Στην πόλη της Θεσσαλονίκης υπάρχει μια οδός που έχει ονομασία την πρωτεύουσα της Ημαθίας. Πριν από τέσσερα με πέντε χρόνια η οδός Βεροίας, στα Άνω Λαδάδικα, έφερε τη μελαγχολία του «τέλους μια ένδοξης εποχής». Το στενό με τα πολύβουα καταστήματα χονδρικής είχε πλέον σιγήσει. Κλειστά μαγαζιά και
εγκαταλελειμμένα κτήρια αντανακλούσαν την οικονομική κρίση που βίωνε η χώρα, τον μαρασμό των βιοτεχνιών της πόλης, που έκλειναν η μία μετά την άλλη, και τα πλήγματα στο παραδοσιακό εμπόριο της Θεσσαλονίκης. Έτσι γνώρισε ο Παντελής Ζάρκος, συνιδρυτής και creative director της εταιρείας Electronio, τον δρόμο αυτό όταν έψαχνε πού θα στεγάσει την τότε νεοσύστατη επιχείρησή του, το 2014. «Όταν είχαμε έρθει δεν υπήρχε τίποτα παρά μόνο το art house και μια gallery. Μας έκανε όμως κλικ ο δρόμος και δεδομένου ότι θέλαμε να ασχοληθούμε και με μια βιοτεχνική δραστηριότητα - πράγμα που επιτρέπει η περιοχή-, αποφασίσαμε να εγκατασταθούμε εδώ. Το ένστικτο μας έλεγε ότι εδώ ήταν η βάση μας», αναφέρει ο Παντελής.
Το αίσθημα της γειτονιάς
Οι περισσότεροι καταστηματάρχες της οδού υπογράμμισαν την αίσθηση της γειτονιάς που υπάρχει ανάμεσα στους ανθρώπους της Βεροίας. Τα λίγα μαγαζιά, η νεαρή ηλικία και η κοινή αγωνία του επιχειρείν έχει φέρει κοντά τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον δρόμο. Κλασική ατάκα στο στόμα όλων είναι πως μέχρι να φτάσουν στην πόρτα της επιχείρησής τους λένε τουλάχιστον δέκα καλημέρες. «Η καθημερινότητα είναι τέλεια! Υπάρχει το κλίμα της γειτονιάς, μιλάμε, κάνουμε πλάκες, κάποιοι από εμάς κάνουμε και παρέα. Αυτό το κλίμα διαμορφώνει μια ωραία και ποιοτική καθημερινότητα», σημειώνει ο Αλέξανδρος.
«Θα βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο. Θα δώσουμε από ένα εργαλείο που μπορεί να χρειαστεί ο γείτονας μέχρι να του συστήσουμε έναν μάστορα. Είναι κάτι που λείπει στις μεγαλουπόλεις», σχολιάζει με τη σειρά του ο Σωτήρης.
Η Μαρία συμφωνεί μα παρατηρεί ωστόσο ότι στην περίπτωση τέτοιων μικρών πυρήνων, όπως η Βεροίας και η γύρω γειτονιά, φαίνεται περισσότερο και η ασχήμια της συμπεριφοράς του Έλληνα σε σχέση με το πώς φροντίζει το περιβάλλον.
«Σήμερα βγήκα για λίγο από το μαγαζί και δεν μπορούσα να περάσω για να γυρίσω. Παρκαρισμένα αυτοκίνητα παντού και οι κάδοι γεμάτοι σκουπίδια. Θα ήταν πιο ωραία αν στο κλίμα αυτό της γειτονιάς μαθαίναμε να φροντίζουμε περισσότερο και τη γειτονιά μας».
Η μετάβαση
Παρότι η οδός Βεροίας αλλάζει χαρακτήρα, οι νέοι της «ένοικοι» έχουν διατηρήσει πολλά από τα στοιχεία που θύμιζαν το εμπορικό της παρελθόν.
Ακόμα και στην αρχιτεκτονική του μαγαζιού, έχουν διατηρήσει στοιχεία όπως τα δάπεδα, τις σκάλες και τις βιτρίνες.
Ο χώρος που τώρα φιλοξενεί το Electronio ήταν παλιά κατάστημα ξηρών καρπών. Ο Παντελής διηγείται με πόση χαρά αντίκρισε ο προηγούμενος ενοικιαστής του μαγαζιού τον χώρο έτσι όπως έχει ανακαινισθεί και πάρει ξανά ζωή μετά από χρόνια αχρηστίας. «Είναι τυχερό αυτό το μαγαζί. Από αυτό κατάφερα να παντρέψω δύο κόρες», είπε ο ηλικιωμένος άντρας στον Παντελή καθώς παρατηρούσε συγκινημένος το μαγαζί όπου αφιέρωσε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του.
Αντίστοιχη χαρά πήραν όμως και οι αδερφές του ιδιοκτήτη του μαγαζιού όπου λειτουργεί πλέον το εργαστήριο της Μαρίας. Εκεί που τώρα στεγάζει την επιχείρησή της, υπήρχε μια επιχείρηση πώλησης σχοινικών και πλαστικών η οποία είχε κλείσει εδώ και χρόνια. «Οι επεμβάσεις που έγιναν για την επαναλειτουργία του χώρου ήταν ήπιες· διατηρήθηκε το μωσαϊκό, η σιδερένια τζαμαρία με το βαρύ χειροκίνητο στόρι και η βιομηχανικού τύπου σκάλα για το πατάρι. Ωστόσο, η επιλογή των χρωμάτων, η επίπλωση και τα φυτά του, κάνουν το MOTS ζεστό και φιλικό. Έτσι, θα έλεγα πως ο χαρακτήρας του χώρου προέρχεται από το πάντρεμα του τότε και του τώρα με έναν τρόπο προσωπικό», σημειώνει η ίδια περιγράφοντας τον χώρο.
Παρά τα θετικά της, η μετάβαση από τη μία εποχή της Βεροίας στην άλλη δεν ήταν εύκολη για τους «παλαιότερους» της γειτονιάς, που είδαν την οδό να αλλάζει πάνω από μια φορά στη ζωή τους.
Η κ. Ελένη, η οποία εργάζεται ως υπάλληλος τα τελευταία 15 χρόνια στη Χαρτοπλαστική, αναφέρει με νοσταλικό τόνο ότι παλιά το μέρος έσφυζε από ζωή και το εμπόριο ήταν στο ζενίθ του. «Τώρα είμαστε οι τελευταίοι εδώ στον τομέα των συσκευασιών σε χοντρική. Σιγά σιγά, ένας ένας αποχώρησε» δηλώνει.
«Δεν ξέρω πόσο θα καταφέρουμε να μείνουμε και εμείς. Δεν είναι θέμα δουλειάς ή κίνησης. Έχει αλλάξει τελείως το ύφος της γειτονιάς. Πλεόν δεν θυμίζει αυτό που ήταν παλιά, το εμπόριο και τα είδη καταστημάτων. Έχει γίνει κάτι άλλο» αναφέρει η ίδια, συμπληρώνοντας πως ο δρόμος ήταν γεμάτος με παρόμοια καταστήματα. «Έμπαινε ο έμπορος και ήξερε ότι στον δρόμο μας θα βρει ό,τι και αν έψαχνε για συσκευασίες. Αν δεν το έβρισκε στο πρώτο μαγαζί, θα το έβρισκε στο δεύτερο». Παράλληλα όμως, όπως λέει, χαίρεται που πλέον υπάρχουν νέα μαγαζιά, τα οποία έχουν αυξήσει την κίνηση.
Πριν έρθουν άλλωστε η κατάσταση ήταν τραγική, καθώς όπως περιγράφει η κ. Ελένη τις πρώτες ώρες που άνοιγε το μαγαζί, από τις 7.00 έως τις 10.00 φοβόταν λόγω της ερημιάς που επικρατούσε στη Βεροίας.
Η οδός Βεροίας δεν είναι μοναδική περίπτωση άνθησης ενός δρόμου στην περιοχή των Άνω Λαδάδικων που είχε εγκαταλειφθεί μετά την κρίση. Η ανάπλαση της πλατείας Χρηματιστηρίου, οι προσιτές τιμές ενοικίων καθώς και η δημιουργία ξενοδοχειακών μονάδων έχουν καταστήσει τα Άνω Λαδάδικα μια περιοχή που αλλάζει σταδιακά και κανείς δεν μπορεί να μαντέψει ποιον χαρακτήρα θα διαλέξει για τον εαυτό της.
εγκαταλελειμμένα κτήρια αντανακλούσαν την οικονομική κρίση που βίωνε η χώρα, τον μαρασμό των βιοτεχνιών της πόλης, που έκλειναν η μία μετά την άλλη, και τα πλήγματα στο παραδοσιακό εμπόριο της Θεσσαλονίκης. Έτσι γνώρισε ο Παντελής Ζάρκος, συνιδρυτής και creative director της εταιρείας Electronio, τον δρόμο αυτό όταν έψαχνε πού θα στεγάσει την τότε νεοσύστατη επιχείρησή του, το 2014. «Όταν είχαμε έρθει δεν υπήρχε τίποτα παρά μόνο το art house και μια gallery. Μας έκανε όμως κλικ ο δρόμος και δεδομένου ότι θέλαμε να ασχοληθούμε και με μια βιοτεχνική δραστηριότητα - πράγμα που επιτρέπει η περιοχή-, αποφασίσαμε να εγκατασταθούμε εδώ. Το ένστικτο μας έλεγε ότι εδώ ήταν η βάση μας», αναφέρει ο Παντελής.
Όπως λέει ο ίδιος, το μαγαζί ήταν ένα ερείπιο όπως και πολλά άλλα γύρω από αυτό, και με δυσκολία κατάφερε να βρει τους ιδιοκτήτες για να το νοικιάσει και να το μετατρέψει σε γραφείο και εργαστήριο ηλεκτρικών ποδηλάτων. Ακολουθώντας και οι άλλοι το παράδειγμα του Παντελή, άρχισαν δειλά δειλά να νοικιάζουν ή και να αγοράζουν τα καταστήματα όπου παλιά στέγαζαν βιοτεχνίες, αποθήκες και μαγαζιά χοντρικής. Τα χαμηλά ενοίκια και ο χαρακτήρας του δρόμου προσέλκυσε κυρίως νέους επιχειρηματίες που αποφάσισαν να κάνουν στη Βεροίας τα πρώτα επαγγελματικά τους βήματα. Πλέον ο δρόμος φιλοξενεί μεταξύ άλλων δύο εστιατόρια, ένα κομμωτήριο, ένα εργαστήριο χειροποίητων κοσμημάτων, ένα μπαρ, το γκρουπ οπαδών της Liverpool, το στέκι των φανατικών της Χάρλει Ντάβινσον, ένα πρατήριο εμπορίας χάρτου και μια γκαλερί. «Σε 250 με 300 μέτρα, υπάρχουν πολλές και διαφορετικές δραστηριότητες. Αυτό έδωσε έναν χαρακτήρα στον δρόμο», σημειώνει ο ίδιος, δίνοντας μιας εξήγηση για την άνθηση που βιώνει η Βεροίας.
Αυτόν ακριβώς τον χαρακτήρα θέλει να κάνει γνωστό και να γιορτάσει ο Σωτήρης Πέτρου, ένας εκ των διοργανωτών του Veroias Open Air, ενός μεγάλου street πάρτι με χορό, φαγητό και μουσική που θα πραγματοποιηθεί για δεύτερη χρονιά την Κυριακή 3 Ιουνίου. Ο Σωτήρης είναι bar manager στον «Γορίλα» και ιδιοκτήτης του Bar Testament, καταστήματος με είδη για bar και catering. Μιλώντας για την έμπνευση πίσω από το Veroias Open Air, σημειώνει: «Βρισκόμαστε στον δρόμο από το 2002, τότε που δεν περνούσε ούτε σκύλος. Πιστέψαμε στον δρόμο αυτό, και ανοίξαμε ένα μπαρ και ένα εστιατόριο. Έχουν γίνει και πολλές άλλες αξιόλογες προσπάθειες και ο δρόμος έχει ανθίσει. Αυτό μας αρέσει και αυτό θέλουμε να δείξουμε: ότι στον φραγκομαχαλά έχει δημιουργηθεί μια περιοχή που είναι στα πρότυπα του εξωτερικού, εννοώ πως είναι ένας δρόμος στον οποίο θα δεις διαφορετικά μαγαζιά που ξεφεύγουν από τα τετριμμένα και θέλουν να προσφέρουν ποιότητα. Εμείς παραδείγματος χάριν στον Γορίλα θέλουμε να προωθήσουμε το fine drinking, και δημιουργούμε τα πάντα, όπως σιρόπια ή αφρούς, όλα μόνοι μας». Στην ποιότητα αλλά και την αισθητική των καταστημάτων της Βεροίας στάθηκε και ο Αλέξανδρος Τοπάλης, ο ιδιοκτήτης του κομμωτηρίου Hair Pub. O ίδιος άνοιξε την επιχείρησή του το 2016, εμπνευσμένος από την παραδοσιακή διακόσμηση και ζωή στο Λονδίνο, και όπως υποστηρίζει, αυτό που δίνει μια ιδιαίτερη πινελιά στη Βεροίας είναι πως οι επιχειρήσεις έχουν άποψη, ύφος, στιλ, και ιδιαίτερο design. «Όλοι έχουν το χαρακτήρα τους, τίποτα κλισέ, τίποτα βαρετό», λέει.
«Αυτό το κάνει εναλλακτικό;», ρωτάω τη Μαρία Ευαγγελογιάννη, που φτιάχνει χειροποίητα κοσμήματα στο εργαστήριο της, Mots. «Με ενοχλούν αυτοί οι τίτλοι. Είναι όπως ήταν, άνθρωποι που κάνουν τις δουλειές τους, ο καθένας με διαφορετικό ύφος και στυλ. Ήρθαμε γιατί ήταν μια πιο άδεια γωνιά της πόλης που μπορούσαμε όλοι να επενδύσουμε και να κάνουμε τις δουλιές μας», δηλώνει η νεαρή καλλιτέχνης.
Το αίσθημα της γειτονιάς
Οι περισσότεροι καταστηματάρχες της οδού υπογράμμισαν την αίσθηση της γειτονιάς που υπάρχει ανάμεσα στους ανθρώπους της Βεροίας. Τα λίγα μαγαζιά, η νεαρή ηλικία και η κοινή αγωνία του επιχειρείν έχει φέρει κοντά τους επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον δρόμο. Κλασική ατάκα στο στόμα όλων είναι πως μέχρι να φτάσουν στην πόρτα της επιχείρησής τους λένε τουλάχιστον δέκα καλημέρες. «Η καθημερινότητα είναι τέλεια! Υπάρχει το κλίμα της γειτονιάς, μιλάμε, κάνουμε πλάκες, κάποιοι από εμάς κάνουμε και παρέα. Αυτό το κλίμα διαμορφώνει μια ωραία και ποιοτική καθημερινότητα», σημειώνει ο Αλέξανδρος.
«Θα βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο. Θα δώσουμε από ένα εργαλείο που μπορεί να χρειαστεί ο γείτονας μέχρι να του συστήσουμε έναν μάστορα. Είναι κάτι που λείπει στις μεγαλουπόλεις», σχολιάζει με τη σειρά του ο Σωτήρης.
Η Μαρία συμφωνεί μα παρατηρεί ωστόσο ότι στην περίπτωση τέτοιων μικρών πυρήνων, όπως η Βεροίας και η γύρω γειτονιά, φαίνεται περισσότερο και η ασχήμια της συμπεριφοράς του Έλληνα σε σχέση με το πώς φροντίζει το περιβάλλον.
«Σήμερα βγήκα για λίγο από το μαγαζί και δεν μπορούσα να περάσω για να γυρίσω. Παρκαρισμένα αυτοκίνητα παντού και οι κάδοι γεμάτοι σκουπίδια. Θα ήταν πιο ωραία αν στο κλίμα αυτό της γειτονιάς μαθαίναμε να φροντίζουμε περισσότερο και τη γειτονιά μας».
Η μετάβαση
Παρότι η οδός Βεροίας αλλάζει χαρακτήρα, οι νέοι της «ένοικοι» έχουν διατηρήσει πολλά από τα στοιχεία που θύμιζαν το εμπορικό της παρελθόν.
Ακόμα και στην αρχιτεκτονική του μαγαζιού, έχουν διατηρήσει στοιχεία όπως τα δάπεδα, τις σκάλες και τις βιτρίνες.
Ο χώρος που τώρα φιλοξενεί το Electronio ήταν παλιά κατάστημα ξηρών καρπών. Ο Παντελής διηγείται με πόση χαρά αντίκρισε ο προηγούμενος ενοικιαστής του μαγαζιού τον χώρο έτσι όπως έχει ανακαινισθεί και πάρει ξανά ζωή μετά από χρόνια αχρηστίας. «Είναι τυχερό αυτό το μαγαζί. Από αυτό κατάφερα να παντρέψω δύο κόρες», είπε ο ηλικιωμένος άντρας στον Παντελή καθώς παρατηρούσε συγκινημένος το μαγαζί όπου αφιέρωσε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του.
Αντίστοιχη χαρά πήραν όμως και οι αδερφές του ιδιοκτήτη του μαγαζιού όπου λειτουργεί πλέον το εργαστήριο της Μαρίας. Εκεί που τώρα στεγάζει την επιχείρησή της, υπήρχε μια επιχείρηση πώλησης σχοινικών και πλαστικών η οποία είχε κλείσει εδώ και χρόνια. «Οι επεμβάσεις που έγιναν για την επαναλειτουργία του χώρου ήταν ήπιες· διατηρήθηκε το μωσαϊκό, η σιδερένια τζαμαρία με το βαρύ χειροκίνητο στόρι και η βιομηχανικού τύπου σκάλα για το πατάρι. Ωστόσο, η επιλογή των χρωμάτων, η επίπλωση και τα φυτά του, κάνουν το MOTS ζεστό και φιλικό. Έτσι, θα έλεγα πως ο χαρακτήρας του χώρου προέρχεται από το πάντρεμα του τότε και του τώρα με έναν τρόπο προσωπικό», σημειώνει η ίδια περιγράφοντας τον χώρο.
Παρά τα θετικά της, η μετάβαση από τη μία εποχή της Βεροίας στην άλλη δεν ήταν εύκολη για τους «παλαιότερους» της γειτονιάς, που είδαν την οδό να αλλάζει πάνω από μια φορά στη ζωή τους.
Η κ. Ελένη, η οποία εργάζεται ως υπάλληλος τα τελευταία 15 χρόνια στη Χαρτοπλαστική, αναφέρει με νοσταλικό τόνο ότι παλιά το μέρος έσφυζε από ζωή και το εμπόριο ήταν στο ζενίθ του. «Τώρα είμαστε οι τελευταίοι εδώ στον τομέα των συσκευασιών σε χοντρική. Σιγά σιγά, ένας ένας αποχώρησε» δηλώνει.
«Δεν ξέρω πόσο θα καταφέρουμε να μείνουμε και εμείς. Δεν είναι θέμα δουλειάς ή κίνησης. Έχει αλλάξει τελείως το ύφος της γειτονιάς. Πλεόν δεν θυμίζει αυτό που ήταν παλιά, το εμπόριο και τα είδη καταστημάτων. Έχει γίνει κάτι άλλο» αναφέρει η ίδια, συμπληρώνοντας πως ο δρόμος ήταν γεμάτος με παρόμοια καταστήματα. «Έμπαινε ο έμπορος και ήξερε ότι στον δρόμο μας θα βρει ό,τι και αν έψαχνε για συσκευασίες. Αν δεν το έβρισκε στο πρώτο μαγαζί, θα το έβρισκε στο δεύτερο». Παράλληλα όμως, όπως λέει, χαίρεται που πλέον υπάρχουν νέα μαγαζιά, τα οποία έχουν αυξήσει την κίνηση.
Πριν έρθουν άλλωστε η κατάσταση ήταν τραγική, καθώς όπως περιγράφει η κ. Ελένη τις πρώτες ώρες που άνοιγε το μαγαζί, από τις 7.00 έως τις 10.00 φοβόταν λόγω της ερημιάς που επικρατούσε στη Βεροίας.
Η οδός Βεροίας δεν είναι μοναδική περίπτωση άνθησης ενός δρόμου στην περιοχή των Άνω Λαδάδικων που είχε εγκαταλειφθεί μετά την κρίση. Η ανάπλαση της πλατείας Χρηματιστηρίου, οι προσιτές τιμές ενοικίων καθώς και η δημιουργία ξενοδοχειακών μονάδων έχουν καταστήσει τα Άνω Λαδάδικα μια περιοχή που αλλάζει σταδιακά και κανείς δεν μπορεί να μαντέψει ποιον χαρακτήρα θα διαλέξει για τον εαυτό της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Παρακαλούμε τα σχόλια να είναι σύντομα και να χρησιμοποιείτε nickname για τη διευκόλυνση του διαλόγου. Ο «Βεροιώτης» δεν υιοθετεί τις απόψεις των σχολιαστών, οι οποίοι και είναι αποκλειστικά υπεύθυνοι για αυτές.