έτους, εξοφληθέντα μέσω χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών ή μέσω ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking) ή με άλλες ηλεκτρονικές μεθόδους πληρωμής, πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει έως τις 31-12-2017 εκατομμύρια μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες για να κατοχυρώσουν το δικαίωμα ετήσιας έκπτωσης φόρου εισοδήματος έως 1.900-2.100 ευρώ κατά την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που θα υποβάλουν το 2018.
Όσοι δεν προλάβουν να καλύψουν τα απαιτούμενα ποσοστά δαπανών θα επιβαρυνθούν με την υποχρέωση καταβολής φόρου 22% επί των ακάλυπτων ποσών. Στις δαπάνες που πρέπει να εξοφλήσει με «πλαστικό χρήμα» ή με άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κάθε μισθωτός, συνταξιούχος και κατ’ επάγγελμα αγρότης περιλαμβάνονται όλα σχεδόν τα έξοδα για αγορές καταναλωτικών αγαθών και παροχή υπηρεσιών, ακόμη και οι δαπάνες για πληρωμές λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, νερού, τηλεφώνων, internet, κοινοχρήστων, ασφαλίστρων υγείας, κατοικίας και αυτοκινήτων.
Σύμφωνα ειδικότερα με τα όσα προβλέπει η ισχύουσα φορολογική νομοθεσία:
1) Μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες για να εξασφαλίσουν στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβάλουν το 2018 ετήσια έκπτωση φόρου εισοδήματος μέχρι τα επίπεδα των 1.900 – 2.100 ευρώ (ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών τους), η οποία αντιστοιχεί σε αφορολόγητο όριο κλιμακούμενο από 8.636 έως 9.545 ευρώ, θα πρέπει να έχουν πραγματοποιήσει από την 1η-1-2017 έως και την 31η-12-2017 δαπάνες εξοφληθείσες με «πλαστικό» ή «ηλεκτρονικό χρήμα» συνολικού ύψους ίσου με ποσοστό:
– 10% του ετησίου εισοδήματός τους, πραγματικού ή τεκμαρτού, εφόσον το εισόδημα αυτό ανέρχεται έως 10.000 ευρώ,
– 10% επί των πρώτων 10.000 ευρώ και 15% επί του υπερβάλλοντος ποσού, εφόσον το ετήσιο – πραγματικό ή τεκμαρτό – ατομικό εισοδήμα ανέρχεται σε 10.001 έως και 30.000 ευρώ και
– 10% επί των πρώτων 10.000 ευρώ, 15% επί των επόμενων 20.000 ευρώ και 20% επί του υπερβάλλοντος ποσού, εφόσον το ετήσιο – πραγματικό ή τεκμαρτό – εισόδημα ξεπερνά τις 30.000 ευρώ.
Σε περίπτωση κατά την οποία το τεκμαρτό εισόδημα, δηλαδή αυτό που προκύπτει από την εφαρμογή των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, είναι μεγαλύτερο του δηλωθέντος και η επιπλέον διαφορά δεν καλύπτεται από τον φορολογούμενο, το ύψος της ετήσιας δαπάνης για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών που πρέπει να έχει εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής για να κατοχυρωθεί η έκπτωση φόρου προσδιορίζεται ως ποσοστό επί του (υψηλότερου) τεκμαρτού κι όχι επί του (χαμηλότερου) δηλωθέντος εισοδήματος. Π.χ. εάν το συνολικό πραγματικό εισόδημα ενός φορολογούμενου είναι 10.000 ευρώ και το τεκμαρτό είναι 15.000 ευρώ, τότε το συνολικό ποσό των δαπανών που πρέπει να έχει εξοφλήσει έως τις 31-12-2017 με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δεν ανέρχεται σε 1.000 ευρώ (10% Χ 10.000 ευρώ), αλλά σε 1.750 ευρώ {(10% Χ 10.000 ευρώ) + (15% Χ 5.000 ευρώ)}.
2) Σε κάθε περίπτωση μη κάλυψης του ποσού δαπάνης που αντιστοιχεί στο ισχύον κατά περίπτωση ποσοστό επί του εισοδήματος, το «ακάλυπτο» ποσό θα φορολογείται με 22%.
3) Στο ποσό των δαπανών που απαιτείται να έχουν πραγματοποιηθεί με «πλαστικό» ή «ηλεκτρονικό χρήμα», για να καλυφθεί το αφορολόγητο όριο, περιλαμβάνονται όλα σχεδόν τα έξοδα για αγορές αγαθών και λήψη υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, λαμβάνονται υπόψη έξοδα για να αγοραστούν αγαθά και να παρασχεθούν υπηρεσίες των παρακάτω κατηγοριών:
– Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά: Ψωμί, δημητριακά, ρύζι, ζυμαρικά, κρέας, ψάρια, αλλαντικά, γαλακτοκομικά, έλαια, φρούτα, λαχανικά, σοκολάτες, γλυκά, παγωτά, χυμοί, νερό, αναψυκτικά κλπ.
– Αλκοολούχα ποτά και καπνός: Αλκοολούχα, οινοπνευματώδη ποτά, κρασιά, μπύρες, καπνός, τσιγάρα, πούρα, πουράκια.
– Ένδυση και υπόδηση: Υφάσματα, ενδύματα, καθαρισμός και μεταποίηση ενδυμάτων, παπούτσια, επιδιορθώσεις υποδημάτων.
– Στέγαση: Ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση, φυσικό αέριο, υγραέριο, πετρέλαιο θέρμανσης, αποχέτευση, κοινόχρηστα, δημοτικά τέλη, επισκευή και συντήρηση κατοικία, εργασίες, υδραυλικού, ηλεκτρολόγου, ελαιοχρωματιστή, υπηρεσίες για τη συντήρηση πολυκατοικιών.
– Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες: Έπιπλα, διακοσμητικά είδη, έπιπλα κήπου, φωτιστικά, χαλιά, μοκέτες, κουρτίνες, κλινοσκεπάσματα, οικιακές συσκευές, ψυγεία, πλυντήρια, ηλεκτρικές κουζίνες, κλιματιστικά, συσκευές θέρμανσης, εργαλεία, υπηρεσίες καθαρισμού, είδη καθαρισμού κ.α.
– Μεταφορές: Ποδήλατα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα, λιπαντικά, μίσθωση γκαράζ και χώρων στάθμευση, μαθήματα οδήγησης, εισιτήρια τρένου, λεωφορείων, ταξί, αεροπλάνων και πλοίων. Τα διόδια δεν περιλαμβάνονται διότι οι εταιρίες εκμετάλλευσης αυτοκινητοδρόμων δεν έχουν επιτρέψει ακόμη την εξόφλησή τους από τους οδηγούς μέσω πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών.
– Επικοινωνίες: Κινητή και σταθερή τηλεφωνία, σύνδεση Internet, ταχυδρομικές υπηρεσίες.
– Αναψυχή, πολιτιστικές δραστηριότητες: Υπολογιστές, κάμερες, μουσικά όργανα, άνθη, κατοικία ζώα, αθλητικές δραστηριότητα, θέατρα, κινηματογράφος, συναυλίες, μουσεία, βιβλία, εφημερίδες, περιοδικά, πακέτα διακοπών.
– Εκπαίδευση: Δίδακτρα για προσχολική, πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση.
– Υγεία: Επισκέψεις σε ιατρούς-οδοντιάτρους φάρμακα, νοσήλια, φακοί επαφής και υγρά καθαρισμού, τεστ εγκυμοσύνης, οινόπνευμα καθαρό, ιατρικά προϊόντα, γυαλιά μυωπίας, πατερίτσες, πιεσόμετρο, ζώνες παθήσεων, θεραπευτικές συσκευές και εξοπλισμός, μικροβιολογικές εξετάσεις, φυσιοθεραπείες κ.α.
– Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια, κυλικεία.
– Άλλα αγαθά και υπηρεσίες: Κουρεία, κομμωτήρια, κοσμήματα, ρολόγια, είδη για μωρά, οίκοι ευγηρία και ιδρύματα για άτομα με ειδικές ανάγκες, υπηρεσίες για βοήθεια στο σπίτι, ασφάλιση κατοικία, υγείας, οχημάτων.
– Λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου: Για τους λογαριασμούς που είναι σε όνομα διαφορετικό από αυτόν που που τους εξοφλεί, γίνονται δεκτές πληρωμές, εφόσον ο καταβάλλων την δαπάνη είναι και ο πραγματικός χρήστης του ακινήτου.
– Κοινόχρηστα: Στην περίπτωση δαπανών των κοινόχρηστων χώρων, οι οποίες εξοφλούνται από τον διαχειριστή της πολυκατοικίας με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, οι εν λόγω δαπάνες λαμβάνονται υπόψη μετά τον επιμερισμό τους στους ενοίκους ή στους ιδιοκτήτες των οριζόντιων ιδιοκτησιών.
– Αγορές με κάρτες στο εξωτερικό: Δαπάνες απόκτησης αγαθών και λήψης παροχής υπηρεσιών που γίνονται είτε στην Ελλάδα είτε σε κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ και έχουν εξοφληθεί με ηλεκτρονικά μέσα λαμβάνονται υπόψη για την έκπτωση φόρου. Οι συναλλαγές μπορεί να έχουν γίνει από τον ίδιο τον φορολογούμενο ή τη σύζυγό του ή το άλλο μέλος του συμφώνου συμβίωσης ή τα εξαρτώμενα μέλη.
Δαπάνες που εξαιρούνται
4) Στις δαπάνες που λαμβάνονται υπόψη για την κατοχύρωση της έκπτωσης φόρου (του αφορολογήτου) δεν περιλαμβάνονται:
– Τα ενοίκια
– Τα τέλη κυκλοφορίας
– Οι αγορές οχημάτων (αυτοκινήτων, δίκυκλων)
– Οι αγορές σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών.
– Οι αγορές κατοικιών, οικοπέδων και λοιπών ακινήτων.
– Οι πληρωμές φόρων
– Οι πλήρωμές δόσεων δανείων
– Οι αγορές επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κλπ).
Ποιοι φορολογούμενοι απαλλάσσονται μερικώς και ολικώς
5) Eξαιρούνται από την υποχρέωση να εξοφλούν με ηλεκτρονικά μέσα τις δαπάνες που κατοχυρώνουν το αφορολόγητο, οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι και οι κατ’ επάγγελμα αγρότες φορολογούμενοι 70 ετών και άνω, τα άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση, οι φορολογικοί κάτοικοι της Ε.Ε. ή του Ε.Ο.Χ που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα και φορολογούνται με την κλίμακα από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
Οι φορολογούμενοι που υπάγονται στις παραπάνω περιπτώσεις «εξαιρέσεων» οφείλουν ωστόσο να καλύπτουν τα προαναφερθέντα ποσοστά του ετησίου εισοδήματος (10%-18,75%) με δαπάνες αγοράς και παροχής υπηρεσιών, εξοφληθείσες με μετρητά. Για τον λόγο αυτό οφείλουν να ζητούν, να λαμβάνουν και να διακρατούν τις αποδείξεις των δαπανών αυτών στα σπίτια τους, ώστε να είναι σε θέση να τις προσκομίσουν στις αρμόδιες φορολογικές αρχές σε περίπτωση που τους ζητηθούν για έλεγχο.
Πλήρης εξαίρεση από την υποχρέωση κατοχύρωσης της έκπτωσης φόρου με πληρωμές δαπανών προβλέπεται για τις παρακάτω κατηγορίες:
· Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό
· Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και συνταξιούχων.
· Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους
· Φορολογούμενοι που δεν έχουν εισόδημα από καμία κατηγορία ή έχουν εισόδημα μόνο από κεφάλαιο ή/και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου και το τεκμαρτό τους εισόδημα δεν υπερβαίνει το ποσό των 9.500 ευρώ.
· Φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ, για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματός τους.
· Φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ)
· Υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία
· Φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των 6 μηνών)
· Όσοι διαμένουν σε οίκους ευγηρίας και σε ψυχιατρικά καταστήματα καθώς και οι φυλακισμένοι.
Δαπάνες συζύγων
6) Το ποσό των δαπανών δηλώνεται ατομικά από κάθε σύζυγο ή από κάθε μέρος συμφώνου συμβίωσης. Σε περίπτωση που καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δυο συζύγων ή μερών συμφώνου συμβίωσης, το τυχόν πλεονάζον ποσό δύναται κατά την εκκαθάριση της ηλεκτρονικά υποβαλλόμενης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος να μεταφερθεί στον άλλο σύζυγο ή στο άλλο μέρος συμφώνου συμβίωσης για τυχόν κάλυψη του ελάχιστου απαιτούμενου ποσού δαπανών.
Τρόποι απόδειξης των συναλλαγών
7) Οι μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες που δικαιούνται το αφορολόγητο όριο εισοδήματος δεν είναι υποχρεωμένοι να κρατάνε τις χάρτινες αποδείξεις των δαπανών που πραγματοποίησαν με «πλαστικό» ή «ηλεκτρονικό χρήμα», προκειμένου να εξασφαλίσουν την έκπτωση φόρου των 1.900 -2.100 ευρώ.Για την απόδειξη της εξόφλησης με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής των δαπανών απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών, γίνεται δεκτό κάθε πρόσφορο μέσο όπως:
– Κατάσταση κίνησης τραπεζικού λογαριασμού (bank statement), η οποία εκδίδεται από τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες εξυπηρέτησης πελατών των τραπεζών.
– Αντίγραφο κίνησης τραπεζικού λογαριασμού
– Αναλυτική εικόνα καρτών
– Αποδεικτικά κατάθεσης ή εξόφλησης
– Αντίγραφο εκδιδόμενης απόδειξης πληρωμής τερματικού μηχανήματος (POS)
Τα δικαιολογητικά δεν προσκομίζονται στην Εφορία αλλά πρέπει να φυλάσσονται για 5 χρόνια.
