Με τους Ορειβάτες Βέροιας στον Όλυμπο

Γράφει ο Νίκος Τσιαμούρας
«Ανεβαίνοντας τον Όλυμπο... Η διαδρομή πανέμορφη, ακίνδυνη αλλά απαιτητική από πλευράς φυσικής κατάστασης (Γκορτσιά - Πετρόστρουγκα - Οροπέδιο των Μουσών - καταφύγιο Αποστολίδη). Φύγαμε νωρίς το πρωί (5 η ώρα) για τον μυθικό Όλυμπο.
Διαδρομή Βέροια - Αιγίνιο - Λιτόχωρο. Στους πρόποδες του Ολύμπου το Δίον, υπήρξε η ιερή πόλη των Αρχαίων Μακεδόνων, αφιερωμένη στο Δία και στους δώδεκα θεούς. Από τον 5ο π.Χ. έως και τον 5ο μ.Χ. αιώνα, γνώρισε ημέρες ακμής και δόξας. Η Πίμπλεια και τα Λείβηθρα, σχετίζονται με τον μύθο του Ορφέα και τα ορφικά μυστήρια. Ορφέας γιος του Απόλλωνα και της Μούσας Καλλιόπης.

Αφήσαμε πίσω μας το Λιτόχωρο και συνεχίζουμε για Πριόνια, ανεβαίνουμε τις στροφές του δρόμου που οδηγεί στον Όλυμπο. Στο 14ο χιλιόμετρο της διαδρομής Λιτόχωρου – Πριόνια, στα δεξιά μας ανηφορίζει ο στενός δασικός δρόμος. Η τοποθεσία ονομάζεται «Γκορτσιά». Μας υποδέχονται γαυγίσματα σκυλιών και μυρωδιές από μουλάρια, υπάρχει σταθμός ανεφοδιασμού των καταφυγίων του Ολύμπου. Η ιστορία στάθηκε πολυτάραχη στον Όλυμπο.

Πέρα από ιερό προσκύνημα, αποτέλεσε πεδίο μαχών για τον έλεγχο της πρόσβασης από τη Θεσσαλία στην Μακεδονία από τα αρχαία χρόνια. Υπήρξε κρησφύγετο και ορμητήριο διάσημων κλεφτών και αρματολών στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Οι Τούρκοι αποκαλoύσαν το βoυνό «semavatevi» που σημαίνει ουράνια ( δηλαδή θεϊκή κατοικία). Εθνικός δρυμός από το 1938.

Με το σάκο στον ώμο και τα απαραίτητα που χρειάζεται ένας ορειβάτης για ένα διήμερο στον Όλυμπο μπήκαμε στο δασωμένο μονοπάτι , ακόμη νύχτα ( 6 +30 ) ξημέρωμα, ακόμη ερημιά. Μόνοι εμείς και οι αναπνοές μας

Με το τραγούδι του κούκου πήραμε το μονοπάτι τυλιγμένο σε πυκνό δάσος οξιάς. Βρισκόμαστε στον Όλυμπο, η ορεινή κορμοστασιά του απλώνεται επιβλητικά σχεδόν σε όλο το μήκος της ανατολικής ακτής των Πιερίων και μοιραία καθορίζει την γεωγραφική προσωπικότητα της περιοχής. Πρώτοι κάτοικοι θεωρούνται οι Πελασγοί. οι Αίμονες και οι Λέλεγες. Γύρω στο 2200 π.Χ. εμφανίστηκαν τα πρώτα ελληνικά φύλλα.

Από τα πιο δασωμένα ελληνικά βουνά ο Όλυμπος και αυτό εύκολα το αντιλαμβάνεσαι όταν αρχίσεις να περιπλανιέσαι στις σκιερές κατάφυτες πλαγιές του. Στους πρόποδες κυριαρχούν κουμαριές, πουρνάρια , ρείκια, κέδροι. Ψηλότερα κωνοφόρα και τα μεγάλα φυλλοβόλα, επικρατέστερο η οξιά που σχηματίζει μικρά δάση σε χαράδρες και κλειστές κοιλάδες. Μεγάλη ποικιλία πεταλούδων για τις οποίες φημίζεται ο Όλυμπος.

Σημάδια πορείας κόκκινα υπάρχουν τόσο στα δένδρα, στις πέτρες και σε πεσμένους κορμούς. Οδοιπορούμε τώρα σε δροσερό ανηφορικό μονοπάτι φίλοι ορειβάτες από την Βέροια. Ανεβαίνοντας καταπράσινος και γεμάτος πινελιές από λογής - λογής αγριολούλουδα ακόμη, παρότι Φθινόπωρο. Στο δάσος φωλιάζουν αγριογούρουνα, τσακάλια, αγριόγατες, αγριοκάτσικα, ζαρκάδια, νυφίτσες, σκίουροι, έλάφια, φιδαετοί και ορεινές πέρδικες. Οι λαγοί και οι αλεπούδες καλύπτουν όλες τις υψομετρικές ζώνες. Λιγοστοί λύκοι εμφανίζονται κατά καιρούς.

Στην αρχαιότητα υπήρχαν λιοντάρια, ενώ μέχρι τον 16ο μ.X. αιώνα ο αιώνα εύρισκαν καταφύγιο αρκούδες. Καταγράφηκαν 32 είδη θηλαστικών, 104 είδη πτηνών καθώς και 18 ερπετά και αμφίβια. Ανηφορίζουμε το μονοπάτι με Β.Δ. κατεύθυνση, φθάσαμε σε ένα χαρακτηριστικό σημείο της διαδρομής που ονομάζεται «Μπάρμπα» 1475 μέτρα υψόμετρο. Το μονοπάτι ακολουθεί δυτική πορεία και η ανηφόρα γίνεται πιο έντονη και κουραστική.

Επίπονη ανηφόρα και συνεχίζουμε για την πρώτη στάση στη θέση «Κόκα» (1710 μ.) με απεριόριστη θέα στις απέναντι κορυφές του Ολύμπου. Εδώ συναντήσαμε και ορειβάτες από την Πολωνία μια οικογένεια 4 άτομα και ένα ζευγάρι από τήν Σλοβενία. Συνεχίζουμε δυτικά ανάμεσα από δάσος οξιάς και έλατου προς τη θέση «Στράγγο» 1900 υψόμετρο.

Για αρκετή ώρα διασχίζουμε ένα πυκνό δάσος οξιάς και αφού ανηφορίζουμε αρκετά φθάνουμε σε μια ράχη, καταλήγουμε σε μια τσιμεντένια δεξαμενή νερού. Αριστερά το μονοπάτι οδηγεί μετά από 10 λεπτά πορείας, στην σπηλιά όπου έζησε για χρόνια ο μεγάλος ζωγράφος του Ολύμπου, Βασίλειος Ιθακήσιος. ( 1879 – 1977).

Γεννήθηκε στο χωριό Ακρωτήρι της Μυτιλήνης στις 11 Μαρτίου του 1879. Το επώνυμο του ήταν Γεωργανάς. Είχε ιδιαίτερη προτίμηση στην φύση και την Μυθολογία. Ήθελε να ζήσει κοντά στη φύση, να τη χαρεί, να τη ζωγραφίσει.

Το 1928 θα ανεβεί με τον Κάκαλο στον Όλυμπο φθάνοντας στη σπηλιά που θα ονομάσει «Άσυλο των Μουσών» και θα περάσει πολλά Καλοκαίρια από το 1928 έως το 1940, ζωγραφίζοντας πάνω από 500 πίνακες με διαφορετικές όψεις του Ολύμπου.
Εμείς πήραμε το μονοπάτι που οδηγεί στην Πετρόστρουγκα. Ανάμεσα σε δάσος μαύρης πεύκης συνεχίζουμε την δύσκολη ανάβαση. Ο αέρας αλλάζει θερμοκρασία γίνεται ψυχρότερος, κρυστάλλινος, βουνίσιος, γεμίζει μυρωδιές. Τώρα τα σημάδια δεν είναι πυκνά μας δυσκολεύουν αλλά εμείς απτόητοι συνεχίζουμε. Ανάσες ξεκούρασης στο καταφύγιο της Πετρόστρουγκας. Σιγά - σιγά η βλάστηση αραιώνει και μπαίνουμε στην αλπική ζώνη του Ολύμπου. Αφήνουμε αριστερά μας την κορυφή Σκούρτα σε υψόμετρο 2476 μέτρων και συνεχίζουμε προς τον αυχένα.

Τώρα χαμηλά χλόη και αέρας το τοπίο βατό σαν οροπέδιο απέναντι μας φάνηκαν οι ψηλές κορφές του Ολύμπου λίγο πριν χαθούν από σύννεφα κυνηγημένα. Από εδώ και πέρα αρχίζει η αλπική ζώνη. Η επίδραση της βροχής και του ανέμου σε συνδυασμό με τις συχνές βίαιες δυνάμεις της φύσης σμίλευσαν τη σημερινή μορφή του βουνού που υψώνεται σαν γιγάντιος πύργος στην βόρεια Θεσσαλία.

Πριν 1.000.000 χρόνια οι παγετώνες κάλυψαν τον Όλυμπο και δημιούργησαν τα πλατώματα και τα κοιλώματα του βουνού. Οι 12 θεοί κατοικούν στα φαράγγια, οι πτυχές του Ολύμπου που αποκαλεί ο Όμηρος. Στις 2 Αυγούστου 1913 κατακτήθηκε η απάτητη – μέχρι εκείνη τη στιγμή - κορυφή του Ολύμπου ο Μύτικας 2918μ., ο Χρήστος Κάκαλος έγραψε τη δική του ιστορία μαζί με δυο Ελβετούς ορειβάτες. Στη συνέχεια και μέχρι το θάνατο του το 1976, θα γίνει ο επίσημος οδηγός του Ολύμπου.

Η ομίχλη δεν μας αφήνει και πολλά περιθώρια να χαρούμε την ομορφιά και την απεραντοσύνη των κορφών του Ολύμπου και την παραλία της Πιερίας. Συνεχίζουμε για τον αυχένα και το οροπέδιο των Μουσών. Φτάνοντας στο οροπέδιο των Μουσών η διαδρομή γίνεται πιο ομαλή σε ένα όμορφο αλπικό λιβάδι.

Πορεία για το καταφύγιο «Γιόσος Αποστολίδης» σε υψόμετρο 2760 μ. Κτίσθηκε το καλοκαίρι το 1961 από τον Σ.Ε.Ο. Θεσσαλονίκης. Πήρε το όνομα του από τον ορειβάτη και μέλος του Σ.Ε.Ο. Γιόσο Αποστολίδη που στις 4 Μαϊου 1964 σκοτώθηκε μετά από παρατεταμένη πτώση της τετραμελούς σχοινοσυντροφιάς καθώς κατέβαινε το Λούκι του Μύτικα.

Γλίστρισε κατά την κατάβαση με αποτέλεσμα να πέσει μαζί με τους σχοινοσυντρόφους του περίπου 300 μέτρα και να τραυματιστεί θανάσιμα. Δυο από τα μέλη της ομάδας γλίτωσαν με ελαφρά τραύματα και κατέβηκαν στο Λιτόχωρο για να φέρουν βοήθεια. Παρέμεινε στο βουνό μαζί με τον Δ. Ιωαννίδη αλλά ο Αποστολίδης υπέκυψε λόγω υποθερμίας.

Ο Αποστολίδης γεννήθηκε στον Πόντο. Το όνομα του ήταν Ιωσήφ και στην Ελλάδα ήρθε το 1924. Ξεκούραση στο καταφύγιο και αναχώρηση για τον Μύτικα την ψηλότερη κορφή του Ολύμπου. Η ανάβαση για την κορυφή για τους 3 φίλους ορειβάτες επιτυχής, μαζί μας και ο Ματτίας από την Ναντ της Γαλλίας. Αφεθήκαμε στην μυστηριακή ησυχία της κορυφής και τον ορεινό όγκο των πανύψηλων κορυφών τριγύρω που φαντάζουν απόκοσμα από την ομίχλη που ολοένα τυλίγει τις μορφές μας.

Επιστροφή και διανυκτέρευση. Το ξημέρωμα μας βρίσκει στο μονοπάτι της επιστροφής από την ίδια διαδρομή. Λίγο πριν το μεσημέρι η θάλασσα της Πιερίας πήρε σαν χάδι την κούραση από την διήμερη ανάβαση στο μυθικό βουνό. Άλλη μια ορειβασία άλλη μια εξόρμηση πήρε τέλος με επιτυχία. Συγχαρητήρια σε όλους εμάς»!