαγγελματικά ενοίκια η καταβολή των μισθωμάτων πρέπει πλέον να γίνεται ηλεκτρονικά, δηλαδή μέσω ηλεκτρονικής μεταφοράς (e-banking) ή μέσω κατάθεσης στην Τράπεζα ή στα ΕΛΤΑ, με έκδοση τραπεζικών ή ταχυδρομικών επιταγών ή με χρέωση πιστωτικών καρτών.

Ο νέος νόμος (4646/2019) για τα επαγγελματικά ενοίκια προβλέπει ότι από 01/01/2020 δε εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων «οι δαπάνες ενοικίων, εφόσον η εξόφλησή τους δεν έχει πραγματοποιηθεί με τη χρήση ηλεκτρονικού μέσου πληρωμής ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.»

Η Βασιλική Παραδιά εξηγεί ότι «οι κλασσικές αποδείξεις ενοικίων υποκαθιστώνται πλήρως από τα παραστατικά των τραπεζικών καταθέσεων και πρέπει προς διευκόλυνση όλων, να αναφέρουν τον καταβαλλόμενο μήνα, και σε κάθε περίπτωση αοριστίας ή ανακρίβειας, καλύπτουν πάντοτε το παλαιότερο οφειλόμενο μίσθωμα. Ευνόητο είναι ότι η διάταξη δεν αφορά και την πληρωμή τυχόν κοινοχρήστων δαπανών.

Τι ισχύει για τα Airbnb

Σύμφωνα με την κυρία Παραδιά, το πλαίσιο είναι ακόμη πιο αυστηρό για την καταβολή ενοικίου για βραχυχρόνια μίσθωση, τύπου Airbnb. «Στις μισθώσεις καταλυμάτων που συνάπτονται μέσα από διαδικτυακές πλατφόρμες, τα μισθώματα των βραχυχρόνιων μισθώσεων του άρθρου 111 του Ν. 4446/2016 όπως ισχύει σήμερα, καταβάλλονται από τους πελάτες προς τους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων διαχειριστών/ιδιοκτητών αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα» επισημαίνει η Βασιλική Παραδιά.

Να σημειωθεί ότι πέραν του μισθίου – ενοικίου, με ηλεκτρονικά μέσα πρέπει να καταβάλλονται από τους διαχειριστές και τα μισθώματα προς τους ιδιοκτήτες των καταλυμάτων βραχυχρονίων μισθώσεων.

Το πλαίσιο για τα «παραδοσιακά» ενοίκια και οι… συνέπειες

Στο πρόσφατο παρελθόν εξετάστηκε η πρόταση να γίνει η υποχρεωτική η ηλεκτρονική πληρωμή και των «παραδοσιακών» ενοικίων (μισθώματα κατοικιών). Εν τέλει, κρίθηκε το μέτρο δεν θα συνέδραμε στην πάταξη της φοροδιαφυγής και πως θα δημιουργούσε προβλήματα σε μικροϊδιοκτήτες και ενοικιαστές.

Επομένως, σήμερα, δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός για τα ενοίκια κατοικιών, τα οποία μπορούν να εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα ή και με μετρητά. Πάντως, σύμφωνα με τη Βασιλική Παραδιά, «αν ο καταβάλλων το μίσθωμα κατοικίας είναι εταιρία ή άλλο νομικό πρόσωπο που μισθώνει ακίνητο για στέγαση στελεχών, φιλοξενουμένων ή δραστηριοτήτων του (π.χ.ΜΚΟ για κατοικίες προσφύγων κλπ.), ή είναι επαγγελματίας και το μίσθωμα αποτελεί επαγγελματική του δαπάνη, ισχύει και εδώ η υποχρέωση καταβολής του με ηλεκτρονικό μέσο πληρωμής.»

Η συνέπεια για όσους επιμείνουν στην εξόφληση του ενοικίου επαγγελματικής κατοικίας με μετρητά είναι ότι δεν θα εκπίπτουν τα σχετικά ποσά από τα έσοδα της επιχείρησης. Οι εκμισθωτές, ωστόσο, δεν έχουν συνέπειες.