στη συνέχεια, και σε άλλες μικρότερες δυνάμεις. Αυτό είναι το συμπέρασμα έρευνας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και του Πάντειου Πανεπιστημίου, σε συνεργασία με Έλληνες ερευνητές σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, με θέμα τη συλλογική δράση των "αγανακτισμένων" στην Ελλάδα, όπως είπε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο υπεύθυνος του ερευνητικού προγράμματος Νίκος Μαραντζίδης, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Τα συμπεράσματα της έρευνας παρουσιάστηκαν σε ημερίδα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και ως προς την κληρονομιά που μας άφησαν οι "αγανακτισμένοι", ο κ. Μαραντζίδης επισήμανε: "Μας κληρονομούν οι αγανακτισμένοι μια παρατεταμένη αστάθεια στο κομματικό σύστημα; Δηλαδή, ουσιαστικά οι δεσμοί, από εδώ και μπρος, ανάμεσα στους ψηφοφόρους και τα κόμματα θα είναι τόσο μόνιμοι όσο υπήρξαν ή απλώς ήταν ο καταλύτης για μετάβαση η οποία θα κρατήσει; Είναι νωρίς ακόμη να δώσουμε απάντηση. Ίσως σε λίγους μήνες να μπορούμε να πούμε περισσότερα. Οι 'αγανακτισμένοι' αφήνουν και μια δεύτερη κληρονομιά. Είναι η κληρονομιά οργής στο επίπεδο των συναισθημάτων, η οποία, από εδώ και μπρος, θα είναι πιο εύκολο να ανάβει". Στην ερώτηση, αν θα ξαναδούμε το κίνημα των "αγανακτισμένων", η απάντησή του ήταν: "Δεν το ξέρω αν θα τους ξαναδούμε ως κίνημα 'αγανακτισμένων', όπως δεν το ξέραμε και πριν". Σύμφωνα με τα συμπεράσματα εργασίας του αναπληρωτή καθηγητή του Πανεπιστημίου Oxford Ηλία Ντίνα και του επίκουρου καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Γιάννη Κωνσταντινίδη δίνεται απάντηση και στο ερώτημα γιατί ο κυβερνητικός συνασπισμός ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ υπερψηφίστηκε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου. Όπως επισημαίνουν "οι εκλογές του 2015 συνιστούν μια σημαντική παρέκκλιση από τη βασική υπόθεση εργασίας της θεωρίας της οικονομικής ψήφου. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, οι ψηφοφόροι ανταμείβουν την κυβέρνηση σε εποχές ευημερίας και την καταψηφίζουν σε κακές οικονομικές συγκυρίες. Ανεξάρτητα προϋπάρχουσας κομματικής ταύτισης, η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας μετά το κλείσιμο των Τραπεζών θεωρήθηκε από όλους χειρότερη από αυτή πριν από τον Ιανουάριο του 2015. Παρ' όλα αυτά, ο κυβερνητικός συνασπισμός υπερψηφίστηκε κερδίζοντας αυτοδυναμία στη Βουλή. Τι εξηγεί αυτό το παράδοξο; Η εξήγηση διαφαίνεται να πηγάζει στην κουλτούρα θυματοποίησης που είναι κυρίαρχη στην ελληνική κοινωνία και καθιστά σαφή τη διάκριση μεταξύ προσπάθειας και αποτελέσματος. Οι ψηφοφόροι ένιωσαν θύματα της κρίσης και με βάση αυτή την ταυτότητα ξεχώρισαν τις προθέσεις και τη διαπραγματευτική μάχη της κυβέρνησης από το αποτέλεσμα. Ως εκ τούτου, επέλεξαν την ψήφο προς τον ΣΥΡΙΖΑ, όχι γιατί η οικονομία δεν μέτρησε στην επιλογή τους, αλλά γιατί η οικονομική πολιτική της κυβέρνησης κρίθηκε στη βάση της προσπάθειας ανεξαρτήτου αποτελέσματος».
