-Ποια εικόνα σας έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση στην Ελλάδα μέχρι στιγμής;
-Τα άδεια εργοστάσια της κλωστοϋφαντουργίας στη Νάουσα.
-Γιατί;
-Είναι άδεια κι έρημα, τη στιγμή που τόσο πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να μπουν σε αυτά και να δουλέψουν. Η ανεργία στην περιοχή φτάνει, έμαθα, στο 50%...
Η Ελβετή συγγραφέας Φρανσίσκα Χάνι (Franziska H?ny), συνταξιούχος καθηγήτρια, δεν ήρθε στην Ελλάδα για διακοπές, ώστε να εστιάσει στις μαγευτικές εικόνες του ελληνικού τοπίου, που συνήθως μεταφέρουν πίσω στις πατρίδες τους οι ξένοι τουρίστες. Βρίσκεται στην Ελλάδα τις τελευταίες εβδομάδες, προκειμένου να κάνει την έρευνά της για τα γυρίσματα του πρώτου ντοκιμαντέρ της, με αντικείμενο την οικονομική κρίση, η οποία ξεκίνησε χρόνια πριν αρχίσει να γίνεται αισθητή στην καθημερινότητα των Ελλήνων (άλλωστε τα περισσότερα λουκέτα στα εργοστάσια της κλωστοϋφαντουργίας μπήκαν πριν από την εκδήλωση της κρίσης). Τη συναντήσαμε στη Θεσσαλονίκη, σταθμό σε αυτό το ιδιαίτερο ταξίδι της "μέσα" σε εικόνες, ικανές να διηγηθούν χωρίς λέξεις τη διαδρομή των τελευταίων χρόνων για την Ελλάδα -κι όχι μόνο.
Για τη Φρανσίσκα το ταξίδι δεν σταματάει στην Ελλάδα, όπου θα επιστρέψει τον Σεπτέμβριο με τηλεοπτικό συνεργείο, προκειμένου να ξεκινήσει τα γυρίσματα, ούτε είναι η ελληνική πραγματικότητα το μοναδικό αντικείμενο του ντοκιμαντέρ της. Στόχος της είναι να αναζητήσει συνδέσεις ανάμεσα στις διάφορες χώρες της Ευρώπης και τους καταναλωτές τους: ανάμεσα στις ανεπτυγμένες χώρες του Βορρά, των οποίων οι πολίτες καταναλώνουν προϊόντα σε προσιτές τιμές, και σε εκείνες που κάνουν εφικτό κάτι τέτοιο: χώρες όπως η Βουλγαρία, όπου τα προϊόντα παράγονται φθηνά, χάρη σε μισθούς χαμηλότερους από αυτούς της Κίνας, όπως λέει η Φρανσίσκα Χάνι.
Η συγγραφέας θα βρεθεί τον Μάρτιο στη Βουλγαρία, προκειμένου να συνομιλήσει με επιχειρηματίες και συνδικαλιστές στη γειτονική χώρα, εκεί που, όπως λέει, υπάρχει μεν πολλή δουλειά -μεταξύ άλλων ανέφερε και τις ελληνικές επιχειρήσεις που έχουν μεταφερθεί εκεί- αλλά η ζωή είναι σε πολλές περιπτώσεις πολύ σκληρή και οι οικονομικοί πόροι καλύπτουν μόνο επιφανειακά τις ανάγκες των νοικοκυριών.
Στη συνέχεια θα επιστρέψει στην Ελβετία και ενδεχομένως θα ταξιδέψει στη Γερμανία, προκειμένου να καταγράψει την άλλη πλευρά του νομίσματος, αυτή μιας ανεπτυγμένης χώρας, όπου οι άνθρωποι μπορεί μεν να πιέζονται επίσης, αλλά έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα για "αγοραστικές εμπειρίες" -shopping experiences, όπως λέει χαρακτηριστικά- σε πολύ χαμηλές τιμές.
«Α Joke Made in Europe»
«Το ντοκιμαντέρ έχει τίτλο «Made in Europe» (φτιαγμένο στην Ευρώπη)» λέει, απαντώντας σε σχετικό ερώτημα του ΑΠΕ-ΜΠΕ, και συνεχίζει: «Βλέπουμε το «Made in Europe» και λέμε «ωραία, το προϊόν αυτό είναι φτιαγμένο στην Ευρώπη, όχι στην Κίνα», ωστόσο είναι ένα προϊόν που έχει παραχθεί σε πολύ χαμηλές τιμές [...] Δεν ξέρω αν γνωρίζετε ότι ο επίσημος κατώτατος μισθός στη Βουλγαρία είναι χαμηλότερος από της Κίνας [...] Ισως πιο ταιριαστός τίτλος για το ντοκιμαντέρ να ήταν το «A Joke Made in Europe» (Ενα αστείο φτιαγμένο στην Ευρώπη)» λέει χαρακτηριστικά και προσθέτει: «Με ενδιαφέρουν οι συνδέσεις, το πώς συνδέονται τα πράγματα μεταξύ τους, γι' αυτό και το θέμα του ντοκιμαντέρ μου δεν είναι μόνο η Ελλάδα, αλλά και η Βουλγαρία, η Ελβετία, η Γερμανία και οι καταναλωτές [...] Το πώς επηρεάζονται από όλο αυτό οι χώρες και οι άνθρωποι που ζουν σε αυτές».
Ποια είναι η εικόνα που έχουν σήμερα οι Ελβετοί για την κατάσταση στην Ελλάδα; "Συνήθως λένε [...] πως είναι αυταπόδεικτο ότι αν κάποιος δεν έχει, τότε δεν μπορεί και να δώσει, ότι δεν έχει νόημα να πιέζεται κι άλλο η χώρα. Ταυτόχρονα όμως υπάρχει πάντα το ερώτημα: τι θα γίνει όλο αυτό το χρέος; Στο πλαίσιο της έρευνάς μου για το ντοκιμαντέρ μού έκανε μεγάλη εντύπωση, όταν έμαθα ότι η μόνη χώρα που έχει μεγαλύτερο χρέος από την Ελλάδα ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι η Ιαπωνία, μόνο η Ιαπωνία!", λέει χαρακτηριστικά η Ελβετή συγγραφέας, η οποία από τον περασμένο Ιούνιο ξεκίνησε να μαθαίνει την ελληνική γλώσσα.
Η ίδια σημειώνει ότι σε συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που παρακολούθησε στην Ελλάδα για τους σκοπούς της έρευνάς της, τής έκανε εντύπωση το γεγονός ότι άνθρωποι που έχουν χάσει τη δουλειά τους θεωρούν ότι ο νόμος βρίσκεται εναντίον τους. Άλλο στοιχείο που την εντυπωσίασε; «Αυτό που είναι πολύ σημαντικό στη χώρα σας είναι ότι η οικογένεια βρίσκεται στο κέντρο, στον πυρήνα και προστατεύει τα μέλη της», λέει. Θεωρεί ότι η ιδιότητα της συγγραφέως τής επιτρέπει να προσεγγίσει το εγχείρημα του γυρίσματος του ντοκιμαντέρ με κάποια ιδιαίτερη «τεχνογνωσία»; «Δεν ξέρω αν είναι τεχνογνωσία, αλλά πιστεύω ότι το πλεονέκτημά μου είναι η ικανότητα να βλέπω (την κατάσταση) σε εικόνες». Κι όταν τη ρωτάμε ποιες εικόνες εντυπώθηκαν στο μυαλό της, η συζήτηση επιστρέφει και πάλι στη Νάουσα και στα άδεια εργοστάσια, σε κάποια από τα οποία υπάρχουν ακόμη δείγματα του εξοπλισμού παραγωγής, θαρρείς και οι εργαζόμενοι ολοκλήρωσαν την τελευταία βάρδια μόλις χτες κι έφυγαν για λίγο μόνο, για να επιστρέψουν το πρωί...
Πηγή: newsit.gr-amna.gr
