Εγκύκλιος του Μητροπολίτη Βέροιας Παντελεήμων για το Δεκαπενταύγουστο

ΠΡΟΣ

τὸν ἱερὸν κλῆρον καὶ τὸν εὐσεβῆ λαὸν τῆς καθ’ ἡμᾶς θεοσώστου Ἐπαρχίας
«Ἐκ σοῦ ζωή ἀνατέταλκε, τάς κλεῖς τῆς παρθενίας μή λύσασα· πῶς οὖν τό ἄχραντον, ζωαρχικόν τε σου σκήνωμα, τῆς τοῦ θανάτου πείρας γέγονε μέτοχον;». Μία πραγματικότητα καί μία ἀπορία διατυπώνει ὁ ἱερός ὑμνογράφος τοῦ Κανόνος στήν ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, στό τροπάριο πού προανέφερα. Πῶς εἶναι δυνατόν, λέγει, αὐτό τό σῶμα, ἀπό τό ὁποῖο ἐπήγασε ἡ ζωή, ἡ ζωή τοῦ μονογενοῦς Υἱοῦ της, τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, αὐτό τό σῶμα πού δέν εἶχε καμία σχέση μέ τήν ἁμαρτία, ἡ ὁποία εἶναι ἡ αἰτία τῆς φθορᾶς, νά μετέσχε στήν ἐμπειρία τοῦ θανάτου;

Δικαιολογημένη ἡ ἀπορία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ, ὁ ὁποῖος ἐκφράζει καί τήν ἀπορία ὅλων μας, γιατί ἄραγε ὁ Θεός νά ἐπέτρεψε νά μετάσχει τοῦ θανάτου ἡ Παναγία, αὐτή τήν ὁποία Ἐκεῖνος ἐπέλεξε ἀπό ὅλες τίς γυναῖκες τοῦ κόσμου γιά νά τήν καταστήσει μητέρα τοῦ Υἱοῦ του, αὐτή ἡ ὁποία «εὗρε χάριν παρά τῷ Θεῷ» καί ἀπήλαυσε τόσο μεγάλης τιμῆς καί δόξης.

Ὅμως ὑπάρχει ἀπάντηση στήν ἀπορία, γιατί τίποτε δέν εἶναι χωρίς λόγο στό σχέδιο τοῦ Θεοῦ, ἔστω καί ἐάν εἶναι δύσκολο πολλές φορές γιά τόν περιορισμένο νοῦ τοῦ ἀνθρώπου νά κατανοήσει τά ἀπόρρητα μυστήριά του.

Καί ἡ ἀπάντηση εἶναι ὅτι ἡ Παναγία μας ἦταν καί αὐτή ἄνθρωπος, ὅπως ὅλοι ἐμεῖς, ἔστω καί ἄν ἀξιώθηκε νά γίνει Μητέρα τοῦ Κυρίου μας καί νά ἀναδειχθεῖ «ὑψηλοτέρα τῶν οὐρανῶν». Ἦταν ἄνθρωπος, καί γι᾽ αὐτό ὁ Υἱός της δέν θέλησε νά τήν ἐξαιρέσει ἀπό τήν κοινή μοίρα τῶν ἀνθρώ-πων. «Χοῦς» ἦταν καί ἡ Παναγία μας, καί «εἰς χοῦν ἀπετέθη», στόν τάφο τῆς Γεθσημανῆ. Ἀλλά ὄχι γιά πολύ χρόνο, ὅπως οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι. Διότι μπορεῖ γιά τήν Παναγία μας νά ἐνεργοῦνται οἱ νόμοι τῆς φύσεως καί νά μετέχει τοῦ θανάτου, γιά νά μήν διαχωρίσει ὡς στοργική μητέρα τῶν ἀνθρώπων τήν πορεία της ἀπό τή δική μας, ἀλλά συγχρόνως νικῶνται καί ὑπερβαίνονται καί ἀνατρέπονται, διότι «ὅπου βούλεται Θεός νικᾶται φύσεως τάξις».

Καί στήν περίπτωση τῆς Παναγίας μας ἡ κοίμησή της εἶναι προσωρινή. Μετέχει τοῦ θανάτου τόσο μόνο ὅσο γιά νά μήν διαφοροποιηθεῖ ἀπό τά τέκνα της, ἀπό ὅλους ἐμᾶς, καί μεθίσταται στόν οὐρανό, στά χέρια τοῦ Υἱοῦ της, γιά νά εἶναι ἐκεῖ, στόν θρόνο του, πρέσβειρα καί μεσίτρια τῶν ἀνθρώπων, γιά νά εἶναι αἰωνίως δεομένη «στεναγμοῖς ἀλαλήτοις» γιά χάρη μας. Μετέχει τοῦ θανάτου, γιά νά παραμένει στή γῆ, γιά νά μήν ἐγκαταλείψει τόν κόσμο, καί μεθίσταται στόν οὐρανό γιά νά μπορεῖ ἀπό ἐκεῖ νά ἐνεργεῖ ὑπέρ ἡμῶν, νά μᾶς προστατεύει καί νά μᾶς σκέπει μέ τή θεία της χάρη.

Γι᾽ αὐτό καί ἡ ἑορτή τῆς Παναγίας μας, ἡ ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ἔχει διττή ὑπόσταση. Δέν ἔχει μόνο θλίψη γιά τήν κοίμηση καί τόν χωρισμό ἀπό τήν Παναγία μητέρα μας, ἔχει καί χαρά καί ἐλπίδα καί παρηγορία, γιατί ἡ Παναγία μας «ἐν τῇ κοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλειπε».

Ἔχει χαρά, γιατί ἡ Παναγία μας τιμᾶται στόν οὐρανό, ἀλλά συγχρόνως τιμᾶ μέ τή δόξα της καί τό γένος τῶν ἀνθρώπων. Ἀπολαμβάνει στόν οὐρανό τόν μισθό τῆς ἁγιότητος καί τῆς καθαρότητός της, τήν ἀνταμοιβή τῆς ὑπακοῆς της στό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί τῆς ταπεινώσεώς της, καί συγχρόνως προσφέρει καί σέ μᾶς ὅ,τι τῆς ζητήσουμε πρός ὄφελος τῆς ψυχῆς μας καί τῆς ζωῆς μας ἀπό ὅσα Ἐκείνη πλούσια ἀπολαμβάνει. Καί ἀποδεικνύεται ὄχι μόνο μητέρα ἀλλά καί ὁδηγός καί παράδειγμα καί πρότυπο γιά τή δική μας ζωή.

Τιμώντας, λοιπόν, σήμερα τήν πάνσεπτο Κοίμησή της καί τήν εἰς οὐρανούς ἔνδοξο μετάστασή της, ἄς μήν σταθοῦμε, ἀδελφοί μου, μόνο στό παράδοξο αὐτό θαῦμα πού ἐπεφύλαξε ὁ Χριστός στήν Παναγία Μητέρα του, ἀλλά ἄς ἐμπνευσθοῦμε ἀπό τό παράδειγμα τῆς ἁγίας ζωῆς της. Ἄς μιμηθοῦμε τήν ταπείνωση καί τήν ὑπακοή της στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Ἄς συνηθίσουμε νά ἀπευθυνόμεθα σέ Αὐτήν ὄχι μόνο ὅταν τήν ἔχουμε ἀνάγκη ἀλλά καθημερινά, γιά νά τῆς ζητοῦμε μέ ἐμπιστοσύνη «πάντα τά πρός σωτηρίαν αἰτήματα καί ζωήν τήν αἰώνιον». Καί νά ἔχουμε ἐμπιστοσύνη ὅτι ἡ Παναγία μας δέν θά ἀπορρίψει τά αἰτήματά μας, ἀλλά θά τά ἐκπληρώσει, ἀρκεῖ ἐμεῖς νά μένουμε κοντά της καί κοντά στόν Υἱό της καί νά μιμούμεθα τό παράδειγμά της καί στή δική μας ζωή.

Διάπυρος πρός τήν εἰς οὐρανούς μεταστᾶσαν Παρθένον εὐχέτης

Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Βεροίας, Ναούσης καί Καμπανίας Παντελεήμων