Σε έξαρση η μηνιγγίτιδα

Ανησυχία προκαλούν στους γονείς τα διαδοχικά κρούσματα μηνιγγίτιδας Β. Το πιο πρόσφατο περιστατικό έχει καταγραφεί στην περιοχή της Νίκαιας και αφορούσε αγοράκι ηλικίας 4 ετών. Το παιδί εισήχθη για νοσηλεία στο νοσοκομείο «Αττικόν» και – χάρη στην άμεση φροντίδα που έλαβε – διέφυγε τον κίνδυνο και πήρε εξιτήριο. Οι συμμαθητές του αγοριού χρειάστηκε, ωστόσο, να υποβληθούν σε προληπτική χημειοπροφύλαξη. Οι γονείς πρέπει να βρίσκονται σε επαγρύπνηση, καθώς τα κρούσματα φέτος είναι σημαντικά περισσότερα σε σύγκριση με πέρυσι. H μηνιγγίτιδα Β είναι μία από τις πλέον επικίνδυνες νόσους, και ενδέχεται να προκαλέσει μακροχρόνιες σωματικές και νοητικές αναπηρίες ή και θάνατο μέσα σε μόνο 24 ώρες. Μοναδικός τρόπος για την αποτελεσματική και ασφαλή πρόληψη είναι η έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση εμβολιασμού βρεφών, νηπίων και εφήβων. Τον περασμένο μήνα, είχαν καταγραφεί τρία ακόμη κρούσματα: ένας 52χρονος από το Αγρίνιο, ένας 65χρονος από τη Μύκονο και ένας 13χρονος από τη Σκύρο. Από την αρχή του έτους, έχουν καταγραφεί κρούσματα στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στην Κρήτη, στη Ρόδο, στη Βέροια, στην Κομοτηνή, και στην Τρίπολη, ενώ η περυσινή σχολική χρονιά είχε κλείσει με τον θάνατο ενός 8μηνου βρέφους στην Κρήτη. 

Η νόσος οφείλεται κυρίως στην οροομάδα Β (MenB), η οποία “ευθύνεται” για την πλειονότητα των περιστατικών στην Ελλάδα και στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Σε ετήσια βάση, καταγράφονται στην χώρα μας πάνω από 40 κρούσματα. Οι ειδικοί του Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Μηνιγγίτιδας προβλέπουν πως μέχρι το έτος 2020 τα περιστατικά της νόσου θα αυξηθούν κατά 60% και η θνησιμότητα κατά 40%. Η μηνιγγίτιδα είναι μία ιδιαίτερα επικίνδυνη νόσος, η οποία δεν κάνει διακρίσεις σε ηλικίες, προσβάλλοντας μωρά, νήπια και νεαρούς ενήλικες. Εξελίσσεται ταχύτατα - μέσα σε 24 μόλις ώρες - και μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες ή να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο.

Εμβολιασμός

Ο εμβολιασμός αποτελεί ουσιαστική πρόληψη, δεδομένου ότι ένας στους δέκα ενηλίκους φέρει το βακτήριο της μηνιγγίτιδας Β. Δεν εμφανίζει συμπτώματα, αλλά μπορεί να μεταφέρει τη νόσο σε νεαρά μέλη της οικογένειας του μέσω καθημερινών συνηθειών, όπως το φιλί, ο βήχας και το φτάρνισμα. Ο εμβολιασμός κατά της συγκεκριμένης νόσου κατέστη εφικτός στην Ελλάδα από το 2013, μέσω του εμβολίου, ενάντια στη μηνιγγίτιδα Β. Προστατεύει όλες τις ηλικιακές ομάδες και μπορεί να ξεκινάει από την ηλικία των 2 μηνών. Έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών παιδιών, εφήβων και ενηλίκων για ομάδες υψηλού κινδύνου. Το εμβόλιο ενδείκνυται για την ενεργητική ανοσοποίηση ατόμων ηλικίας από 2 μηνών και άνω, έναντι της διηθητικής μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου που προκαλείται από το βακτήριο Neisseria meningitides. Είναι το πρώτο και μοναδικό εμβόλιο που προστατεύει όλες τις ηλικιακές ομάδες και – μεταξύ αυτών – και τα βρέφη, τα οποία αντιμετωπίζουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.

Συμπτώματα

Η μηνιγγίτιδα Β αποτελεί την πλέον “ύπουλη” μορφή της νόσου και προκαλεί το 90% των περιστατικών μηνιγγίτιδας που καταγράφονται στην Ελλάδα. Κρίσιμες είναι οι πρώτες ώρες εκδήλωσης, καθώς είναι πολύ πιθανό να μπερδέψει τους γονείς και να θεωρήσουν πως το παιδί τους έχει συμπτώματα απλής γρίπης. Η μηνιγγιτικοκοκκική νόσος ξεκινά με συμπτώματα μίας απλής ίωσης, όπως πυρετός, εμετός και πονοκέφαλος. Ο υψηλός πυρετός, ο πονοκέφαλος, ο εμετός και η φωτοφοβία ενδέχεται να προκαλέσουν σύγχυση και να κάνουν ένα τραγικό λάθος: να περιμένουν μέχρι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα και να μην αναζητήσουν βοήθεια ειδικού. Όσο οι γονείς μένουν αδρανείς, η νόσος εξελίσσεται ραγδαία σε βακτηριακή μηνιγγίτιδα και σηψαιμία, οδηγώντας στο μοιραίο μέσα σε 24 ώρες. Οι καταστάσεις αυτές απαιτούν επείγουσα νοσηλεία στη μονάδα εντατικής θεραπείας. Οι πιο ευάλωτες ομάδες είναι τα βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους και ακολουθούν τα νήπια ηλικίας 1 έως 4 ετών. Ένας στους δέκα ασθενείς που προσβάλλονται από μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο χάνει τελικά τη ζωή του, παρά τη θεραπεία. Το 20% όσων επιβιώνουν εκδηλώνουν μόνιμες αναπηρίες, όπως εγκεφαλική βλάβη, απώλεια ακοής και μαθησιακές δυσκολίες.