Γράφει ο
Νίκος Τσιαμούρας
Ανηφορίζουμε σε χιόνι παγωμένο, μια παράξενη γοητεία μας τυλίγει, τώρα τοπίο ολότελα λευκό. Βουνοκορφές ατέλειωτες, φαράγγια και ρέματα, ξεχασμένα περάσματα, πανέμορφα χωριά. (Κουμαριά, Ξηρολίβαδο και Σέλι). Το Βέρμιο, με ιστορία συνοδευμένη από μύθους και δοξασίες, κατορθώματαΝίκος Τσιαμούρας
ηρώων και θεών, περάσματα βασιλιάδων και αγίων, είναι εδώ, μας περιμένει μας καρτερεί! Σήμερα ορειβασία στο δικό μας βουνό το Βέρμιο, τόσο κοντά και τόσο μακριά!
Αφήσαμε πίσω μας την πόλη της Βέροιας, η ιστορία της χάνεται στον μύθο και την παράδοση πριν από δεκάδες εκατοντάδες χρόνια. Ο Θουκιδίδης την αναφέρει το 432 π. Χ… σε μια εκστρατεία των Αθηναίων προς την Ποτίδεια, πολιόρκησαν την πόλη της Βέροιας αλλά δεν τα κατάφεραν.
Σήμερα το ταξίδι μας έχει προορισμό την Κουμαριά και την κορυφή πέντε - πύργοι. Το όρος Βέρμιο, από τα ομορφότερα και πλουσιότερα σε χλωρίδα και πανίδα βουνά του ελλαδικού χώρου και αυτό εύκολα το αντιλαμβάνεσαι όταν βρεθείς στις πλαγιές του. Όλη η οροσειρά του Βερμίου σχηματίζει μια μακριά κορυφογραμμή, η οποία ξεπερνά τα 50 χιλιόμετρα σε μήκος. Οι βόρειες απολήξεις του βουνού φτάνουν στο νομό Πέλλας. Πολλά τρεχούμενα νερά, πυκνά δάση με οξιές πεύκα και έλατα. Οι ανατολικές πλαγιές πλούσιες σε νερά και βλάστηση σε αντίθεση με τις δυτικές που είναι άγονες. Δάση με πλατύφυλλα, δρυς, μικτά δάση οξιάς και μακεδονίτικα έλατα στις βουνοπλαγιές. Οι κορυφές είναι γυμνές από δένδρα μόνο χαμηλή βλάστηση. Τα δάση ξεκινούν από τη μέση του βουνού, ενώ χαμηλά επικρατούν εκτάσεις θαμνώδεις. Στις πλαγιές αναπτύσσονται καστανιές, γαύροι, κουμαριές και αγριοκέρασα. Ενώ σε χαμηλά υψόμετρα καλλιεργούνται ροδακινιές, μηλιές, αχλαδιές και κερασιές. Η αρκούδα, ο λύκος και το ελάφι δεν υπάρχουν σήμερα, παρατηρούνται όμως αγριογούρουνα, λαγοί, κουνάβια, ασβοί, νυφίτσες, σκίουροι και αλεπούδες.
Αγριοτριανταφυλλιές, κρόκοι, κυκλάμινα και ποικιλίες μανιταριών. Ο Ηρόδοτος γράφει για τον Μίδα ότι είχε ένα κήπο στην κοιλάδα κάτω από το όρος Βέρμιο με εξηντάφυλλα τριαντάφυλλα εξαιρετικής ευωδίας και μια πηγή με δροσερό νερό, το οποίο ο Μίδας ανακάτευε με κρασί και πρόσφερε στον Σιληνό, θεότητα του κρασιού και συγγενή του Διόνυσου.
Ο Μίδας ήταν βασιλιάς της Φρυγίας. Φημιζόταν για τη σοφία, την ευσέβεια και τα πλούτη του. Ήταν γιος του Γόρδιου, ενός φτωχού αγρότη, απόγονος του των Βριγών που μετανάστευσε στη Μ. Ασία και έγινε βασιλιάς του Γορδίου ή Γορδίκιου παλιάς πρωτεύουσας της Φρυγίας πάνω στον ποταμό Σαγγάριο. Γυναίκα του Μίδα ήταν η Ερμοδίκη, κόρη του Αγαμέμνονα, βασιλιά της αιολικής Κύμης.
Το χωριό χτισμένο σε υψόμετρο 750 μέτρων, μας υποδέχεται ήρεμο και παγωμένο. Ένα χωριό με πλούσια λαογραφία και παράδοση. Η Κουμαριά είναι ένας από τα ωραιότερους καλλωπιστικούς θάμνους της ελληνικής χλωρίδας. Έχει πράσινα οδοντωτά φύλλα και σφαιρική κόμη. Ο κορμός της έχει ένα πολύ όμορφο κεραμιδί χρώμα. Από τον όμορφο αυτό θάμνο πήρε και το όνομα της η Κουμαριά Ημαθίας. Χτίσθηκε από τσελιγκάδες του Σελίου και του Ξηρολιβάδου τέλη του 19ου αιώνα αρχές του 20ου αιώνα. Το 1922 δέχθηκε πρόσφυγες από την Μικρά Ασία. Μέχρι το 1925 λεγόταν Ντόλιανη που σημαίνει «χαμηλότοπος» το 1926 πήρε το όνομα Κουμαριά.
Οδοιπορούμε τώρα σε δασικό δρόμο η πεζοπορία γίνεται ξεκούραστα, μας δίνει δυνάμεις για τη συνέχεια. Η μέρα σήμερα προμηνύεται σκληρή, η πορεία μας μέχρι και την κορυφή είναι όλο ανάβαση. Χρειαζόμαστε γερά πόδια και δυνατές αναπνοές. Μπήκαμε στο δάσος, ένα ζωντανό δάσος με δένδρα γυμνά από φυλλώματα. Τα δένδρα τριγύρω χωρίς το φύλλωμα τους μας κρατούν συντροφιά αλύγιστα από την δυσκολία του χειμώνα. Χιόνι παντού, τυλίγει με το άσπρο πέπλο του τους δασωμένους λόφους και τις γύρω βουνοπλαγιές. Μέσα από τα άγρια βατόμουρα που κανείς άλλος εκτός από τα πουλιά δεν τα καταδέχεται, έβγαιναν ξαφνικοί βιαστικοί κελαηδισμοί. Συναντάμε τα πρώτα χιόνια. Λίγο πιο πέρα το νερό έτρεχε μέσα από το δασωμένο αυλάκι και τραγουδούσε. Μονοπάτι ανηφορικό που ανεβαίνοντας ψηλότερα γίνεται δυσκολότερο. Αδιαπέραστο τείχος από πυκνή βλάστηση μας υποδέχεται. Αγριοτριανταφυλλιές και βατσινιές με τα αγκάθια τους να μας δυσκολεύουν. Ο ουρανός είναι συνεφιασμένος με τις προχθεσινές χιονοπτώσεις τις χειμωνιάτικες ο Δεκέμβριος ήρθε ορμητικός και παγωμένος. Σήμερα η ομάδα μας είναι πολύ τολμηρή και μπήκε αμέσως στα δύσκολα. Πάνω στο χιόνι νυχτοπερπατήματα άγριας ζωής, μόλις μπροστά μας ξεπετάχθηκε ένας τετράπαχος λαγός και με μακριά άλματα χάθηκε στις γύρω θαμνώδεις εκτάσεις. Τα δένδρα με τον άσπρο μανδύα του χιονιού πόσο αλλιώτικα φαίνονται!
Τώρα ορειβατούμε σε ένα ανηφορικό Γολγοθά με κλίσεις κάποτε ως και 25% μέσα σε μια ρεματιά ανάμεσα σε πυκνό δάσος οξιάς, όπου ξοδεύτηκαν όλες σχεδόν οι εφεδρείες του οργανισμού μας. Η υγρασία του δάσους μαζί με το χιόνι και το λασπερό - γλιστερό μονοπάτι μας ταλαιπωρούν. Ανεβαίνοντας ψηλότερα το τοπίο αλλάζει τα δένδρα δίνουν τη θέση τους σε χαμηλή βλάστηση.
Βρισκόμαστε σε ξέφωτο, από εδώ και πέρα το τοπίο φαίνεται να ξεκαθαρίζει. Τώρα τοπίο γυμνό μας οδηγεί προς την κορυφή. Πέτρες και χαμηλή βλάστηση. Οι γύρω πλαγιές με το λευκό μανδύα του χειμώνα. Από τούτη εδώ την κορυφή το θέαμα πανέμορφο. Το φως κάνει χίλια χρώματα με εκείνα τα μακρινά σύννεφα, τους ατμούς και τις ομίχλες, τα χρωματίζει με τρόπο ιδιαίτερο. Οι κορυφές πανέμορφες με τα χρώματα του χιονιού. Πλησιάζουμε προς την κορυφή , μαύρα σύννεφα κυνηγημένα από ένα αόρατο και παγωμένο αέρα κλείνουν τον καιρό το μονοπάτι χάνεται μέσα σε πυκνή ομίχλη η συνέχεια προς την κορυφή αδύνατη. Ανασύνταξη της ομάδας και επιστροφή. Η επιστροφή μας σημαδεύτηκε από μια ξαφνική χιονόπτωση που με το πέρασμα της ώρας πυκνώνει ολοένα.
Πήραμε το δρόμο της επιστροφής, η κατάβαση δεν μας κουράζει καθόλου, άλλωστε μαθημένοι από την πρωινή ανάβαση δεν δυσκολευόμαστε καθόλου. Άλλη μια ανάβαση, άλλη μια εξόρμηση άλλη μια φυγή εδώ στο δικό μας βουνό το Βέρμιο πήρε τέλος με επιτυχία.
Οδοιπορούμε τώρα σε δασικό δρόμο η πεζοπορία γίνεται ξεκούραστα, μας δίνει δυνάμεις για τη συνέχεια. Η μέρα σήμερα προμηνύεται σκληρή, η πορεία μας μέχρι και την κορυφή είναι όλο ανάβαση. Χρειαζόμαστε γερά πόδια και δυνατές αναπνοές. Μπήκαμε στο δάσος, ένα ζωντανό δάσος με δένδρα γυμνά από φυλλώματα. Τα δένδρα τριγύρω χωρίς το φύλλωμα τους μας κρατούν συντροφιά αλύγιστα από την δυσκολία του χειμώνα. Χιόνι παντού, τυλίγει με το άσπρο πέπλο του τους δασωμένους λόφους και τις γύρω βουνοπλαγιές. Μέσα από τα άγρια βατόμουρα που κανείς άλλος εκτός από τα πουλιά δεν τα καταδέχεται, έβγαιναν ξαφνικοί βιαστικοί κελαηδισμοί. Συναντάμε τα πρώτα χιόνια. Λίγο πιο πέρα το νερό έτρεχε μέσα από το δασωμένο αυλάκι και τραγουδούσε. Μονοπάτι ανηφορικό που ανεβαίνοντας ψηλότερα γίνεται δυσκολότερο. Αδιαπέραστο τείχος από πυκνή βλάστηση μας υποδέχεται. Αγριοτριανταφυλλιές και βατσινιές με τα αγκάθια τους να μας δυσκολεύουν. Ο ουρανός είναι συνεφιασμένος με τις προχθεσινές χιονοπτώσεις τις χειμωνιάτικες ο Δεκέμβριος ήρθε ορμητικός και παγωμένος. Σήμερα η ομάδα μας είναι πολύ τολμηρή και μπήκε αμέσως στα δύσκολα. Πάνω στο χιόνι νυχτοπερπατήματα άγριας ζωής, μόλις μπροστά μας ξεπετάχθηκε ένας τετράπαχος λαγός και με μακριά άλματα χάθηκε στις γύρω θαμνώδεις εκτάσεις. Τα δένδρα με τον άσπρο μανδύα του χιονιού πόσο αλλιώτικα φαίνονται!
Τώρα ορειβατούμε σε ένα ανηφορικό Γολγοθά με κλίσεις κάποτε ως και 25% μέσα σε μια ρεματιά ανάμεσα σε πυκνό δάσος οξιάς, όπου ξοδεύτηκαν όλες σχεδόν οι εφεδρείες του οργανισμού μας. Η υγρασία του δάσους μαζί με το χιόνι και το λασπερό - γλιστερό μονοπάτι μας ταλαιπωρούν. Ανεβαίνοντας ψηλότερα το τοπίο αλλάζει τα δένδρα δίνουν τη θέση τους σε χαμηλή βλάστηση.
Βρισκόμαστε σε ξέφωτο, από εδώ και πέρα το τοπίο φαίνεται να ξεκαθαρίζει. Τώρα τοπίο γυμνό μας οδηγεί προς την κορυφή. Πέτρες και χαμηλή βλάστηση. Οι γύρω πλαγιές με το λευκό μανδύα του χειμώνα. Από τούτη εδώ την κορυφή το θέαμα πανέμορφο. Το φως κάνει χίλια χρώματα με εκείνα τα μακρινά σύννεφα, τους ατμούς και τις ομίχλες, τα χρωματίζει με τρόπο ιδιαίτερο. Οι κορυφές πανέμορφες με τα χρώματα του χιονιού. Πλησιάζουμε προς την κορυφή , μαύρα σύννεφα κυνηγημένα από ένα αόρατο και παγωμένο αέρα κλείνουν τον καιρό το μονοπάτι χάνεται μέσα σε πυκνή ομίχλη η συνέχεια προς την κορυφή αδύνατη. Ανασύνταξη της ομάδας και επιστροφή. Η επιστροφή μας σημαδεύτηκε από μια ξαφνική χιονόπτωση που με το πέρασμα της ώρας πυκνώνει ολοένα.
Πήραμε το δρόμο της επιστροφής, η κατάβαση δεν μας κουράζει καθόλου, άλλωστε μαθημένοι από την πρωινή ανάβαση δεν δυσκολευόμαστε καθόλου. Άλλη μια ανάβαση, άλλη μια εξόρμηση άλλη μια φυγή εδώ στο δικό μας βουνό το Βέρμιο πήρε τέλος με επιτυχία.