ΟΙ ΒΕΡΟΙΩΤΕΣ ΠΟΝΤΙΟΙ ΠΟΥ ΚΑΤΑΚΤΟΥΝ ΤΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Είναι ξεχωριστοί. Με εφόδια το πείσμα και το ταλέντο τους κατάφεραν να πραγματοποιήσουν λαμπρές σπουδές στο εξωτερικό, να εμφανιστούν σε μεγάλες σκηνές σε σχεδόν όλο τον κόσμο και να εντυπωσιάσουν από τον πρίγκιπα Κάρολο και τον πρόεδρο του Ιρακινού Κουρδιστάν, Μασούντ Μπαρζανί, μέχρι τον Τομ Χανκς. Ο Ματθαίος και ο Κωνσταντίνος Τσαχουρίδης έκλεψαν τις εντυπώσεις...
στην πρόσφατη εμφάνισή τους στην κατάμεστη αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τη sold out παράσταση «Ψυχή και Σώμα», η οποία περιλαμβάνει πέρα από ποντιακά τραγούδια, δικές τους ξεχωριστές συνθέσεις αλλά και ιδιαίτερες ενορχηστρώσεις ξένων επιτυχιών του κλασικού και του σύγχρονου ρεπερτορίου. Ο Ματθαίος γοήτευσε με την ποντιακή λύρα του και ο Κωνσταντίνος με τη λυρική φωνή του. Τα δύο αδέλφια αφηγούνται στο «Εθνος της Κυριακής» την ενδιαφέρουσα διαδρομή τους, που ξεκινά από τον Πόντο και φθάνει στις μητροπόλεις του Πολιτισμού. «Ο παππούς μας, ο Ματθαίος, ήρθε από τη Σάντα του Πόντου το 1922, σε ηλικία μόλις 4 χρόνων, ορφανός από πατέρα. Οι Πόντιοι τότε έψαχναν να βρουν μέρη που να μοιάζουν με τα δικά τους γιατί τους έλειπε η πατρίδα τους. Ετσι ο παππούς μας μαζί με τους άλλους συγγενείς κατέληξαν στη Μικρή Σάντα Ημαθίας. Εκεί μεγάλωσε, έκανε την οικογένειά του και έγινε επαγγελματίας λυράρης σε τοπικό επίπεδο. Ο γιος του Σταύρος, ο πατέρας μας, αν και δεν ακολούθησε το επάγγελμά του, έμαθε και εκείνος να παίζει την ποντιακή λύρα και να τραγουδά. Μεγαλώσαμε σε ένα σπίτι όπου η μουσική ήταν μέρος της καθημερινότητάς μας. Οι γονείς μας, άνθρωποι απλοί, χωρίς ιδιαίτερα μέσα, αλλά με μεγάλη αγάπη για εμάς, δεν μας αποθάρρυναν να ακολουθήσουμε τα όνειρά μας», μας αφηγείται ο Ματθαίος. Το 1996 οι αδελφοί Τσαχουρίδη κέρδισαν το πρώτο Πανελλήνιο Βραβείο Παραδοσιακής Μουσικής, ανάμεσα σε 4.000 συμμετοχές, σε διαγωνισμό του υπουργείου Παιδείας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Η υποτροφία
Η επίδοσή τους συγκίνησε τον μητροπολίτη Βέροιας, Παντελεήμονα, ο οποίος τους παραχώρησε υποτροφία για να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο Λονδίνο. «Του χρωστάμε πολλά», προσθέτει ο Κωνσταντίνος, «χάρη στην υποτροφία πραγματοποιήσαμε τις πτυχιακές και τις μεταπτυχιακές σπουδές μας. Θέλαμε να κάνουμε επιστήμη τη μουσική με την οποία μεγαλώσαμε, γι' αυτό και αφιερώσαμε τις σπουδές μας σε αυτόν τον τομέα. Στη συνέχεια το διδακτορικό μας το κάναμε με υποτροφία από το The Michael Marks Charitable Trust (το ίδρυμα της εταιρείας Marks and Spencer) και με την υποστήριξη της ίδιας της προέδρου του, Lady Marks. Ο Ματθαίος έκανε το διδακτορικό του στην ποντιακή λύρα και εγώ στη μελέτη και παραγωγή του ποντιακού και ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού. Ζήσαμε 15 χρόνια στην Αγγλία. Πέρα από μόρφωση, αποκτήσαμε φίλους απ' όλο τον κόσμο και γνωρίσαμε τη μουσική άλλων λαών. Βέβαια η ζωή μας δεν ήταν πάντα ρόδινη, για να τα καταφέρουμε έχουμε εργαστεί από ξεναγοί μέχρι καθαριστές χαλιών...».
Κείμενο: Μάγδας Λιβέρη
στην πρόσφατη εμφάνισή τους στην κατάμεστη αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών με τη sold out παράσταση «Ψυχή και Σώμα», η οποία περιλαμβάνει πέρα από ποντιακά τραγούδια, δικές τους ξεχωριστές συνθέσεις αλλά και ιδιαίτερες ενορχηστρώσεις ξένων επιτυχιών του κλασικού και του σύγχρονου ρεπερτορίου. Ο Ματθαίος γοήτευσε με την ποντιακή λύρα του και ο Κωνσταντίνος με τη λυρική φωνή του. Τα δύο αδέλφια αφηγούνται στο «Εθνος της Κυριακής» την ενδιαφέρουσα διαδρομή τους, που ξεκινά από τον Πόντο και φθάνει στις μητροπόλεις του Πολιτισμού. «Ο παππούς μας, ο Ματθαίος, ήρθε από τη Σάντα του Πόντου το 1922, σε ηλικία μόλις 4 χρόνων, ορφανός από πατέρα. Οι Πόντιοι τότε έψαχναν να βρουν μέρη που να μοιάζουν με τα δικά τους γιατί τους έλειπε η πατρίδα τους. Ετσι ο παππούς μας μαζί με τους άλλους συγγενείς κατέληξαν στη Μικρή Σάντα Ημαθίας. Εκεί μεγάλωσε, έκανε την οικογένειά του και έγινε επαγγελματίας λυράρης σε τοπικό επίπεδο. Ο γιος του Σταύρος, ο πατέρας μας, αν και δεν ακολούθησε το επάγγελμά του, έμαθε και εκείνος να παίζει την ποντιακή λύρα και να τραγουδά. Μεγαλώσαμε σε ένα σπίτι όπου η μουσική ήταν μέρος της καθημερινότητάς μας. Οι γονείς μας, άνθρωποι απλοί, χωρίς ιδιαίτερα μέσα, αλλά με μεγάλη αγάπη για εμάς, δεν μας αποθάρρυναν να ακολουθήσουμε τα όνειρά μας», μας αφηγείται ο Ματθαίος. Το 1996 οι αδελφοί Τσαχουρίδη κέρδισαν το πρώτο Πανελλήνιο Βραβείο Παραδοσιακής Μουσικής, ανάμεσα σε 4.000 συμμετοχές, σε διαγωνισμό του υπουργείου Παιδείας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Η υποτροφία
Η επίδοσή τους συγκίνησε τον μητροπολίτη Βέροιας, Παντελεήμονα, ο οποίος τους παραχώρησε υποτροφία για να συνεχίσουν τις σπουδές τους στο Λονδίνο. «Του χρωστάμε πολλά», προσθέτει ο Κωνσταντίνος, «χάρη στην υποτροφία πραγματοποιήσαμε τις πτυχιακές και τις μεταπτυχιακές σπουδές μας. Θέλαμε να κάνουμε επιστήμη τη μουσική με την οποία μεγαλώσαμε, γι' αυτό και αφιερώσαμε τις σπουδές μας σε αυτόν τον τομέα. Στη συνέχεια το διδακτορικό μας το κάναμε με υποτροφία από το The Michael Marks Charitable Trust (το ίδρυμα της εταιρείας Marks and Spencer) και με την υποστήριξη της ίδιας της προέδρου του, Lady Marks. Ο Ματθαίος έκανε το διδακτορικό του στην ποντιακή λύρα και εγώ στη μελέτη και παραγωγή του ποντιακού και ηπειρώτικου πολυφωνικού τραγουδιού. Ζήσαμε 15 χρόνια στην Αγγλία. Πέρα από μόρφωση, αποκτήσαμε φίλους απ' όλο τον κόσμο και γνωρίσαμε τη μουσική άλλων λαών. Βέβαια η ζωή μας δεν ήταν πάντα ρόδινη, για να τα καταφέρουμε έχουμε εργαστεί από ξεναγοί μέχρι καθαριστές χαλιών...».
Επειτα από την πολυετή παραμονή τους στην Αγγλία επέστρεψαν στη Βέροια, την οποία έχουν ως βάση τους, και από εκεί ταξιδεύουν δίνοντας παραστάσεις σε όλο τον κόσμο, Καναδά, Ρωσία, Αυστραλία, Ολλανδία, Ιταλία, Γερμανία, ΗΠΑ κ.α. Το 2008 καλεσμένοι του βρετανικού συλλόγου «Οι Φίλοι του Αγίου Ορους» εντυπωσίασαν με την ερμηνεία τους τον πρίγκιπα Κάρολο στο Λονδίνο. Το 2013 έπαιξαν ενώπιον του προέδρου του Ιρακινού Κουρδιστάν, Μασούντ Μπαρζανί, στη Σουλεϊμανία, σε μια παράσταση αφιερωμένη στη γενοκτονία των Κούρδων, και το 2014 γοήτευσαν τον Τομ Χανκς και τη σύζυγό του, Ρίτα Γουίλσον, με την εμφάνισή τους στην αίθουσα «Hanks» του ελληνορθόδοξου Ναού της Αγίας Σοφίας στο Λος Αντζελες.
Ο Κωνσταντίνος εκτός από εξαιρετικός ερμηνευτής είναι και ταλαντούχος συνθέτης. Γράφει μουσική και στίχους, κάνει ιδιαίτερες ενορχηστρώσεις και διδάσκει ως λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Εχει επίσης λάβει μέρος σε ηχογραφήσεις και ραδιοφωνικές εκπομπές του BBC, καθώς και σε κοντσέρτα ανά τον κόσμο. Από την άλλη, ο Ματθαίος, εκτός από ασυναγώνιστος δεξιοτέχνης της ποντιακής λύρας, παίζει εκπληκτικά ακόμα 14 μουσικά έγχορδα όπως βιολί, λαούτο, ούτι, μπουζούκι, κιθάρα, ιρανική και ουζμπέκικη λύρα, αφγανικό ρεμπάπ κ.ά. Εχει πραγματοποιήσει παραστάσεις στην Οπερα του Παλέρμο για την UNESCO, στο Royal Albert Hall στο Λονδίνο, έχει εκτελέσει διάφορες συνθέσεις για το ραδιόφωνο του BBC, ενώ το 2004 ερμήνευσε με τη λύρα του το μουσικό Ολυμπιακό θέμα της τηλεόρασης του BBC για τους Αγώνες της Αθήνας συνοδευόμενος από τη Συμφωνική της Πράγας.
«Καθοριστική ήταν και η γνωριμία μας το 2004 με τον Μίμη Πλέσσα, ο οποίος μας αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή», θυμάται ο Κωνσταντίνος. «Μας κάλεσε να συμμετάσχουμε στο σάουντρακ της βραβευμένης σειράς ''Τα παιδιά της Νιόβης'' αλλά και στην έναρξη του Φεστιβάλ Αθηνών 2005», συμπληρώνει ο Ματθαίος. «Ενας ακόμα άνθρωπος στον οποίο χρωστάμε πολλά είναι ο επιχειρηματίας Ηλίας Καλτσίδης. Πίστεψε σε μας και μοιράζεται μαζί μας το ίδιο πάθος και τα όνειρα για τη μουσική μας», καταλήγει ο Κωνσταντίνος.
Ο Κωνσταντίνος εκτός από εξαιρετικός ερμηνευτής είναι και ταλαντούχος συνθέτης. Γράφει μουσική και στίχους, κάνει ιδιαίτερες ενορχηστρώσεις και διδάσκει ως λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Εχει επίσης λάβει μέρος σε ηχογραφήσεις και ραδιοφωνικές εκπομπές του BBC, καθώς και σε κοντσέρτα ανά τον κόσμο. Από την άλλη, ο Ματθαίος, εκτός από ασυναγώνιστος δεξιοτέχνης της ποντιακής λύρας, παίζει εκπληκτικά ακόμα 14 μουσικά έγχορδα όπως βιολί, λαούτο, ούτι, μπουζούκι, κιθάρα, ιρανική και ουζμπέκικη λύρα, αφγανικό ρεμπάπ κ.ά. Εχει πραγματοποιήσει παραστάσεις στην Οπερα του Παλέρμο για την UNESCO, στο Royal Albert Hall στο Λονδίνο, έχει εκτελέσει διάφορες συνθέσεις για το ραδιόφωνο του BBC, ενώ το 2004 ερμήνευσε με τη λύρα του το μουσικό Ολυμπιακό θέμα της τηλεόρασης του BBC για τους Αγώνες της Αθήνας συνοδευόμενος από τη Συμφωνική της Πράγας.
«Καθοριστική ήταν και η γνωριμία μας το 2004 με τον Μίμη Πλέσσα, ο οποίος μας αγκάλιασε από την πρώτη στιγμή», θυμάται ο Κωνσταντίνος. «Μας κάλεσε να συμμετάσχουμε στο σάουντρακ της βραβευμένης σειράς ''Τα παιδιά της Νιόβης'' αλλά και στην έναρξη του Φεστιβάλ Αθηνών 2005», συμπληρώνει ο Ματθαίος. «Ενας ακόμα άνθρωπος στον οποίο χρωστάμε πολλά είναι ο επιχειρηματίας Ηλίας Καλτσίδης. Πίστεψε σε μας και μοιράζεται μαζί μας το ίδιο πάθος και τα όνειρα για τη μουσική μας», καταλήγει ο Κωνσταντίνος.
Κείμενο: Μάγδας Λιβέρη